meer NPO start

Juist gezonde jonge vrouwen kampen met long covid-klachten: 'Laat je vaccineren, ook als je jong bent'

Juist gezonde jonge vrouwen kampen met long covid-klachten: 'Laat je vaccineren, ook als je jong bent'
Vooral jonge vrouwen hebben last van long covid-klachten
Bron: ANP

In Nederland hebben meer dan 10.000 mensen last van langdurige klachten na corona. Dat is ongeveer 5 procent van de mensen die het virus heeft gehad. Opvallend: driekwart van deze groep bestaat uit jonge vrouwen.

Opmerkelijk genoeg gaat het om patiënten die niet heel ziek zijn geweest. Ze hebben bijvoorbeeld niet in het ziekenhuis gelegen. Maar maanden nadat het virus hun lichamen heeft verlaten, kampen ze nog altijd met flinke klachten.

Allerlei klachten

Het gaat om longklachten, vermoeidheid, koorts, spierpijn, maag- en darmklachten, heftige hoofdpijn en kortademigheid. Er zijn ook neurologische aandoeningen, zoals slaapstoornissen, angst, extreme vermoeidheid, depressie en problemen met concentratie en geheugen.

En ze komen dus vooral voor bij vrouwen die, voordat ze corona kregen, fit waren en een actief leven leidden. Het grootste deel van die groep is tussen de 40 en 50 jaar oud. Toch is nu ook een groeiende groep vrouwen rond de 20, en soms zelfs zo jong als 16.

Lees ook

Lege batterij

Internist-infectioloog Luc Gelinck van het Haaglanden Medisch Centrum ziet een patroon. "Het gaat om mensen, vaak vrouwen, die gezond leefden, veel sportten en druk waren met hun studie of werk. Vrouwen die veel ballen in de lucht moesten houden. Juist zij lijken na corona helemaal in te storten."

De infectie doet iets met het lichaam, zegt Gelinck. Hij vergelijkt het met een lege batterij van een telefoon, die niet meer opgeladen kan worden. "Ik denk dat het eerder gebeurt bij mensen die al maximaal gebruikmaken van hun lichaam. Als er dan iets een beetje stuk gaat - door corona in dit geval - gaat echt alles helemaal kapot. We snappen nog niet hoe dat precies in z'n werk gaat."

Video: Iris (21) kampt na 7 maanden nog met klachten

De 21-jarige Iris had net een baan en volop plannen voor de toekomst toen corona roet in het eten gooide. Meer dan een half jaar na haar coronabesmetting heeft ze nog steeds zware klachten, waaronder vermoeidheid en concentratieproblemen.

PASC

De Amerikaanse immunoloog Anthony Fauci lanceerde deze week een nieuwe term die de langetermijneffecten van COVID-19 omschrijft: post-acute sequelae, afgekort PASC. De langslepende klachten na corona kunnen mogelijk chronisch zijn. Reden voor het Amerikaanse congres om de komende 4 jaar ruim 1 miljard dollar vrij te maken voor onderzoek naar PASC.

Ook de Wereldgezondheidsorganisatie maakt zich zorgen en wil dat er meer grote internationale studies komen naar de impact van de nasleep van COVID-19.

Lees ook

Zorgen

Ook Gelinck maakt zich zorgen. "De heftige nasleep van COVID heeft een enorme impact. Mensen worden langdurig weggehaald uit het dagelijkse bestaan. Dat is extreem frustrerend. Voor jonge mensen duren maanden erg lang. Opleidingen en werk schieten erbij in. Daarnaast zien we dat mensen met flexibele contracten in de problemen komen."

Voor mensen in de directe omgeving van deze patiënten is het ook ingewikkeld, zegt Gelinck. "Partners lopen erop vast. Eerst heb je een partner die heel energiek in het leven staat en dan houdt het ineens op. Een boterham smeren kan al leiden tot een hartslag van 140. "

'Laat je vaccineren'

De Internist-infectioloog hoopt dat de patiënten in deze groep door tijd, rust en revalidatie weer worden wie ze waren. "Maar we zitten nog te kort in deze pandemie om dat precies te zeggen. We weten het gewoon nog niet."

Gelinck roept dan ook iedereen op om zich deze zomer te laten vaccineren, ook jongeren. "Deze groep patiënten herinnert ons eraan dat de nasleep van corona heel heftig kan zijn. We hebben geen idee wie het gaat treffen." Voor patiënten die langdurige klachten hebben na corona is een stichting opgericht.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa
Ter illustratie: testlancering van een raket in Noorwegen (2023)
Bron: AFP

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Bekijk ook

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

Bekijk ook

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Bekijk ook

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant