Staatssecretaris Mona Keijzer roept consumenten op naar winkels te blijven gaan in de coronacrisis om zo ondernemers te steunen. Ook vraagt ze aan grote, sterkere bedrijven om kleinere uitstel van betaling te geven.

Staatsecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat heeft het midden- en kleinbedrijf (mkb) in haar portefeuille. Het mkb zijn winkels, bedrijven en ondernemingen die tot 250 werknemers in dienst hebben. Ook bedrijven die maar enkele medewerkers hebben behoren tot het mkb. In Nederland werken 7 van de 10 mensen binnen het mkb. Keijzer vreest voor het verlies van banen. "Het zijn barre tijden. Dit gaan we allemaal merken en voelen. Denken dat we met zijn allen zonder kleerscheuren uitkomen is niet reëel."

'Je hoeft niet dag en nacht binnen te blijven'

"De supermarkten hebben een kerstweekend gedraaid, maar als je kijkt naar de kleding en de non-food gaat het slecht. Die hebben bijna 70 procent minder pinbetalingen", zegt Keijzer. Ze maakt zich grote zorgen om de winkels die nu nog open zijn. Keijzer wijst op het advies van het RIVM, waarin staat dat je anderhalve meter afstand moet houden. "Maar daarin staat niet dat je dag en nacht binnen moet zitten, daarin staat dat je een frisse neus mag halen en boodschappen mag doen."

Die boodschappen zijn niet alleen de supermarkt, maar je mag bijvoorbeeld ook kleding kopen. "Ons welzijn is voor een deel afhankelijk van onze welvaart. Onze welvaart is de economie. Dus neem de voorschriften van het RIVM in acht, maar je mag wel naar een winkel gaan, dus doe dat dan ook", zegt Keijzer.

Veel banen op het spel

Keijzer roept verder de financieel sterke bedrijven in Nederland op de zwakkeren te helpen. Zij vreest dat als er geen onderlinge solidariteit is, bedrijven failliet gaan door de coronacrisis. Keijzer ziet dat veel bedrijven moeten sluiten, anderen krijgen nauwelijks orders of klanten. "Dat dit gevolgen gaat hebben voor de economische groei is duidelijk."

Ze roept bedrijven daarom op elkaar te helpen. "Het is nu niet de tijd om naar je contract te kijken en daar iedereen aan te houden. Het is nu de tijd om te kijken welke ruimte we elkaar kunnen geven, om straks als we door de crisis zijn, nog met zoveel mogelijk bedrijven te zijn", zegt Keijzer.

Uitstel van betaling

De overheid geeft nu uitstel van betaling en dat zouden bedrijven volgens Keijzer ook moeten doen. "Ik zeg tegen bijvoorbeeld vastgoedeigenaren: als je nu zegt 'contract is contract', kan dat net het duwtje zijn waardoor een winkel of bedrijf omvalt."

Om de schade te beperken heeft de overheid een noodfonds van 90 miljard beschikbaar gesteld. Via deeltijd-ww betaald de regering 90 procent van het salaris van werknemers waar nu geen werk meer voor is. Ook de Belastingdienst geeft uitstel van betaling. Bedrijven zouden dat uitstel ook kunnen verlenen. "Leveranciers van energie bijvoorbeeld", suggereert Keijzer.

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."