Pijlen op de vloer die je naar de trap leiden, in plaats van de lift: heb jij ze weleens gezien? Dit is een voorbeeld van nudging. De techniek wordt ook gebruikt in coronatijd, bijvoorbeeld om te zorgen dat we afstand van elkaar houden.

"Nudging komt neer op een onbewust duwtje in de goede richting", vertelt Rick van Baaren. Hij is gedragswetenschapper aan de Radboud Universiteit: "Nudges worden gebruikt om dingen voor elkaar krijgen die niet wettelijk geregeld zijn. Mensen worden op een zo simpel mogelijke manier beïnvloed."

'Rood schrikt af'

Er zijn twee soorten nudges, vertelt Van Baaren: de eerste heet 'keuzearchitectuur', een instrument dat bijvoorbeeld door de overheid wordt gebruikt om mensen de 'juiste' keuze te laten maken. De gedragswetenschapper verwijst naar hoe we ons registreren in het donorregister: "Of je bent standaard geen donor en moet je inschrijven om dat wel te worden, of je bent standaard wel donor en moet je juist uitschrijven. In het laatste geval blijven veel meer mensen donor, blijkt uit onderzoek."

De tweede soort nudge is bekender, dat zijn omgevingsaanpassingen. Van Baaren: "Bij de veerpontjes in Amsterdam heeft de gemeente steeds een vlak rood gemaakt en de twee ernaast groen. Mensen wachten automatisch op de groene vlakken, want rood schrikt af." Nudging is op die manier een beproefde methode om mensen zich onbewust naar een bepaald gewenst gedrag te laten voegen", vertelt hij.

Bron: EenVandaag

'Met alleen nudges kom je er niet'

"Als je wil dat mensen bepaald gedrag gaan vertonen, bijvoorbeeld de trap nemen in plaats van de lift, heb je zeker nudges nodig", zegt Van Baaren. "Het is belangrijk dat een omgeving zo is ingericht dat mensen onbewust een bepaalde richting volgen. Als ze het gevoel krijgen dat ze in een bepaalde richting worden geduwd, werkt het niet. Mensen willen keuzevrijheid en verantwoordelijkheid, al is het maar een klein beetje."

Maar met alleen nudging kom je er niet, denkt Van Baaren. "Mensen hebben feedback nodig. Ze moeten weten of ze iets goed doen of niet. In de zwaarste vorm is dit het belonen of straffen van gedrag. Mensen moeten bepaald gedrag wíllen vertonen, dat is die keuzevrijheid."

Video: zo gebruikt Utrecht Centraal nudging zodat jij 1,5 meter afstand houdt

Pijlen op de vloer

Semiha Denktas, gedragswetenschapper aan de Erasmus Universiteit vindt dat nudges zeker van pas komen in coronatijd: "Om dit virus te lijf te gaan, moeten we ons gedrag aanpassen. Daar kunnen nudging en andere inzichten heel goed bij helpen. Bijvoorbeeld door heel duidelijk te communiceren dat mensen anderhalve meter afstand moeten houden."

Ook nu is het belangrijk dat je het mensen zo makkelijk mogelijk maakt, zegt Denktas: "Pijlen op de vloer of andere geheugensteuntjes om afstand van elkaar te houden, werken in dit geval."

Bron: EenVandaag

Geen wondermiddel

Denktas is net als Van Baaren van mening dat nudges niet blijvend werken: "Ze zijn over het algemeen best effectief, maar je moet blijven observeren en met mensen blijven praten."

Nudging is volgens Denktas in ieder geval geen wondermiddel: "Het is is vooral een techniek waarmee je zorgt dat mensen hun gedrag aanpassen zonder dat je ander gedrag verbiedt. Zo zijn er nog veel meer technieken binnen de gedragswetenschap."

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.