radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Jay (16) is te jong om te stemmen, maar beslist wél mee over nieuwe premier van Verenigd Koninkrijk: zo zit dat

Jay (16) is te jong om te stemmen, maar beslist wél mee over nieuwe premier van Verenigd Koninkrijk: zo zit dat
Jay Chan
Bron: EenVandaag

De 16-jarige Jay Chan verhuisde 2 jaar geleden vanuit Hongkong naar het Engelse Birmingham. Toch heeft hij al zijn stem uitgebracht die mede gaat bepalen wie de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk wordt. Dit is hoe het Britse systeem werkt.

Jay bezoekt een 'hustings', een bijeenkomst van de Conservatieve Partij. Hier gaan partijleden in gesprek met de twee kandidaten voor het leiderschap van hun partij. Aan de hand van die gesprekken bepalen ze op wie ze gaan stemmen, en daarmee wie de nieuwe premier wordt van het Verenigd Koninkrijk. Iedereen kan lid worden van de Conservatieve Partij, er is geen leeftijdsgrens.

Geen nieuwe verkiezingen

Boris Johnson stapte begin juli niet alleen op als premier, maar ook als partijleider van de Conservatie Partij. Omdat er in het Verenigd Koninkrijk geen verplichting is om nieuwe verkiezingen uit te schrijven als een regering valt, blijft Johnsons partij ook na zijn vertrek de grootste.

De kandidaat die straks wordt verkozen als nieuwe leider van de Conservatieve Partij wordt dus ook de premierskandidaat namens de Conservatieven. En dus kan de toekomstige partijleider na zijn overwinning meteen door naar Queen Elizabeth, om zich te laten benoemen tot de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk.

Elke week een andere premier

Dat is nu eenmaal hoe het Britse systeem werkt, zegt adjunct hoofdredacteur Henry Hill van het vooraanstaande platform Conservativehome.com. "Er zijn weinig mensen die zich hierover opwinden. In principe zou het Britse parlement elke week een nieuwe premier kunnen benoemen, als ze dat zouden willen."

De Conservatieve Partij is het niet eens verplicht om haar leden te vragen wie volgens hen de nieuwe leider moet worden. Dat de partij dit nu wel doet is een keuze, vertelt Hill.

Bekijk ook

'Een eer om mee te doen'

Of de leden van de Conservatieve Partij een afspiegeling vormen van de Britse samenleving is te betwijfelen. Details over wie de leden precies zijn zijn lastig te achterhalen, volgens Hill. Maar bekend is dat er zo'n 160.000 leden zijn, dat ze voornamelijk ouder en welgestelder zijn dan de gemiddelde Brit en dat ze voornamelijk in Londen en het zuid-oosten en oosten van Engeland wonen.

Representatief of niet: Jay vindt het in elk geval fantastisch dat hij mag meedoen aan deze verkiezing: "Ik kom uit Hongkong. Ik ben een immigrant, ik kwam naar dit land voor de vrijheid en democratie. Ik vind het een eer om deel te mogen nemen aan dit democratische proces."

Truss of Sunak

Op wie Jay gaat stemmen weet hij al: Liz Truss, vanwege haar buitenlandbeleid en haar daadkrachtige uitstraling. En daarin staat hij niet alleen. Truss staat in alle peilingen boven haar tegenstander Rishi Sunak. Toch zijn er op de bijeenkomst in Birmingham ook nog supporters van Sunak te vinden.

Grahame Taylor bijvoorbeeld, die zich tijdens de avond door hem heeft laten overtuigen: "Ik vind dat hij vanavond zoveel charisma heeft getoond en zo goed geklikt heeft met zijn publiek, hij heeft mij absoluut voor zich gewonnen. En ik denk dat een sympathieke leider het altijd goed doet in verkiezingen."

Bekijk ook

Eurosceptisch

Toch lijkt de kans dat Sunak nog wint niet groot. Rishi Sunak pleit voor meer overheidsuitgaven en wil zelfs bepaalde belastingen verhogen. Truss is een klassiek conservatieve kandidaat, die voor belastingverlaging en een kleine overheid is.

Hoewel ze ooit tegen een brexit was, heeft ze inmiddels een sterk EU-sceptisch profiel. En dat is volgens adjunct-hoofdredacteur Hill precies wat de leden van de Conservatieve Partij nu zoeken. "Sunak heeft een wonder nodig om de afstand nog te overbruggen."

