Lijsttrekker, je zal het maar zijn...

Af en toe heb ik ermee te doen. Met het lijsttrekker zijn. De hele dag van alles iets vinden, geen fouten maken, bon mots achter de hand hebben. Er goed uitzien. In al die interviews steeds hetzelfde zeggen, maar de indruk wekken dat je met iets nieuws komt. En als er dan een keer iets anders dan voorheen de mond verlaat, krijg je weer de vraag: waarom hebben we u daar nooit over gehoord? 

Ben je net in je speech, probeer je met ingestudeerde tempoverschillen de aandacht te trekken, valt er een meisje flauw. Wat te doen? Doorgaan, stoppen, er naartoe rennen, arm eromheen. Ik zag het bij een meetup van Jesse Klaver. Hij stopte, wachtte op gepaste afstand, meisje kwam bij, niks ging fout. Hij vroeg de toehoorders: zal ik nog doorgaan? ‘Jaahaaa,’ en de voorstelling ging verder.

Als je er op gaat letten kan er zoveel misgaan. Het  witte boordkraagje van Lodewijk Asschers overhemd dat heel vaak in live-uitzendingen plots over het revers van het jasje krult. Of die man die geen zin heeft te wachten op de wet voltooid leven. Hij wil alles en wel nu meteen. Hij wil dood. 

Het is niet doorgerekend door het CPB, het antwoord staat niet in het verkiezingsprogramma, je wil niemand in de weg zitten maar helpen bij dit gegeven kan ook weer niet. De vragensteller was van te voren door de redactie besteld, maar deze vraag niet. Alexander Pechtold kwam er met zijn ‘dat is heftig’ goed mee weg. In een talkshow aangesproken over de veeteelt, waar je in Nieuwspoort nooit iemand over hoort, en dan het goede antwoord geven, wat de nummer één van GroenLinks niet lukte. Foutje en slecht slapen.

Dan Henk Krol. Hoe opgewekt kun je als oudere zijn tegen beter weten in. Ontroeren wil het niet, dapper is het wel. Zelf elke dag het bewijs leveren dat je met 65 jaar inderdaad het beste kan stoppen maar toch doorbuffelen. Aan de nummer twee op de lijst heeft Krol ook niets want die zit nog midden in een chemokuur. Het is wel het echte leven, misschien werkt dat nu juist weer wel. Mark Rutte kijkt als alleenstaande liever naar Boer zoekt Vrouw dan naar een politiek debat, lees ik net. En wij moeten denken dat als Angela Merkel belt als Yvonne Jaspers gelukzoekers op weg naar geluk  helpt, de premier opneemt en zegt: 'Angela, kommt leider nicht aus, gucke Bauer sucht Frau'. 

Ook dat steeds-iets-bedenken om aandacht te trekken. Van Sybrand Buma moeten we nu elke dag staand het Wilhelmus zingen. Geert Wilders is helemaal in de war want die denkt dat de Tweede Kamerverkiezingen in het buitenland worden gehouden en staat daarom voornamelijk buitenlandse journalisten te woord. Lodewijk Asscher wil gewoon doen, maar heeft daar af en toe zelf ook genoeg van, en flapte er van de week uit dat de CDA-lijsttrekker een ‘grote bek’ heeft. En Eric Wiebes, mislukt staatssecretaris van de VVD schoot uit de slof tegen diezelfde Buma door te roepen dat hij ‘krijst’ en zich afvraagt wat het CDA ‘in jezusnaam in dit land heeft bijgedragen’.

Ik herinner mij nog die arme Job Cohen in een campagne met Diederik Samsom als zijn campagneleider. Het was meen ik bij het Radio 1-debat. Samsom zat achter Cohen, als een soort paardenfluisteraar. Hij boog plots wild naar voren, zijn broek scheurde zoals dat vroeger alleen op het schoolplein voorkwam, en beet Cohen toe: ‘je moet dit zeggen.’ Na de uitzending  hoorde ik Cohen bijna hulpeloos tegen de PvdA-strateeg zeggen: ‘Maar ik moest juist toch dat zeggen.’ Hij begreep het niet. 

Het is ook soms niet te begrijpen. Het is verschillen uitventen, die er veelal niet zijn; het is doen alsof je alleen de baas gaat worden, maar dat gaat niet gebeuren, het is de strijd voor airtime. Maar misschien is het ook wel gewoon een ‘familieruzie’, zoals een lijsttrekker mij deze week onder geheimhouding vertelde. Zou mij niet verbazen als na de 15de maart de EO op het Binnenhof voorrijdt en alle lijsttrekkers een familiediner aanbiedt om de boel weer bij elkaar te brengen.