Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten op 18 maart is de landelijke politiek is voor een meerderheid (55%) het meest belangrijk bij het bepalen van de stem. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 24.000 leden van het Opiniepanel.

De landelijke politiek speelt hiermee voor kiezers een veel grotere rol dan bij de gemeenteraadsverkiezingen of Europese verkiezingen van 2014. Voor nog eens een derde (33%) spelen landelijke en regionale issues een even grote rol. Gemiddeld zegt slechts één op de tien (11%) deelnemers dat de regionale politiek het meest belangrijk is.

Wanneer we naar de afzonderlijke provincies  kijken, zien we echter duidelijk verschillen. De landelijke politiek is vooral belangrijk in de Randstadprovincies, terwijl in Groningen, Friesland en Zeeland de regionale politiek voor een meerderheid een rol speelt bij het maken van de stemkeuze op 18 maart. Voor kiezers in deze provincies zijn respectievelijk gaswinning, de krimp en werkgelegenheid, en ziekenhuiszorg belangrijk bij de stemkeuze.

Friesland: krimp belangrijk issue

Van alle deelnemers zijn de Friezen het meest regionaal georiënteerd  bij de aankomende verkiezingen. Niet alleen speelt de regionale politiek voor meer dan de helft van de Friezen een belangrijke rol bij het maken van hun stemkeuze, ook vinden zeven op de tien (71%) Friezen dat de provincie als bestuurslaag niet mag worden afgeschaft. Het belang dat de Friezen hechten aan hun provincie zien we de afgelopen jaren ook terug in stemgedrag. De regionaal georiënteerde Fryske Nasjonale Partij (FNP) behaalde in 2011 4 zetels in de Provinciale Staten van Friesland.

De belangrijkste regionale thema’s voor Friezen zijn de werkgelegenheid in de provincie, de krimp en het behoud van voorzieningen, en de bouw van windmolens. Twee derde (68%) van de Friezen vindt dat de provincie het geld dat is overgehouden aan de verkoop van aandelen in NUON moet investeren in de leefbaarheid van de provincie. In het specifiek noemen ze daarbij het aantrekken van bedrijven, investeringen in onderwijs, en het verbeteren van de infrastructuur en openbaar-vervoersverbindingen naar kleine dorpen. Een deelnemer vat samen: “Dit zijn belangrijke basiszaken die de andere thema's ondersteunen. Voor onze provincie is infrastructuur en bereikbaarheid essentieel. Dit maakt het aantrekkelijker voor bedrijven om zich hier te vestigen en dat creeert werkgelegenheid. En dat gaat de krimp weer tegen.”

Geen steun voor afschaffen provincie

Hoewel de regionale politiek slechts voor een kleine groep een rol speelt bij de Provinciale verkiezingen is er geen steun voor het afschaffen van de provincie als bestuurslaag. Landelijk vindt 34 procent dat de provincie mag worden afgeschaft, 48 procent wil dat niet. Het zijn –niet geheel toevallig-  de randprovincies Groningen, Friesland en Zeeland waar het meeste waarde wordt gehecht aan het voortbestaan van de bestuurslaag. Ook is er nauwelijks draagvlak voor het standpunt van D66 om te Eerste Kamer af te schaffen. Slechts één op de vijf (20%) vindt dit een goed plan. Veel mensen vinden de extra controle die de Eerste Kamer uitvoert op wetsvoorstellen belangrijk.

De Eerste Kamer wordt in mei gekozen door de Provinciale Statenleden. Twee derde (68%) vindt dat de Eerste Kamer, net als de Tweede Kamer, rechtstreeks door de burgers gekozen moet worden.

Over dit onderzoek

Aan het onderzoek deden 23.898 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 23 februari tot en met 2 maart 2015.

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012.

Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 70 procent van de panelleden.

De software van de onderzoeken is van Vision Critical.

Publiek welkom

Publiek is welkom om de uitzending bij te wonen! Entree is gratis, opgeven is niet nodig. Kijk op het kaartje om te zien wanneer Radio EenVandaag bij u in de buurt is en wie er te gast zijn. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.