Dodelijke ongelukken met auto's die te water raken, maken de laatste tijd het belang van een noodhamer pijnlijk duidelijk. Maar dan moet deze wel te vinden zijn: VVN roept chauffeurs op beter na te denken over een veilige plek voor de noodhamer.
"Er zijn mensen die de noodhamer in het dashboardkastje of in de kofferbak leggen. Dan kun je er dus niet bij", vertelt Rob Stomphorst van Veilig Verkeer Nederland (VVN). "In het water terechtkomen, dat is zo'n nachtmerrie. Dan heb je niet meer de tijd om naar dat ding te zoeken."
Meer dan 50 doden per jaar
Zo'n 800 keer per jaar raakt in Nederland een auto te water. Daarbij komen meer dan 50 mensen om het leven. "Als je in de sloot terechtkomt is het aardedonker, je ziet niets meer", schetst Stomphorst. "Dan moet je maar hopen dat je de noodhamer in de buurt hebt, waarmee je in het donker een paar flinke tikken op het raam kunt geven."
"Maar je bent ook in paniek: je hart gaat tekeer, je krijgt water binnen. Mensen raken al gauw bewusteloos en verdrinken."
Het water in om te helpen
Drie dagen geleden ging het weer bijna mis, deze keer in Heerenveen. In het centrum van de stad belandde de auto van een ouder echtpaar in het water.
"Ik was in mijn kapperszaak aan het werk, toen ik een enorme klap hoorde en daarna een plons", vertelt Michel Menninga. "We liepen allemaal naar buiten. Zodra we zagen wat er aan de hand was, sprongen buurman André Dijksma en ik direct het water in om die mensen te helpen."
Bekijk ook
'Hamer redde ons leven'
Toch was het nog kantje bord, herinnert Michel zich. "Mevrouw was al bezig uit het stukgeslagen raam te klimmen, haar hadden we best snel boven en in veiligheid. Maar meneer zat met zijn voet vast in de auto."
Het oudere echtpaar had wél een noodhamer binnen bereik. Zo konden ze de ramen aan beide kanten van de auto stuk slaan. "Ik kon de hamer direct pakken. Ik weet zeker dat dit ons leven heeft gered", zegt de geschrokken bestuurder die graag anoniem wil blijven.
'Het scheelde echt weinig'
Terwijl buurman André het hoofd van de bestuurder boven water hield, lukte het Michel om zijn voet los te wrikken. "We konden hem nog net op tijd uit de wagen trekken. Het scheelde echt heel weinig, meteen daarna zonk de hele auto."
Veilig Verkeer Nederland (VVN) vindt dat bestuurders het risico op te water raken veel serieuzer moeten nemen. "Veel auto's hebben gelukkig zo'n noodhamer. Bij nieuwere modellen zijn ze vaak aan de deur gemonteerd, of aan de middenconsole of tegen het dak. Maar in behoorlijk wat auto's ligt de hamer op een plek waar je hem in geval van nood niet makkelijk kunt pakken."
'Ondersteboven in het water'
VVN raadt bestuurders met klem aan om de noodhamer standaard in de auto te hebben en deze op een veilige plek te laten monteren.
"Hij moet goed vastzitten, op een makkelijk bereikbare plek. Stel je komt onderste boven in het water terecht, dan moet je wel weten waar die zit. En je moet in de hoeken van het raam tikken, dan breekt het glas makkelijker."
Bekijk ook
'Focus houden'
VVN heeft nog een duidelijk advies: "Natuurlijk willen we het liefst 0 doden. Dat is statistisch niet mogelijk, maar het heeft ook te maken met verantwoordelijkheidsgevoel. Probeer tijdens de autorit die focus vast te houden. Blijf scannen wat er vóór je gebeurt en kijk in de spiegels. Als iedereen dat doet, scheelt het hopelijk ongelukken."
Reddende engelen
En als er dan toch iets mis gaat zijn er hopelijk reddende engelen in de buurt, zoals Michel en André. Het onfortuinlijke echtpaar werd direct na het ongeluk naar het ziekenhuis gebracht, maar ondanks dat ze vreselijk geschrokken waren, mochten ze allebei snel weer weg. Het eerste wat ze daarna deden was de twee mannen bedanken. Michel blijft er nuchter onder: "ik denk dat iedereen dit gewoon zou doen."
Zo verlaat je je auto in het water
Veilig Verkeer Nederland geeft deze tips voor als je onverhoopt met je auto te water raakt:
- Blijf rustig
Hoe lastig het ook is: probeer je rust te bewaren. Sta even stil bij wat je moet doen en onderneem dan doelgericht actie.
- Zet je verlichting aan
Als je te water raakt wil je gezien worden én zelf goed kunnen zien. Laat de sleutels dus in het contact zitten en zorg dat je binnen- en buitenverlichting aan staat. Zo heb je meer zicht. Ook kunnen hulpdiensten je voertuig dan beter vinden.
- Maak je gordel los
Maak vervolgens zo snel mogelijk je gordel los. Bij een harde klap kan de gordelspanner ervoor zorgen dat je beperkte bewegingsruimte hebt. Mocht je je gordel zelf niet snel los kunnen krijgen, snij je deze door met het mesje in de veiligheidshamer.
- Open je zijruit of portier
Op zoek naar een uitweg! De snelste optie hiervoor is het openen van de zijruit. Opent het raam niet, bijvoorbeeld door kortsluiting, gebruik dan de veiligheidshamer en verbrijzel hem door de hoeken in te slaan.
Als ook dat niet lukt ga je over op plan B: het portier. Wacht dan totdat de auto grotendeels onder water is. Op dit moment is de druk binnen en buiten de auto namelijk gelijk aan elkaar waardoor je het portier kunt openen.
- Verlaat de auto
Let op: je bent er nog niet! Een auto heeft scherpe onderdelen, dus ook de manier waarop je het voertuig verlaat is belangrijk. Duw jezelf weg van de auto, met je gezicht naar de auto toe. Als je op voldoende afstand bent kun je je omdraaien en verder zwemmen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.