radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Jetta Klijnsma: ‘Het was niet makkelijk om uit Den Haag weg te gaan’

“Drommels nog aan toe”, “dreutels” en “grote grutjes”. In Den Haag valt ze op door haar informele manier van communiceren. Ook staat ze bij velen bekend als de oud-staatssecretaris met de rollator of de bewindspersoon die op een tandem door Den Haag fietste. Na de vele jaren in de frontlinie van het kabinet Rutte II werkt Jetta Klijnsma sinds december als Commissaris van de Koning in Drenthe. Als politicus oogst Klijnsma veel lof, maar ook kritiek.

Jetta Klijnsma –of Jellejetta zoals haar officiële voornaam luidt– (1957) groeit op in een gereformeerd gezin in het Drentse Hoogeveen. Op haar dertiende verblijft ze door haar spasme een jaar lang in een revalidatiecentrum. Na een zware operatie, waarbij haar pezen worden verlengd, leert Klijnsma weer opnieuw lopen. Die ervaring heeft de PvdA’er voor het leven getekend. “In het revalidatiecentrum zaten ook tieners met ernstige spierziekten die zich er niet bij wilden neerleggen dat ze op jonge leeftijd zouden overlijden”, schrijft ze op haar website. “Ik heb toen geleerd dat iedereen ertoe doet.”

Ministry of Silly Walks

Doordat ze spastische benen heeft, beweegt Jetta Klijnsma zich vaak voort met een rollator of – voor lange afstanden – op een tandem. Ze genoot tijdelijke wereldroem als baas van het 'Ministry of Silly Walks'. De video van Zondag met Lubach -waarin Donald Trump werd aangeraden een imitatie te doen van Jetta Klijnsma ‘from the ministry of Silly Walks’- ontving ze hartelijk. “Great. Simply fantastic. Best video ever!', reageerde ze via haar woordvoerder.

Lange mars

Klijnsma studeerde geschiedenis, maar besloot de sector al gauw te verruilen voor de politiek. Inmiddels heeft ze een lange mars door de politiek achter de rug. Klijnsma was staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte II en voor die tijd lid van de Tweede Kamer voor de PvdA.

Bij haar benoeming als Commissaris voor de Koning begin oktober geeft ze aan “als een soort van plakselpot de samenwerking tussen Drenthe en politiek Den Haag verder te willen verstevigen''. Haar partijgenoot Tichelaar moest in maart vertrekken na ophef over zijn rol bij een klus die door de provincie aan zijn schoonzus werd gegeven. “Het was niet makkelijk om uit Den Haag weg te gaan.”

‘Zwaarste klus ooit’

Als speerpunten voor de komende jaren wil Klijnsma zich richten op de aanpak van de werkgelegenheid en duurzaamheid, pijlers die kenmerkend zijn voor de PvdA-politicus. Klijnsma beseft dat (PvdA-)kiezers niet altijd stonden te juichen bij haar beleid. In de jaren dat ze als staatssecretaris de scepter zwaaide op het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid was het crisis in Nederland. Circa twee miljard euro moest het departement bezuinigen.

De PvdA’er zorgde voor de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd, pensioenshervormingen en de bezuinigingen op de sociale werkvoorziening. Maatregelen die haar stevige kritiek van kiezers opleverden, omdat juíst het opkomen voor de zwakkeren in de samenleving en het creëren van kansen jarenlang een prominent speerpunt is in het PvdA-beleid. ‘De PvdA die het VVD-beleid uitvoert’, luidde de kritiek.“Het is één van de zwaarste klussen die ik ooit heb gedaan”, blikt ze terug. “Maar het moest wel gebeuren.”

Een samenleving voor iedereen

Maar de PvdA-politica geniet ook veel waardering, zowel bij de politiek als burgers. Klijnsma zorgde ervoor dat de Wajong-regeling voor jonggehandicapten minder werd versoberd en er kwam meer geld voor armoedebestrijding. De Haagse PvdA-fractiesecretaris Koen Baart zei eerder tegen lokale media: “Jetta is een warm politicus die mensen bij de politiek weet te betrekken. Ze heeft een enthousiasme dat ze feilloos op mensen weet over te brengen.”

