Koudwatervrees bij drijvende woningen: ze zijn (nog) duur en een hypotheek krijg je niet zomaar

Heerlijk dobberen in je eigen woning op het water, het klinkt als dé ideale oplossing voor klimaatverandering en huizentekort. Wel zijn de huizen nog prijzig én zijn banken terughoudend met een hypotheek. In Rotterdam laten ze vast zien dat het prima kan.

Langzaam wordt gebouwd aan een kleinschalige, drijvende woonwijk in Rotterdam. Deze week zijn zes huizen van een werf in Rotterdam naar de Nassauhaven verplaatst, zodat de nieuwe bewoners er binnenkort in kunnen trekken. In totaal komen 18 woningen op het water te liggen.

Op het water

De woningen worden op een schip geplaatst om vervolgens naar de juiste locatie te varen. Rob Bekker is ontwikkelaar van de huizen en is enthousiast over deze moderne woningen. "De woningen worden op waterkavels geplaatst. Elke woning ligt op een eigen waterkavel, met eigen ligplaats voor een bootje." Volgens Bekker zijn het absoluut geen woonboten, maar 'drijvende woningen'.

Dit is de tweede keer dat de woningen over het water worden vervoerd. De eerste keer was tijdens de coronapiek. De ontwikkelaar wist dat alles uitstekend was voorbereid en doorgerekend, maar "Vanwege het unieke karakter is het toch spannend en indrukwekkend om een complete woning van circa 140 ton in de takels te zien hangen."

Duurzaam randje

De ontwikkelaar vertelt over het duurzame aspect van de 'havenlofts'. "De woning werkt met biomassa of een waterpomp. Daarnaast is de woning niet aangesloten op de riolering, want het heeft een eigen waterzuiveringsinstallatie. Ook heeft de woning driedubbel glas, wat zorgt voor een hoge isolatiewaarde.

Rutger de Graaf, lector Waterinnovatie aan de Hogeschool Rotterdam doet al 14 jaar onderzoek naar innovatie op het water. "Dit soort woningen kunnen een bijdrage leveren om steden aan te passen aan het veranderde klimaat."

Woningtekort

In Rotterdam moeten tot 2040 minimaal 50.000 nieuwe huizen komen. Hiervoor is de gemeente op zoek naar nieuwe manieren om huizen te bouwen, zoals op het water. Bekker: "Dit is nu nog een pilot, maar in de toekomst kunnen we misschien wel een heel appartementencomplex op het water bouwen."

De Graaf vertelt dat het woningtekort een landelijk probleem is. "Als je kijkt naar 2100, dan gaan de steden wereldwijd in omvang meer dan verdubbelen. Als je dan kijkt naar waar nu die grote steden liggen, dan is dat vooral langs de kust of langs rivieren. Dat zijn precies de plekken die worden bedreigd door klimaatverandering. Een klimaatbestendig huis kan dan voor zowel het woningtekort als de klimaatverandering een uitkomst bieden."

Hypotheek lastig te krijgen

Volgens de lector Waterinnovatie heeft een waterwoning, zoals die in Rotterdam, meerdere voordelen. "Het is leuk om op het water te wonen: het is echt een beleving op het water." Daarnaast biedt een drijvende woningen de mogelijkheid om zelfvoorzienende systemen te bouwen binnen de woningen waardoor je zelf voor water en energie kunt zorgen.

Maar voor veel Nederlanders is een havenloft nog onbekend terrein. De waterwoningen die nu worden gebouwd zijn vrij unieke producties. "Daardoor kunnen de prijzen ook hoger zijn." Daarnaast zijn de meeste banken er ook nog vrij onbekend mee. Het is hierdoor lastiger om bijvoorbeeld een hypotheek te krijgen voor een waterwoning, dan voor een woning op het vaste land. "Sommigen banken zien het als een risico. Een enkele partij gaat overstag." De Graaf vergelijkt het met de mobiele telefoon. "Deze toestellen waren in het begin ook prijzig, maar doordat die er waren werd later wel massaproductie mogelijk."

Waterbuffer

De aanleg van 'drijvende' woningen kan ook een manier zijn om extra waterberging te realiseren als een maatregel tegen zowel droogte als wateroverlast. "In Nederland is water erg belangrijk. Het water onder de drijvende woning kan als waterbuffer worden gebruikt." Dan praten we over meervoudig ruimtegebruik: een vierkante meter benutten voor meerdere functies. Je kan er wonen én water opslaan. Lector De Graaf verwacht niet dat over tien jaar iedereen op het water woont, maar is wel hoopvol. "Ik denk dat er zeker tienduizenden woningen in Nederland kunnen worden ontwikkeld. De techniek is er zeker."

In Rotterdam zijn de woningen inmiddels in de Nassauhaven geplaatst, klaar voor de nieuwe bewoners. In december is het tijd voor de laatste lading drijvende woningen.