Je tuin bemesten met oude sportschoenen: dankzij deze initiatieven kan het straks

Een tweede leven voor je sportschoenen, maar dan misschien als compost in je tuin: het kan helpen bij het terugdringen van miljarden kilo's afval. In Brabant doen bedrijven en een afvalverwerker proeven om meer materialen composteerbaar te maken.

Gemiddeld gooien we per persoon rond de 500 kilo afval per jaar weg. Een deel daarvan wordt gerecycled, maar ook een groot deel wordt verbrand of gestort. Textiel zoals kleding en schoenen gaat meestal de verbrandingsoven in. Zelfs veel producten die verkocht worden als 'biologisch afbreekbaar', breken niet snel genoeg af en eindigen alsnog in de oven.

Producenten helpen met betere producten

Dat moet beter, vinden ze bij de Brabantse afvalverwerker Ortessa Groep. Daarom wil het bedrijf samen met fabrikanten optrekken om te kijken hoe producten zo ontwikkeld kunnen worden dat er ook écht een andere toepassing mogelijk wordt. Daarvoor is het initiatief Open over Afval gestart.

"We geloven dat we de producenten moeten helpen om betere producten te maken. Veel producenten denken dat hun product afbreekt, maar dat is in de echte wereld van het afval niet zo. Producenten balen daar ook van. Dit is de start van open praten over dit probleem", zo legt Marthien van Eersel uit, hij is Manager Materials & Innovations.

Sportschoenen in composteringsinstallatie

Daarover wordt niet alleen gepraat, maar wordt bij de composteringsfabriek in Sint-Oedenrode ook een opmerkelijk experiment uitgevoerd. Sinds een aantal maanden worden ook zakken met sportschoenen bij het GFT-afval gedaan.

Doel is om te onderzoeken hoe snel deze speciale schoenen van het merk Puma biologisch kunnen worden afgebroken. De zakken zijn wel dicht, zodat het materiaal van de schoen niet bij het gewone compost kan komen.

Afbreekbare schoenen die ook voelen als een schoen

Het Duitse kledingmerk is al 10 jaar bezig met het ontwikkelen van biologisch afbreekbare schoenen, maar de eerste pogingen sloegen niet aan. "Daar was toen nog weinig interesse voor van de consument", legt Robert-Jan Bartunek uit. "Die schoenen voelden ook niet aan als een gewone schoen."

Daar hebben ze bij het bedrijf veel van geleerd, vertelt Bartunek. "We proberen het nu kleiner te houden en goed zien of het werkt. Het gaat er vooral dat er niets in zit dat niet recyclebaar is." Als het lukt, dan belooft de fabrikant deze opgedane kennis ook te delen met de concurrentie.

Van duikvakantie naar rietjesproducent

Naast schoenen, loopt er ook een proef met afbreekbaar wegwerpbestek en rietjes, samen met de Limburgse startup Cyclups. Bas Latten begon de startup samen met een vriend, nadat ze tijdens een duikvakantie op de Filippijnen zagen hoeveel plastic er in het water lag.

"Toen we thuiskwamen zijn we eerst in de Europese plasticproblematiek gedoken", vertelt hij. "In Europa alleen al bleken 66 miljard rietjes per jaar te worden gebruikt."

Van bestek tot compost - het hele proces

Alternatief voor plastic

Zonder enige technische achtergrond, Bas is accountmanager en zijn vriend heeft toerisme gestudeerd, begonnen ze daarom uit idealisme met de verkoop van rietjes van tarwestro, als alternatief voor de plastic variant.

Dat sloeg al zo snel aan dat ze nu ook van het vermalen restafval van tarwestro en rijstafval bestek zijn gaan maken. "Wij managen het en hebben inmiddels 37 mensen in dienst", legt Bas uit.

Bron: EenVandaag

Voedingsbodem voor boeren

Inmiddels hebben onder meer grote vliegtuigmaatschappijen en een fastfoodketen zich al bij hen gemeld. Daarmee zijn de Limburgse ondernemers zeker nog niet tevreden over hun product.

"We willen pulp ontwikkelen die binnen 20 dagen composteert, zodat het als voedingsbodem voor de boeren gebruikt kan worden." Hij hoopt dat ze over 2 jaar zover zijn.

'Wetgeving moet strenger'

De wet- en regelgeving mag wat hen betreft ook nog strenger voor composteerbare producten. De EU schrijft nu voor dat een product composteerbaar genoemd mag worden als dat na 3 maanden voor 90 procent uiteen is gevallen.

Alleen wordt nergens zo lang gecomposteerd. In Nederland gebeurt dat bijvoorbeeld maar 2 tot 3 weken. "Het is water naar de zee dragen. We gaan duurzame alternatieven voor plastic maken, die niet composteren. Dat wordt dan weer verbrand en komt het in de atmosfeer terecht."

Aparte afvalstroom

Bij afvalverwerker Ortessa zien ze een aangescherpte norm ook wel zitten, omdat er nu vaak toch nog veel restanten van onafgebroken bioplastic uit het compost gezeefd moet worden. Je sportschoenen nu al bij het gft-afval doen, is dan ook nog zeker geen goed idee.

Als de experimenten succesvol zijn, zou dat wel het begin kunnen zijn van een aparte afvalstroom waarbij producten verwerkt worden die langer de tijd nodig hebben om te composteren. "Als we één installatie hebben waarin dit soort materialen wel afgebroken zou kunnen worden, dan heb je de biologische cirkel rond."