Toch was het lastig om deze successen bij de kiezer onder de aandacht te brengen. “Als je moeilijke besluiten neemt om het land weer overeind te helpen, dan word je niet populair", aldus Klijnsma. “Er zullen altijd mensen blijven die kritisch zijn. Gelukkig maar, want bestuurders moet je altijd een spiegel blijven voorhouden.”

Ze besluit: “Ik wil zo graag dat iedereen mee kan doen. Als je mensen buiten haken zet, dan is dat beroerd hoor. Voor de mensen zelf op de eerste plaats, maar ook voor de samenleving als geheel.”

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

EenVandaag gaat deze zomer weer op pad. In een lelijke eend, met elke dag weer een nieuwe interessante gast. Om te praten over het afgelopen jaar en de beloften van het nieuwe jaar.

Gemeenten breiden betaald parkeren in hoog tempo uit: ook in kleinere plaatsen verdwijnen steeds meer gratis plekken

Gemeenten breiden betaald parkeren in hoog tempo uit: ook in kleinere plaatsen verdwijnen steeds meer gratis plekken
Een betaald parkerenzone
Bron: ANP

Het is niet populair, maar toch voeren steeds meer gemeenten betaald parkeren in of breiden de zones uit. In 2 jaar is het aantal parkeerplekken waarvoor je moet betalen met een kwart toegenomen. Niet alleen in de grote steden, ook in kleinere plaatsen.

Het gebied is fors groter geworden sinds 2022: 23,4 procent. En dat terwijl tussen 2013 en 2022 al sprake was van een groei van 30,5 procent. Dat blijkt uit een analyse gemaakt door databedrijf Spotzi, op verzoek van EenVandaag.

Meer auto's

Volgens hoogleraar transportbeleid aan de TU Delft Bert van Wee is het logisch dat op steeds meer plekken betaald parkeren wordt ingevoerd. "We krijgen meer auto's in Nederland en er is vaak niet de ruimte om die te stallen."

"Dat betekent dat in gebieden net buiten het centrum, waar nu nog gratis geparkeerd kan worden, de parkeerdruk vaak zo hoog wordt dat het verstandig is om betaald parkeren in te voeren", legt hij uit.

Grote steden en kleinere gemeenten

Den Haag, Rotterdam en Utrecht breidden de afgelopen jaren hun betaald parkeerzones flink uit, maar het zijn zeker niet alleen grote steden waar minder gratis plekken plekken komen.

Zo is bijvoorbeeld ook een sterke groei te zien in kleine gemeenten als Renesse, Harlingen en Dijk en Waard.

Bekijk ook

Boosheid bij inwoners

In die laatste gemeente, een samenvoeging van de voormalige gemeenten Langedijk en Heerhugowaard, leidt het parkeerbeleid al jaren tot discussie in de lokale politiek. Veel inwoners zijn er boos over.

Toch stemde de gemeenteraad vorig jaar met een ruime meerderheid in met de nieuwe plannen, waaronder een flinke uitbreiding van het gebied waar inwoners alleen met een vergunning kunnen parkeren. Het parkeerbeleid wordt dit jaar in fases ingevoerd.

'Klaarmaken voor de toekomst'

Volgens verantwoordelijk wethouder Nils Langedijk moeten de nieuwe parkeerregels Dijk en Waard 'klaarmaken voor de toekomst'. De komende jaren moeten veel nieuwe woningen worden bijgebouwd in de gemeente en daardoor zal het ook in het centrum van de stad drukker worden.

Om ervoor te zorgen dat de straten daaromheen niet overvol raken met auto's van bezoekers die daar gratis komen parkeren, worden de vergunningen ingevoerd.

info

Hoe zit het in jouw gemeente?

Op verzoek van EenVandaag maakte databedrijf Spotzi een vergelijking tussen de gebieden waar je in 2022 moest betalen om te parkeren en de situatie nu. Spotzi heeft hiervoor data gebruikt van RDW, de overheidsdienst die bijhoudt op welke plekken betaald parkeren geldt.

Wil je weten of en waar je in jouw gemeente moet betalen om te parkeren, en wat er in de afgelopen 2 jaar is veranderd? Bekijk het hier op de kaart die Spotzi heeft gemaakt.

Petitie 8.000 keer ondertekend

Inwoner Pieter-Jan Lubbers wordt in Dijk en Waard gezien als de aanjager van het protest tegen de nieuwe parkeerplannen. Hij woont in een van de straten die binnenkort binnen het parkeervergunninggebied vallen.

Lubbers richtte de Facebookgroep Parkeren Dijk en Waard 2030 op, waar informatie wordt gedeeld over de plannen van de gemeente. De groep heeft meer dan 2.000 leden. Daarnaast startte hij een petitie, die inmiddels bijna 8.000 keer is ondertekend.

'Gemeente moet beter luisteren'

"Het is heel mooi dat we zoveel medestanders hebben", zegt Lubbers. "Dat betekent dat het leeft en dat de gemeente daar toch wel wat mee moet. Dat men daar lering uit moet trekken en beter moet gaan luisteren naar wat de mensen werkelijk willen."

Carmen Bosscher, raadslid in Dijk en Waard, schaart zich achter Lubbers. "Er zijn wel participatie-avonden geweest, maar vervolgens zie je er niets van terug in het beleid. Dan krijg je ook geen draagvlak bij de bewoners."

'We hebben het transparant willen doen'

Lubbers vindt dat de gemeente in aanloop naar het invoeren van de plannen steken heeft laten vallen. Door er gebrekkig over te communiceren richting de inwoners. Wethouder Langedijk herkent zich niet in die kritiek.

"Wij hebben het open en transparant willen doen en verschillende media gebruikt om mensen erbij te betrekken."

Bekijk ook

'Weerstand niet vreemd'

Dijk en Waard is lang niet de enige gemeente waar onrust en boosheid is over de invoering of uitbreiding van betaald parkeren. Niet vreemd, vindt hoogleraar Van Wee: "Iets wat altijd gratis was, waarvoor je ineens moet betalen. Ja, dat roept weerstand op."

Dat geldt volgens Van Wee overigens voor bijna alle maatregelen waarbij de rol van de automobilist wordt aangetast of het duurder wordt.

'Draagvlak neemt toe na invoering'

"Maar met name voorafgaand aan invoering. Als het eenmaal is ingevoerd neemt het draagvlak meestal snel toe, dat hebben we al op meerdere plekken gezien."

Of dat ook in Dijk en Waard zal gebeuren, valt te bezien. Pieter-Jan Lubbers is in ieder geval nog altijd strijdbaar. "Wij zijn er nog lang niet klaar mee. De petitie loopt nog steeds en wij gaan gewoon door met ons protest."

info

Ook de parkeertarieven stijgen

Je moet niet alleen op meer plekken betalen om je auto te parkeren, het kost ook steeds meer geld. Uit cijfers die EenVandaag opvroeg bij parkeerapp EasyPark blijkt dat het in Nederland in 2024 gemiddeld 1,80 euro kostte om de auto een uur te parkeren. Dat is een stijging van 50 procent in 3 jaar tijd.

Reken je dit uit voor de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht), dan kom je op gemiddeld 3 euro in 2024. Dat is een stijging van 25 procent in 3 jaar tijd.

Referendum

In Haarlem en Amersfoort werden eerder raadgevende referenda georganiseerd over het parkeerbeleid. In beide steden wezen de inwoners het plan om het betaald parkeren uit te breiden in ruime meerderheid af.

Raadslid Carmen Bosscher hoopt dat de inwoners van Dijk en Waard ook de mogelijkheid krijgen om zich uit te spreken. "Ik hoop dat de inwoners kunnen gaan stemmen en dus zelf besluiten wat zij belangrijk vinden voor hun gemeente."

Gemeenten breiden in hoog tempo betaald parkeren uit en dat gebeurt niet alleen in grote steden

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Lessen geleerd van corona? 'Ziekenhuizen kunnen niet genoeg opschalen bij nieuwe pandemie', waarschuwen ic-artsen

Lessen geleerd van corona? 'Ziekenhuizen kunnen niet genoeg opschalen bij nieuwe pandemie', waarschuwen ic-artsen
IC-personeel aan het werk in het Leids Universitair Medisch Centrum in coronatijd
Bron: ANP

Na de coronacrisis was iedereen het eens: bij een volgende virusuitbraak moeten ic's sneller kunnen opschalen. Maar de ziekenhuizen zijn nog steeds onvoldoende voorbereid op een nieuwe pandemie, zegt de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC).