Bekijk hier de tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'
Remco van Vliet van Leger des Heils en wethouder Jo Paas van Kerkrade
Bron: EenVandaag

Voor dementie is geen medicijn, maar door je levensstijl aan te passen kan je je hersenen wel actief houden. Een onderdeel daarvan? Sociaal contact. Daarom rijdt in het Limburgs Kerkrade de 'ontmoetingsbus'.

De bus, waar mensen bij elkaar komen om contact te houden, sluit goed aan bij een campagne van Alzheimer Centrum Limburg die gisteren van start ging. Deze campagne, genaamd 'We zijn zelf het
medicijn', moet mensen
bewust maken van de invloed van een gezonde leefstijl op de hersengezondheid.

Gezonde levensstijl

Het initiatief voor de bus
werd opgestart vanuit een vitaliteitsproject van gemeente
Kerkrade, in samenwerking met inwoners en maatschappelijke
partners zoals het Leger des Heils. Remko van Vliet van Leger des Heils vertelt: "Een medicijn is er niet tegen dementie. Wat je wel kunt doen, dat is een gezonde levensstijl nastreven: voldoende bewegen, goede voeding, mentale uitdaging en voldoende interactie."

Dat laatste is waar de 'ontmoetingsbus', omgebouwde SRV-wagen, in het spel komt. Die staat de hele week op zes verschillende locaties in Kerkrade. Mensen komen er bij elkaar onder het genot van een kop koffie en - op z'n Limburgs - een stuk vlaai. "De bedoeling is dat mensen achter de voordeur uitkomen, participeren, meedoen in de maatschappij en het gezellig hebben", vertelt Van Vliet.

'Ze vinden iets hier'

Een vaste ontmoetingsplek - zoals de bus - kan helpen, vertelt hij. Op die manier kunnen ook ouderen die minder mensen om zich heen hebben contact houden met anderen.

"Als ze hier 2 uur zijn, zeggen ze misschien zes zinnen, maar ze komen iedere week terug." Waarom precies, daar kan hij de vinger nog niet op leggen. "Maar ik denk dat ze iets vinden hier, dat ze erbij mogen horen."

info

Dementie in Nederland

In Nederland waren in 2019 114.000 gevallen van dementie bekend bij de huisarts, deze mensen hebben dus een diagnose. Op basis van bevolkingsonderzoek hadden er naar schatting 290.000 mensen dementie in 2021.

In de gemeente Kerkrade leefden in 2023 naar schatting 1.000 mensen met dementie. Naar verwachting zal dat in 2050 stijgen met 60 procent, volgens gemeente Kerkrade.

Hoogste ziektekosten

Ook wethouder van Integraal Ouderenbeleid in Kerkrade Jo Paas kent deze cijfers. "Alleen al de kosten van dementie van 2020: 10,6 miljard. De hoogste ziektekosten van alle ziektes van Nederland. En in 2040 komen we 50.000 bedden tekort voor mensen die in een verzorgingstehuis opgenomen moeten worden als gevolg van dementie", somt hij op.

"We hebben geen bedden, het kost veel te veel geld en er is geen medicijn." Dus, is de wethouder van mening, moeten we zelf zorgen dat we fysiek en mentaal in beweging blijven. "We zijn zelf het medicijn", herhaalt hij de naam van de campagne.

Bekijk ook

Extra functie

Naast dat de bus zorgt voor sociaal contact, heeft die ook nog een andere functie. Van Vliet: "Wij ontmoeten allerlei soorten mensen uit de samenleving en als wij merken dat mensen extra zorg nodig hebben, dan weten we ook bij wie we terecht kunnen in de gemeente Kerkrade."

Hij gaat verder: "Dus ja, de bus heeft als eerste functie: komen, zijn en ontmoeten. Maar als we zien en proeven dat er meer nodig is, dan weten we naar wie we ze kunnen doorverwijzen. En daar zijn we heel blij mee." Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?"

Meer zicht

Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?" Hij is dan ook groot voorstander van de campagne en initiatieven zoals de ontmoetingsbus. "Het moet indalen bij mensen dat ze aan het voorkomen of vertragen van het proces van dementie zelf iets kunnen doen." Zelf is hij 71 en probeert zichzelf mentaal uit te blijven dagen, sluit hij af.

De aftrap van de campagne 'We zijn zelf het medicijn' wordt de komende tijd uitgerold over heel Zuid-Limburg.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Eerst Cito, nu de doorstroomtoets: waarom er steeds kritiek is vanuit scholen op de eindtoets

Vier basisscholen die eerder hadden aangekondigd om de verplichte doorstroomtoets niet af te nemen, moeten dat van de staatssecretaris nu alsnog doen. Anders volgen er financiële sancties. De scholen uiten kritiek dat de toets te weinig meet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant