Komend weekend besluit het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden of er nieuwe steun aan Oekraïne komt. Maar hoe ziet die steun er in de praktijk uit? Een uniek kijkje in een wapenfabriek in Pennsylvania, waar granaten voor Oekraïne worden geproduceerd.

Als je het niet weet, dan rijd je er zo aan voorbij: 'gewoon' een oude wapenfabriek in het stadje Scranton. Van buiten lijkt het gebouw vervallen, maar schijn bedriegt, want wat binnen wordt gemaakt, is cruciaal voor de Oekraïners in hun strijd tegen de Russen.

Metershoge vlammen

Stipt om half acht 's ochtends staan we voor de poorten van de wapenfabriek van het Amerikaanse leger in het stadje Scranton. Het terrein is indrukwekkend te noemen: het beslaat 62.000 vierkante meter, met kilometerslange productielijnen en een ondergronds gangenstelsel. Binnen is de hitte soms verstikkend en overal ligt een laag roet, afkomstig van metershoge vlammen.

Maar nog voordat we onze eerste stap zetten, worden we streng toegesproken over de gevaren die binnen op de loer liggen. Een woordvoerder van de fabriek vertelt ons over een eerdere brand op het terrein, de dag voor ons bezoek.

Bron: EenVandaag

1/2Amerika-verslaggever Tom van 't Einde in gesprek met fabrieksdirecteur Richard Hansen

Geen vragen over Oekraïne

Binnen deze muren worden dan ook niet zomaar alledaagse voorwerpen geproduceerd. Hier, In het rauwe geluid van machines en het sissende vuur van ovens, worden de 155 mm-granaten gesmeed. Dat zijn grote projectielen, ontworpen om grote afstanden af te leggen en aanzienlijke schade te veroorzaken bij impact.

Het is een publiek geheim dat de granaten uit deze fabriek een cruciale rol spelen aan de frontlinie in Oekraïne, maar vragen hierover worden direct afgekapt. Directeur Richard Hansen heeft het uitsluitend over 'opdrachtgevers'. "Verder zeggen we daar niks over", voegt een woordvoerder daar aan toe.

'Trots op ons werk'

Een medewerker in de fabriek heeft die memo blijkbaar gemist. "Wij zijn trots op ons werk. Het betekent veel voor ons dat we onze eigen natie en andere landen kunnen helpen zich te verdedigen met onze munitie", vertelt hij. En met 'andere landen', doelt hij ook op Oekraïne.

Dat land heeft de granaten dan ook hard nodig: Rusland vuurt dagelijks 10.000 van deze projectielen af, terwijl Oekraïne er maar 2.000 per dag tot z'n beschikking heeft. Bovendien raakt de bevoorrading van munitie uitgeput. Zonder nieuwe wapen- en munitieleveringen uit de VS verliest Oekraïne de oorlog, waarschuwen experts.

155 mm-granaten belangrijk

"Ik heb een groot deel van mijn carrière besteed aan het bestuderen van geavanceerde oorlogstechnologie. Moderne gevechtsvliegtuigen en oorlogsschepen", vertelt Cynthia Cook van het Centre for Strategic and International Studies (CSIS).

Het feit dat de Russische aanval en de verdediging door Oekraïne momenteel draait om 155 mm-granaten noemt ze 'in zekere zin aandoenlijk'. "Het herinnert ons eraan dat het in een langdurige oorlog toch aankomt op de meest basale wapens."

'Productie hartstikke ingewikkeld'

De productie van 155 mm-granaten is de afgelopen jaren aanzienlijk opgeschroefd. Elke maand produceren de Amerikanen er 24.000, maar dat is bij lange na niet genoeg voor Oekraïne. Aan het eind van volgend jaar moeten het er zelfs 100.000 per maand zijn.

Maar zoveel extra granaten produceren, gaat niet van de een op de andere dag, zegt directeur Hansen. "De productie hiervan is hartstikke ingewikkeld. Het omvormen van staal is een zeer geavanceerd proces. Er zijn maar weinigen die dit kunnen maken."

Al maanden impasse over steun

Een andere uitdaging is de politiek, want steun aan Oekraïne ligt steeds gevoeliger in Washington. De oorlog duurt inmiddels ruim 2 jaar en de VS heeft het land al met tientallen miljarden dollars ondersteund en sommige politici vinden dat het inmiddels wel genoeg is.

Ondertussen klopt Oekraïne alweer maanden aan voor nieuwe steun, maar het Congres houdt tot nu toe een steunpakket ter waarde van 60 miljard dollar tegen. Mike Johnson, de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, brengt zaterdag een nieuw voorstel in stemming om de impasse te doorbreken en de steun aan Oekraïne toch door te laten gaan.

Signaal afgeven aan Poetin

Cook van denktank CSIS legt uit dat de twijfels komen door lange duur van de oorlog in Oekraïne. "Het Westen verwachtte een korte oorlog, maar het duurt langer. Op een gegeven moment vragen landen zich af of ze nog wel genoeg in kas hebben voor andere zaken of mogelijke andere oorlogen."

"Maar toch is het belangrijk dat we Oekraïne blijven steunen", vindt ze. "Als we daarmee stoppen, welk signaal geven we dan af aan president Poetin? Dan zeggen we dat als hij maar lang genoeg blijft vechten, wij onze interesse verliezen en weglopen."

'Financiering is cruciaal'

Volgens directeur Richard is financiering vanuit de Amerikaanse overheid cruciaal om zijn wapenfabriek te laten draaien. "Dat geld is essentieel voor alles wat we hier doen. Zeker als we willen doorgroeien, is het belangrijk dat die financiering consistent blijft."

Analist Cook is het daarmee eens: "We kunnen niet de ene keer wel steun bieden, ons dan weer terugtrekken, erover nadenken en dan weer steun bieden. De financiering moet consistent zijn en voor de lange termijn worden gegarandeerd, totdat de Oekraïners de oorlog winnen op hun voorwaarden."