Maken muggen die erop uit zijn om je te prikken een ander geluid dan een mug die al helemaal verzadigd is? Radio 538-DJ Sander Lantinga vertelde in 'de Coen en Sander-Show' dat hij, na veel last te hebben gehad van muggen, inmiddels een expert is geworden. Hij kan, naar eigen zeggen, het verschil horen tussen een mug met een lege en een volle maag. Die laatste zou volgens hem een veel lager bromgeluid maken. Is dat inderdaad zo?
Dit soort kennis zou deze periode wel eens extra van pas kunnen komen. Volgens onderzoekers van Wageningen Universiteit kunnen we nu al de tweede generatie muggen van het jaar verwachten, wat erg vroeg is. Normaal gesproken komt de eerste generatie pas eind juni. Muggenexpert Bart Knols legt uit waarom dat niet verrassend is: "We hebben volgens mij de warmste maand mei van de afgelopen honderd jaar gehad en daarnaast ook nog eens een aantal dagen met extreme regenval, met name in het zuiden van het land. Dat zijn ideale omstandigheden voor koudbloedige dieren, zoals muggen, om zich voort te planten."
Geluid komt van vleugels
Dan naar het geluid dat die muggen produceren. In tegenstelling tot wat sommige mensen, is de zoem niet een geluid wat de mug met de mond produceert. Knols vertelt dat het geluid wordt produceerd door het klappen van de vleugels, een vrouwtjesmug doet dat zo'n 300 keer per seconde. Om in detail te treden: de vrouwtjesmug produceert een geluid van 400 hertz, waar een mannetjesmug tot ongeveer 700 hertz komt.
Is ons menselijk gehoor in staat om het verschil te horen, wanneer zo'n mug bijvoorbeeld net van de 400 hertz afwijkt? Volgens Jan de Laat, audioloog aan het LUMC, is dat mogelijk, al is het maar theoretisch. "Een afwijking van bijvoorbeeld 50 hertz voor mensen geen probleem moeten zijn om te kunnen horen", zegt De Laat. Ervaring speelt een grote rol in die herkenning. "Een ervaren luisteraar, zoals bijvoorbeeld een professioneel muzikant, zou zelfs een afwijking van één hertz kunnen horen."
De bloedmaaltijd
Dan rest de vraag of muggen verschillende soorten geluid maken voor en na hun 'bloedmaaltijd', zoals muggenexpert Knols het noemt. Die suggestie wijst Knols van de hand. "Nadat de vrouwtjesmug het bloed heeft opgezogen, vliegt ze weer weg op dezelfde snelheid als dat ze aankwam, met dezelfde frequentie in de vleugels." We kunnen dus concluderen dat de stelling van Radio 538-DJ Sander Lantinga fictie is.
Of toch niet? We bedenken ons plotseling dat de mannetjesmug, die geen mensen prikt voor bloed, een ander geluid maakt dan de vrouwtjesmug. Zou het dan zo kunnen zijn dat Sander Lantinga het verschil tussen mannetjes- en vrouwtjesmuggen hoort en dan toch een beetje gelijk heeft? "Dat verschil is inderdaad te horen," zegt Knols, "maar niet in de Nederlandse slaapkamer." De mannetjesmug komt niet in de buurt van de mens, omdat die niet geïnteresseerd is in bloedzuigen. "Wanneer je een mug hoort in je slaapkamer, is het sowieso een vrouwtjesmug." Zeker na deze dubbelcheck kunnen we zeggen: verschil in geluid tussen prikkende en niet prikkende muggen is fictie.
Wat denken Coen en Sander zelf?
De uitkomst van dit korte muggenonderzoek ontging Coen en Sander zelf ook niet. In hun programma 'De Coen en Sander Show' bespraken ze het feit dat de mug tóch geen ander geluid maakt als ze vol zit. Het presentatieduo waagde er een korte quiz aan: wat denken Sander Lantinga en nieuwslezer Jo van Egmond: is de uitspraak van Lantinga over muggen feit of fictie?
Sander Lantinga is vooralsnog niet onder de indruk van zijn ongelijk: "Ik erken deze uitspraak niet!"
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.