Mag je een natuurdocumentaire in scène zetten?

Opnieuw is discussie ontstaan over een natuurdocumentaire van de BBC. Over de serie Human Planet kwam begin april naar buiten dat een dertig meter hoge boomhut van het Korowai-volk uit Indonesië speciaal voor de serie is gemaakt. Het is niet de eerste keer dat er in een natuurdocumentaire beelden in scène zijn gezet. Een Franse film over insecten, 'Microkosmos: Le peuple de l'herbe' uit 1996, ging nog een stapje verder.

De regisseurs van de film: biologen Claude Nuridsany en Marie Pérennou filmden de insecten voornamelijk in een studio, terwijl het in de film leek alsof deze gefilmd was op het Franse platteland. Ignas van Schaik, producent van bioscoopfilm 'De Wilde Stad', reageert. "Het was een prachtige film, heel inspirerend. Zij waren echt hun tijd vooruit in de manier waarop zij natuurfilms in beeld brachten", vindt Van Schaik.'

Van Schaik vindt het niet zo gek dat ook in die film beelden in scène zijn gezet: "In iedere natuurfilm zitten scènes die zijn 'gemaakt'. De discussie over nep of echt vind ik een non-discussie. Je moet je afvragen bij het filmen of het gaat om natuurlijk gedrag." 

Wees open en eerlijk over wat je filmt

In de richtlijnen van de BBC staat dat het publiek nooit mag worden bedrogen of misleid door wat het ziet of hoort, maar bij de Britse omroep is dat nu meerdere malen gebeurd. Bij 'The Frozen Planet' leek het alsof de ijsberen op de Noordpool gefilmd waren, terwijl er eigenlijk in dierenpark Rhenen was geschoten. Van Schaik vindt dat dar verteld had moeten worden, online of via een persbericht. "Je moet er open en eerlijk over zijn en niet zeggen dat iets in de vrije natuur is gefilmd." 

In zijn eigen film 'De Wilde Stad' zijn ook beelden in scène gezet (onderstaande fragment uit De Wereld Draait Door, vanaf 6:21). "De scène met de Amerikaanse rivierkreeften is in scène gezet, maar dat is wel in overleg gegaan met de stadsecologen", vertelt van Schaik.