Het imago van de kringloop is de laatste jaren flink veranderd. Eerder deden vooral mensen met een kleinere portemonnee er hun inkopen. Nu komen er ook mensen met het oog op duurzaamheid, of omdat het hip is. Laura en Tineke zijn er niet weg te slaan.

Gisteren was het de Nationale Kringloop Dag. De dag wordt jaarlijks georganiseerd door de Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland, waar zo'n 60 tot 70 procent van de Nederlandse kringlopen onder valt.

Duurzamer steeds belangrijker

De Nationale Kringloop Dag wordt sinds 2009 georganiseerd. In de afgelopen 12 jaar veranderde de branche, weet directeur van de branchevereniging Leonie Reinders. "De doelgroep wordt steeds breder. Mensen met een gevulde portemonnee komen nu ook. We hebben klanten uit alle lagen van de bevolking."

"De duurzaamheidsoverweging komt steeds meer naar boven. Mensen kopen heel bewust tweedehands spullen. Als je bijvoorbeeld weet dat het maken van een spijkerbroek 13.000 liter water kost, koop je toch minder snel een nieuwe."

Bron: Eigen foto van Tineke

Tweedehands koningin

Tineke van Ravenswaaij (36) uit Utrecht noemt zichzelf een 'tweedehands koningin'. Ze koopt tweedehands meubels en kleding uit geldgebrek, maar ook zeker voor het behoud van de aarde. "Ik ga wekelijks naar de kringloop, naar tweedehands winkeltjes en marktjes en ik kijk elke dag op Marktplaats." Tineke vindt dat er veel te veel spullen zijn op de wereld, vooral kleding.

"Zo is kleding uit de jaren 90 op dit moment heel erg in. Dat wordt nu goedkoop bijgemaakt. Daar krijg ik enorme jeuk van. Er zijn grote ophaalcentra met bergen kleding, als je daar doorheen loopt zitten de kaartjes er vaak nog aan. Niet oké."

Weggooicultuur

"Als je je maar een beetje in verdiept in hoe jouw kleding wordt gemaakt, dan zie je dat er zoveel dingen in het proces misgaan. Vrouwen en kinderen maken jouw kleding onder slechte omstandigheden en katoenboeren wordt het mes op de keel gezet. Hun grond wordt afhankelijk gemaakt van katoen, zodat het zo snel mogelijk groeit", vertelt Tineke.

"Of kijk naar het verven van leer, dat is een verschrikkelijk toxisch proces. Ik ben niet tegen leer, maar mensen gooien het weg terwijl het nog hartstikke goed is. Koop een paar goeie schoenen en laat ze oplappen als ze kapot zijn. We hebben zo'n weggooicultuur."

Duurzaam vernieuwen

Tineke begrijpt heel goed dat mensen hun garderobe of interieur zo af en toe willen veranderen. "Ga daar vooral mee door, maar doe het tweedehands. Je hebt vintagewinkels, maar ook tweedehands kledingwinkels waar de kleding heel netjes is, misschien maar 1 jaar oud."

Ze vindt ook dat stylisten vaker met tweedehands kleding of meubels moeten werken. "Dus dat je wordt geholpen met hoe je je interieur of garderobe nieuw kan maken, maar dan duurzaam."

Bekijk ook

• 

  De gevolgen van opruimwoede bereiken de – inmiddels overvolle – kringloopwinkels

  • 23-01-2019

Aangewezen op de kringloop

Bij Laura Hofenk uit Wageningen begon het met een oranje elektrische koffiemaler. Toen daar een droogkap bij kwam, kon ze eigenlijk al niet meer terug, zegt ze. Ze werd verliefd op de jaren 70 en besloot haar moderne interieur stukje bij beetje in te wisselen voor items uit dat decennium. Inmiddels houdt ze er een Instagrampagina over bij. Laura draagt ook al een aantal jaar alleen tweedehands kleding.

Ze komt zo'n drie tot vier keer per week bij de kringloop. Dingen voor in huis die ze wil en mooi vindt, zijn ook niet in andere winkels te koop. "Of het nu een garde is, servies, een tv of een bankstel; het heeft een tijd geduurd, maar alles is nu jaren 70."

Spullen hebben al leven gehad

Laura's kast met kopjes uit die tijd puilt uit. "Ik hoef niet alles niet nieuw te kopen", zegt ze. "Er zijn al genoeg spullen op deze wereld." Als je haar huis binnenloopt, is het alsof je een reis terug in de tijd maakt. "Ik beleef veel plezier aan mijn interieur. Het is kneuterig, heel warm, voelt echt als thuiskomen."

En dat heeft ze bij geen enkel modern interieur. "Ik heb nergens dat warme gevoel van de jaren 70. Mijn spullen hebben ook al een leven achter zich. Spullen werden destijds met meer liefde gekocht dan nu. Nu doe je iets weg als je het zat bent, maar dat was toen niet zo. Dat geeft er karakter aan."

Bron: Eigen foto van Laura

Alles doet het nog

Vooral elektrische spullen uit de jaren 70 zijn nog erg goed, merkt Laura. "Ik heb bijvoorbeeld een tv uit die tijd die nog prima werkt en meerdere elektrische koffiezetapparaten die het nog doen. En ik heb zelfs een werkende oranje draaischijftelefoon."

Veel spullen uit de jaren 70 zijn van plastic. "Maar het was geen wegwerpplastic in die tijd. Die plastic dingen zijn gewoon nog heel."

Tips

Ben je niet zo'n kringloopganger maar zou je dat wel graag willen? Laura tipt dat je moet weten wat je wil. "Anders verzuip je in het aanbod. Een kringloop kan een rommeltje zijn." Tineke laat het ook vooral op zich afkomen "En neem de tijd", zegt ze. Zelf gaat ze nooit actief op zoek naar spullen. "Ik koop bijvoorbeeld beeldjes, tafeltjes of andere meubels waarvan ik denk: dit gaat wel ergens bijpassen."

En maak foto's van hoe je interieur er nu uitziet, zegt Laura. "Dan kan je als je in de kringloop staat en overweldigd wordt door het aanbod, even kijken waar het zou kunnen passen."

Tel je het aantal beelden in Nederland, dan zie je veel meer mannen dan vrouwen. Ook in Rotterdam is dat het geval, maar daar wil raadslid Ellen Verkoelen verandering in brengen. "Deze vrouwen moeten gewaardeerd worden."

In Rotterdam staan 550 beelden, waarvan vijftig beelden van mannen die echt bestaan of bestonden. Kijk je naar het aantal beelden van bestaande vrouwen, dan kun je er een stuk minder tellen: vijf om precies te zijn. En daarvan zijn drie van koningin Wilhelmina. Als het aan raadslid van de Jongere Ouderen Unie (JOU) Ellen Verkoelen ligt, komt daar verandering in.

Maar vijf vrouwenbeelden

"Het is toch te gênant voor woorden. In het kader van de emancipatie, snap ik het niet", begint Verkoelen. "We hebben voldoende vrouwen om te eren, om te waarderen en daar moeten we gewoon standbeelden voor krijgen."

Verkoelen loopt als Rotterdammer vaak door de stad. Standbeelden van mannen ziet ze genoeg. "Pim Fortuyn, Piet Hein, onze bokser Bep van Klaveren", somt ze op. "Je kunt het zo gek niet noemen of we hebben er standbeelden voor, maar we hebben er dus maar vijf voor vrouwen."

Nomineren via website

Om daar iets aan te doen, zette Verkoelen een actie op: via de website Vrouw in Beeld konden mensen Rotterdamse vrouwen nomineren van wie zij vinden dat ze een beeld verdienen. Ondertussen is de site alweer gesloten en is bekend gemaakt wie de negen genomineerde vrouwen zijn.

De actie was goed te vinden, vertelt het raadslid. "Ik heb gezegd tegen alle Rotterdammers, en iedereen daarbuiten: 'Kom op! Nomineer Rotterdamse vrouwen. Kom op, ik wil ze zien'." Er kwamen 398 nominaties binnen.

Historische en lokale heldinnen

Die nominaties heeft Verkoelen vervolgens verdeeld in drie categorieën. "De historische heldinnen die al overleden zijn", noemt ze als eerste. "Kaat Mossel. Nou jongens, Rotterdammer Kaat Mossel heeft geen standbeeld! Dat was natuurlijk de Rotterdamse mosselverkoopster die in de achttiende eeuw hier stampij ging maken en zei: 'Weg met al die koningsgezinden, jullie moeten eruit.'"

"Dan ga ik naar de lokale heldinnen", gaat ze verder. "Dat zijn dus echt de dames die hier in de wijk heel veel werk doen, vrouwen die nog leven. We hebben tal van dat soort vrouwen die onmisbaar zijn in Rotterdam."

Bekijk ook

• 

  Internationale Vrouwendag ook in Nederland nog nodig: 'Vrouwen hebben nog steeds geen gelijke kansen'

  • 08-03-2024

Loes Luca, Nelli Cooman en Michelle van Tongerloo

En de derde categorie bestaat uit beroemde vrouwen uit Rotterdam. "Loes Luca staat op één. Nelli Cooman en Michelle van Tongerloo." Die laatste is er alleen niet heel blij mee dat ze genomineerd is, vertelt Verkoelen. "Die zegt: 'Dat wil ik niet.' Maar ja, ik heb ook gezegd: 'Sorry, je bent gewoon het meest genoemd.'"

"Dat zijn gewoon vrouwen die gewaardeerd moeten worden door ons." Verkoelen hoopt dus ook dat het college van Rotterdam ermee aan de slag gaat, en ook echt een beeld gaat realiseren. "Het gaat over emancipatie, zorg gewoon dat we in 2026 een nieuw standbeeld hier hebben van een Rotterdamse vrouw bij naam."

Volgende generatie

Dat er zo weinig beelden van vrouwen zijn, komt volgens Verkoelen omdat vrouwen vaak bescheiden op de achtergrond staan. "En we zeggen van: 'Dat hoeft allemaal niet.' En mannen denken er niet aan om ons te nomineren, om ons te eren, om ons te waarderen op die manier. Dat is nou eenmaal zo. Maar daar moet verandering in komen."

Bij dit initiatief heeft het raadslid vooral de volgende generaties in gedachten. "Om het aan onze jongelui, aan de jongere generaties, te laat zien. Kom op dames, kijk eens wat daar staat: daar staat een standbeeld van een vrouw die er toe doet, mooi bordje eronder wat ze gedaan heeft. Dat is een goed rolmodel."

Bekijk ook

• 

  Wat heeft heksenvervolging te maken met hedendaags geweld tegen vrouwen? 'Femicide is nog steeds een groot probleem'

  • 30-11-2024

'Laten we een keer iets leuks doen'

En naast dat het raadslid hoopt dat haar initiatief verandering brengt, is het ook 'gewoon leuk'. "Het is ook eens een keer iets wat we met z'n allen best willen. We hebben al zoveel sores, en niks kan al en alles is moeilijk. Hier kunnen we het allemaal over eens zijn."

"Dan verbinden we Nederland ook weer eens een keer op een leuke manier. En daar ben ik zo aan toe. Die politiek is zo zuur, het is allemaal zo ellende. Nou, laten we ook eens een keer iets leuks en liefs doen", zegt ze tot slot.

Inwoners van Hellevoetsluis en omgeving ruiken al 1,5 jaar lang wiet als ze de deur uitlopen, of de ramen open hebben. Dat komt door een fabriek voor staatswiet. Ze zijn het zat, maar er lijkt geen verandering in te komen.

Voor het experiment met staatswiet staat in Hellevoetsluis een legale wietfabriek. Een nare bijkomstigheid: een heftige wietgeur. Inwoners trekken al tijden aan de bel, maar tot nu toe met weinig resultaat. "Wij zijn gewoon slachtoffer van een experiment."

'Hoesten, hoofdpijn, prikkende ogen'

Staat de wind goed, dan kunnen Hellevoetsluisers Cora van Mook en Nettie van der Sar even rustig door de neus ademen. Maar dat is de rest van de tijd wel anders. En staat de wind gunstig voor hen, 'dan zijn er ongetwijfeld andere mensen in de omgeving die last ervaren', vertellen ze.

Al 1,5 jaar hebben ze te maken met de stank, en dat heeft invloed. "'s Nachts als je je raam open hebt, dan heb je een hele droge keel en hoest je raar, je ogen kunnen prikken. Er zijn ook mensen die er echt migraineaanvallen van hebben", vertelt Cora. "Het lijkt op de geur die je weleens op straat ruikt maar dan een stuk zwaarder en penetranter."

