Slechte uitzendbureaus moeten worden aangepakt met strengere wetgeving, staat in het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie. Reyhan is zo'n bedrijf dat al jaren onder vuur ligt en gewoon doorgaat. EenVandaag dook in de praktijken van dit uitzendbureau.
Uit het onderzoek van EenVandaag blijkt dat arbeidsmigranten die voor het bedrijf werken regelmatig te laat of zelfs niet uitbetaald krijgen, onder slechte omstandigheden wonen, bij ontslag per direct hun woonruimte moeten verlaten en in sommige gevallen bij ziekte niet naar een dokter mogen met verschrikkelijke consequenties tot gevolg. Recent is het bedrijf van naam gewisseld: het opereert nu onder de titel RMS Reyhan Meat Specialists.
Ondermaatse huisvesting
Het bedrijf heeft zo'n 2.000 medewerkers die werken voor grote bedrijven in de vleessector. Reyhan is gevestigd in 's-Heerenberg in de provincie Gelderland en maakt voor ongeveer 180 arbeidsmigranten voor de huisvesting gebruik van een camping in het Limburgse Ysselsteyn. Andere migranten wonen in huizen in de regio of net over de grens in Duitsland.
Eerder kwamen al beelden naar buiten van de zoon van de eigenaar van Reyhan die een arbeidsmigrant in elkaar trapt en tegen hem schreeuwt. De zoon werd hiervoor in 2021 veroordeeld. Maar volgens medewerkers, met name arbeidsmigranten, staat het incident niet op zichzelf.
Bekijk ook
'Mijn vader is gestorven door deze mensen'
Dat herkennen de Hongaarse Sándor en Roxana. Zij werkten 3 jaar met de vader van Sándor voor Reyhan. "Mijn vader overleed na het werk", vertelt Sándor. "Hij klaagde over hoofdpijn, een erge migraine. Hij zei dat zijn hoofd bijna explodeerde van de pijn." Zijn vader vroeg bij het bedrijf om medische hulp, maar dat werd hem geweigerd. Toen ging het van kwaad tot erger.
"Hij raakte verlamd in de laatste twee weken en kon niet meer opstaan. Hij was dus zo ziek dat hij niet meer kon werken. Toen zeiden ze dat ze hem niet meer nodig hadden en hebben ze hem op straat gezet", vertelt Sándor. Door vrienden wordt zijn vader teruggebracht naar Hongarije, waar hij in het ziekenhuis wordt opgenomen. Een dag later overlijdt hij aan trombose. "De dokter zei dat als hij op tijd behandeld zou zijn, hij niet zou zijn gestorven. Mijn vader heeft zijn leven verloren door deze mensen."
Geweld, bedreiging, verkrachting
Op de camping in Ysselsteyn woont nog steeds een flink aantal migranten. Regelmatig komen zij in aanraking met de politie, vertelt wethouder Wim de Schryver van de gemeente Venray. "Voor van alles: van verkrachting tot bedreiging. Geweldsincidenten, mesincidenten, het afnemen van identiteitsbewijzen, dat soort zaken", somt hij op.
Dat merken ook de migranten zelf, die zich het liefst afzijdig houden. Ze hebben Reyhan nodig voor hun werk. Zo zegt een van hen: "Mijn ouders zijn overleden, maar ik heb nog wel broertjes en zusjes." De jonge arbeidsmigrant stuurt het geld dat hij verdient terug naar zijn thuisland om voor hen te kunnen zorgen.
Bekijk ook
Meldingen en strafzaak
De afgelopen jaren kwamen er bij de Nederlandse Arbeidsinspectie 71 meldingen binnen over Reyhan. De inspectie heeft in het verleden boetes van duizenden euro's opgelegd aan het bedrijf.
Naar de eigenaren van het uitzendbureau loopt bovendien nog een strafzaak, omdat zij volgens het Openbaar Ministerie (OM) 2 miljoen euro aan salaris van hun medewerkers zouden hebben verduisterd.
Reyhan ontkent aantijgingen
In een reactie schrijft een woordvoerder van Reyhan dat zij klachten serieus nemen, en dat 'verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat vergelijkbare klachten niet gegrond waren'. Het bedrijf zegt een klachtencoördinator in dienst te hebben die in de moedertaal van de medewerkers kan communiceren.
Ook ontkent Reyhan dat werknemers in ongezonde werkomstandigheden werken, of dat zij worden ontslagen bij ziekte. Het uitzendbureau stelt bovendien voormalig medewerkers te helpen in hun zoektocht naar een nieuwe baan of bij hun terugreis.
Verantwoording
Voor dit onderzoek sprak EenVandaag met zowel huidige als voormalig werknemers van Reyhan en met verschillende hulporganisaties die migranten bijstaan bij klachten over hun werk en verblijf. Ook bezochten we de camping waar zo'n 180 migranten verblijven. Daarnaast vroegen we informatie op uit de (eerdere) rechtszaken en spraken we met omwonenden en ondernemers in de omgeving van de camping.
Huis uit bij ontslag
De onrust rond het bedrijf ontgaat de migranten op de camping niet. "Mensen worden hier vaak weggestuurd als ze niet werken of als ze stomme dingen doen", vertelt een jonge migrant die voor het uitzendbureau werkt. Toch zal hij niet zelf snel met de politie praten als ze op de camping komen. "Ik blijf dan binnen."
De jongen verblijft in een bungalow, die de bewoners met zijn vieren delen. Vaak betalen ze daar zo'n 400 euro per persoon voor. Wie ontslagen wordt, moet ook de bungalow verlaten - net als de vader van Sándor dus overkwam.
Gemeente wil camping sluiten
Opvallend is dat Reyhan ondanks de klachten en de lopende strafzaak nog altijd een keurmerk voor goede huisvesting (SNF) en een keurmerk voor goede uitzendbureaus (SNA) heeft. Daardoor lijkt het voor de buitenwereld alsof het bedrijf de boel op orde heeft. "Zo'n keurmerk is dus een wassen neus", zegt wethouder De Schryver dan ook.
"Als er één keer per week politie-optredens moeten plaatsvinden, omdat er mishandelingen zijn op jouw terrein, dan gaat er iets niet goed." De wethouder wil de camping daarom sluiten. "Wat hier gebeurt, is echt onacceptabel." Reyhan vindt de kritiek en aangekondigde sluiting onterecht: "Gebruik van de camping voor huisvesting van uitzendkrachten is al jarenlang toegestaan. Nu wordt het ons zonder redelijk argument verboden."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.