Langs de deuren in een seniorenflat en een briefje in de lift: zo willen vrijwilligers toenemende eenzaamheid bij ouderen tegengaan

Emotionele eenzaamheid onder 75-plussers is in 2020 meer dan verdubbeld. Dat blijkt uit cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau. Lokale initiatieven proberen eenzaamheid al langer aan te kaarten, en dat is hard nodig.

Kringloopwinkel de Schakel in de Westerparkbuurt in Amsterdam is zo'n initiatief. Volgens initiatiefnemer Hilde Dijkstra (54) van de Stichting Kerk & Buurt, is een bezoek aan de winkel voor velen een laagdrempelige manier om in contact te komen met anderen. Tijdens de lockdown, waarin de winkel gesloten is, zijn veel mensen van de radar verdwenen, vertelt Hilde. Daarom zoekt de Stichting Kerk & Buurt naar andere manieren om in contact te blijven met buurtbewoners.

Aanbellen bij 120 huizen

Een van die manieren is aanbellen bij elk huis in seniorenflat de Kringloop. Dit doet de stichting met een team van zes vrijwilligers. "Deze actie hebben we goed voorbereid, we staan niet 'zomaar' voor de deur", zegt Hilde. "We hebben posters in de bus gedaan, waarin we uitleggen wie we zijn en dat we binnenkort langskomen."

Flatbewoner Annabel van Ditmar (69) hing tijdens hevige sneeuw een briefje op in de lift waarin ze aanbood om boodschappen te doen voor iemand die dat nodig had. Sindsdien heeft ze contact met bewoner Jan Baan (86) die er veel last van heeft dat er sinds corona geen sociale activiteiten meer doorgaan in de flat.

Bron: EenVandaag

Slecht voor je gezondheid

Volgens hoogleraar Humanisme en Weerbaarheid Anja Machielse is eenzaamheid slecht voor je gezondheid. "Eenzaamheid heeft grote gevolgen voor alle aspecten van je welbevinden. Los van het feit dat het natuurlijk niet fijn voelt, kan het ook invloed hebben op je zelfvertrouwen."

Volgens Machielse kan eenzaamheid leiden tot depressieve klachten, slapeloosheid of hartkloppingen.

Verharding van de samenleving

Het is in deze tijd heel makkelijk om jezelf onzichtbaar te maken, zegt Machielse. "Als samenleving hebben we zelfstandigheid en autonomie hoog in het vaandel. Mensen worden vaak niet geholpen, tenzij ze daar nadrukkelijk om vragen. En die drempel kan heel hoog zijn."

Des te belangrijker zijn initiatieven als die van Stichting Kerk & Buurt, vindt de hoogleraar. Hilde Dijkstra herkent wat Machielse stelt. "Het is steeds lastiger voor mensen om aan alle eisen te voldoen. Wat dat betreft is de maatschappij zeker aan het verharden."

Eenzaam in de laatste fase

Eenzaamheid is geen nieuw fenomeen, er zijn mensen die al jarenlang geïsoleerd leven. Soms hebben ze daar zelf voor gekozen, in andere situaties komt het door persoonlijke omstandigheden. John Jansen zette in Arnhem een stichting op die deze mensen in de laatste fase van hun leven kan opvangen: Stichting Nabij.

John werkte bij een hospice en zag daar veel mensen die geen bezoek ontvingen. Hij vroeg zich af hoeveel mensen zonder indicatie voor een hospice dit thuis moeten doormaken. "We koppelen mensen die te horen hebben gekregen dat ze niet lang meer hebben aan vrijwilligers. We kijken wat er nodig is en wat de persoon in kwestie wil. Op het laatst kunnen we er 24 uur per dag zijn voor die persoon."

Bron: EenVandaag

Naar elkaar omkijken

Hoewel eenzaamheid stijgt onder ouderen, gaat het niet om leeftijd, daar is iedereen het over eens. "Het gaat er niet om dat mensen wat ouder zijn, of hulpbehoevend. Het gaat erom dat je weet wie je buren zijn en of je iets kan doen voor iemand", zegt vrijwilliger Annabel. Ook zij gaat de komende weken langs de deuren in haar flat, en hoopt er zo achter te komen wie er wonen en of ze eventueel hulp nodig hebben.

"Uiteindelijk is het helemaal niet zo ingewikkeld", zegt Hilde Dijkstra. "Het gaat om klein, menselijk contact. Even een lampje vervangen, boodschappen doen, een stoepje vegen."