Bekijk ook

• 

  Inwoners Hellevoetsluis strijden tegen stankoverlast door wietfabriek: 'Er hangt binnen een muur van die lucht'

  • 08-07-2024

Veel meldingen

Ze zijn niet de enigen die last hebben van de stank. "Er wordt ook gemeld vanuit Oostvoorne, Rockanje en Brielle, dus niet alleen vanuit ons", vertelt Wil van Barendrecht die naast de kas woont.

"Op dit moment liggen er 1.338 meldingen bij de DCMR", weet Wil. Dat is de Milieudienst Rijnmond die het bedrijf op geuroverlast controleert.

Wel aandacht, geen actie

Daarnaast zijn de inwoners al op verschillende plekken geweest om iets aan de stank te doen. "Bij de gemeente, in de rechtbank." Maar tot nu toe met weinig resultaat.

Wil vertelt: "De aandacht van de gemeente hebben we wel, maar er gebeurt niks omdat die zich verschuilen achter allerlei ingewikkelde procedures, zoals onder dwangsom bepaalde maatwerkbesluiten. En daar hebben ze iedere keer lange termijnen voor, die elke keer totdat het uiterste worden gerekt voordat er eindelijk weer eens actie ondernomen wordt."

Vaststellen normeringen

Het enige wat er voorlopig op zit voor de inwoners, is afwachten. "Op dit moment worden bepaalde normeringen vastgesteld, waaronder de geuroverlast moet blijven. Want er zijn nog niet echt meetinstrumenten ontwikkeld om nou precies te kunnen aantonen wanneer de geuroverlast boven een bepaalde norm uitkomt."

Maar ook als die normering rond is, is het afwachten hoe er vanuit het bedrijf wordt gereageerd. "Tot nu toe verdedigt het bedrijf zich met: 'We zijn nog bezig met maatregelen te nemen, met koolstoffilters neer te zetten en allerlei andere dingen te doen. Dat heeft tijd nodig voordat wij dat allemaal ingeregeld hebben.'"

Bekijk ook

• 

  Vanaf maandag alleen nog legale wiet in coffeeshops in sommige gemeenten, maar is dat te snel? 'Kwaliteit nog niet genoeg'

  • 05-04-2025

Geen verandering

"We zijn bezig vanaf augustus 2023 en zitten nog steeds in dezelfde stank", zegt Wil ontzet. "Het blijft maar."

En een nieuwe plek zoeken om te wonen, dat zit er volgens de omwonenden ook niet in. Zelfs al zouden ze dat willen. "Je kan geen kant op, want je huis is gewoon veel minder waard."

Langzamer dan gewenst

Gemeente Voorne aan Zee, waar Hellevoetsluis onder valt, vertelt in een schriftelijke reactie dat ze de zorgen van de omwonenden goed begrijpen en dat ze het belangrijk vinden dat de overlast zo snel mogelijk stopt. "De zorg van onze inwoners staat voorop en daar zetten we ons voor in. Wij voelen ons niet verantwoordelijk voor de productie van wiet ten behoeve van het experiment, iets wat we ook meerdere keren aan Den Haag hebben laten weten."

Daarbij laten ze weten dat er voor de overlast een juridische procedure loopt. "Vanwege wet- en regelgeving en de duur van juridische procedures gaat dat langzamer dan gewenst. Dit komt omdat er in eerste aanleg nauwelijks regelgeving was voor juridische handhaving op geuroverlast."

Inspecteurs aanwezig

"We zijn voor de handhaving ten aanzien van geuroverlast niet gebonden aan landelijke regelgeving voor het Wietexperiment", gaat het statement verder. "Er zijn wettelijke eisen en termijnen waar we ons als gemeente aan moeten houden. Zo zijn wij verantwoordelijk voor de handhaving op de milieuwetgeving."

Volgens de gemeente zijn inspecteurs van DCMR Milieudienst Rijnmond regelmatig aanwezig om vast te stellen of sprake is van geuroverlast. "Dit doen zij zowel op basis van meldingen van inwoners als op eigen initiatief. Bij overtredingen wordt hierop gehandhaafd."