Nederland telt op dit moment zo'n 900 ic-bedden. In het Intergraal Zorgakkoord hebben de overheid en de ziekenhuizen afgesproken dat dit aantal moet kunnen worden opgeschaald naar 1.700 bedden in het geval er een pandemie of een oorlogssituatie uitbreekt. Maar dat is onmogelijk, waarschuwt NVIC-voorzitter Bart Ramakers.

'Maximaal 1.200 ic-bedden'

"De bedden zijn er wel en de beademingsmachines zijn er ook, dat is niet het probleem", legt Ramakers uit. Het is volgens hem een personeelskwestie, want de apparatuur moet natuurlijk ook bediend worden. Daarom kan in geval van nood slechts worden opgeschaald tot maximaal 1.200 ic-bedden, waarschuwt hij. "En dan 4 tot 6 weken maximaal."

Ter vergelijking: toen het coronavirus begin 2020 ons land bereikte werden de intensive cares wekenlang opgeschaald naar 2.400 bedden. Tijdens de hele coronapandemie zijn in Nederland ruim 19.000 patiënten op de ic's opgenomen. Dat soort opname-aantallen zijn volgens de NVIC met de huidige personeelsbezetting dus onmogelijk.

Nederlandse ziekenhuizen zijn niet voorbereid op een nieuwe pandemie

Minder kunnen opschalen

In het winterseizoen gaan er allerlei virussen rond en worden er meer patiënten op de intensive care opgenomen. Er belanden nog steeds mensen in het ziekenhuis door corona, maar onder normale omstandigheden is vooral de griep de boosdoener. Ziekenhuizen zijn dan ook ingesteld om goed te kunnen draaien op piekmomenten, vertelt Ramakers.

"Je hebt een systeem dat schaalbaar is op het moment dat de zorgvraag toeneemt", legt de ic-arts uit. Op momenten dat het rustiger is - vaak in de zomer - kan het personeel andere taken in het ziekenhuis uitvoeren, maar ze zijn er wel voor als opschalen toch nodig blijkt. Maar omdat er minder personeel is, kan er ook minder worden opgeschaald.

Vertrokken door corona

Tijdens en na de pandemie is een deel van het ic-personeel namelijk vertrokken. Artsen en verpleegkundigen moesten in coronatijd keihard werken onder moeilijke omstandigheden om alle patiënten te kunnen behandelen. En dat heeft een zware wissel op ze getrokken, weet ook voormalig ic-verpleegkundige Thomas Smits.

"Waar je normaal als ic-verpleegkundige je over één patiënt ontfermt, waren dat er ineens drie of vier", blikt hij terug op die hectische periode. "Gelukkig kwamen wel collega's van andere afdelingen je helpen. Het was heel pittig, maar we hebben toch wel gewoon met z'n allen gedaan."

Bekijk ook

Minder werkdruk?

Al in de coronacrisis was er een groep ic-medewerkers die zich zorgen maakten over een dreigende uitstroom van hun collega's. Ze verenigden zich in 'Nurse Minded' en hoopten op die manier een leegloop te voorkomen én de ic-zorg effectiever en toekomstbestendiger te maken.

'Nurse Minded' kwam met een manifest, waarin werd gepleit voor minder stress en werkdruk, meer waardering en vooral meer inspraak in de dagelijkse praktijk. Jaren later is nu duidelijk dat dit niet heeft kunnen voorkomen dat ic-personeel alsnog massaal is uitgestroomd. Sterker nog: een groot deel van de groep heeft de zorg zelf ook verlaten.

'Heeft iets te lang geduurd'

Smits zat bij 'Nurse Minded' en is inmiddels dus geen ic-verpleegkundige meer: "Mensen maken een switch. Soms naar een ander specialisme, maar ook het bedrijfsleven is aantrekkelijk. Het is een pijnlijke constatering om te zien dat een deel is uitgestroomd. Ik had dit graag anders gezien".

Ook NVIC-voorzitter Ramakers kent genoeg verhalen van collega's die zijn gestopt met het vak. "Corona heeft niet geholpen om de uitstroom te beperken", constateert hij. "Er zijn mensen die hebben gezegd dat de coronaperiode wat dat betreft net iets te lang heeft geduurd."

Al snel bleek toen het coronavirus uitbrak: te weinig bedden en apparatuur op de ic's

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant