Een jaar nadat geneeskundestudent Fouad L. in een vol klaslokaal docent Jurgen Damen doodschoot en brand stichtte in het Erasmus MC, blikt bestuurder Stefan Sleijfer terug. "We gaan door, maar wel met een litteken op ons hart."
Kort voordat Fouad L. chaos en paniek veroorzaakte in het Rotterdamse Erasmus MC, precies 1 jaar geleden, schoot hij in dezelfde stad zijn buurvrouw Marlous (39) en haar 14-jarige dochter Romy dood. Hun huis stak hij in brand. De dag liet diepe wonden achter bij alle betrokkenen. De strafzaak loopt.
'Zeer gewaardeerde medewerker'
Waarom L. uitgerekend docent Jurgen Damen (43) doodschoot, wil bestuursvoorzitter Sleijfer niet zeggen. "Zolang het een en ander onder de rechter is, doen wij daar geen uitspraken over."
Damen was gezichtsbepalend bij de opleiding huisartsgeneeskunde, vertelt Sleijfer. Hij kende hem persoonlijk. "Hij was één van onze zeer gewaardeerde medewerkers".
'Dat raakt je'
Toevallig had Sleijfer een paar maanden voor de schietpartij meegelopen in Damens huisartsenpraktijk op Katendrecht. "Om te praten over het onderwijs, maar ook om gewoon weer even mee te draaien als raad van bestuur. Ervaren wat er gebeurt in zo'n huisartsenpraktijk."
Damens dood heeft Sleijfer diep geraakt. "Dat zoiets gebeurt, terwijl iemand gewoon zijn vak uitoefent. Een vak voor de maatschappij, om betere zorg-professionals te krijgen, dat raakt je."
Strafzaak tegen Fouad L.
Voordat de schietpartijen plaatsvonden op 28 september 2023, kwam verdachte Fouad L. meerdere keren in beeld bij de politie vanwege dierenmishandeling. Zijn buurvrouw Marlous deed aangifte tegen hem en hij werd in 2021 veroordeeld. Een jaar later kwam hij opnieuw voor de rechter voor het mishandelen van zijn hond. Daarvoor werd hij vrijgesproken.
De opeenstapeling van feiten zorgde ervoor dat het Openbaar Ministerie zijn geneeskunde-opleiding waarschuwde, waardoor hij, na 10 jaar studie, zijn artsen-diploma niet kreeg. Op het online forum 4Chan deelde hij onder de naam 'MotorAnon' zelf de brief die hij ontving.
Brand in onderwijscentrum
Als organisatie bereid je je overal op voor en ligt er een uitgebreid crisisprotocol klaar, benadrukt Sleijfer. Denk aan gehackt worden, een brand, een instortend pand. "Op gezette tijden ben je aan het oefenen", zegt hij. Maar dat dit kon gebeuren? "Nee, dat stel je je in je ergste dromen niet voor."
Het crisisprotocol schrijft voor dat medewerkers, studenten en patiënten bij een calamiteit moeten verzamelen in het onderwijscentrum. Uitgerekend op die plek stichtte Fouad L., na de moord op Damen, brand. "Je kunt je voorstellen wat voor minuten - misschien wel langer - van angst, van onduidelijkheid hier hebben geheerst bij veel mensen."
Vlammen tot aan het plafond
Beelden van de ravage en paniek in het onderwijscentrum verspreidden zich razendsnel via social media. "Het was een vlam die reikte tot aan het plafond", schetst Sleijfer. "Ik denk wel een meter of 15 hoog, met heel veel rookontwikkeling en sprinklers die aanstonden."
De politie heeft 'waanzinnig knap werk' geleverd, zegt Sleijfer. "Maar je snapt wel wat dat doet met mensen als je hier bent." De impact was enorm. "Iedereen is anders qua reactie op zo'n enorm stressvol gebeuren", zegt hij. "Sommige mensen hebben daar nu nog dagelijks last van, dat zien we."
Bekijk ook
'Enorme veerkracht'
Toen de politie later aangaf dat het veilig was ging Sleijfer met een van de directeuren van het Sophia Kinderziekenhuis de organisatie in om met mensen te praten. Er werd nazorg ingericht. "Een telefonische hulplijn met psychologen, ook van een arbodienst, die weken in stand is gehouden." Er werden bijeenkomsten en herdenkingsmomenten georganiseerd. "Ook als organisatie moet je dit met z'n allen weer gaan verwerken."
Medewerkers en studenten werden het afgelopen jaar goed in de gaten gehouden. "We hebben ze gevolgd", vertelt hij. "Wat je ziet is de enorme veerkracht van heel veel mensen die zeggen, het heeft mij enorm geraakt, maar ik ben er weer." Er zijn er die vanwege het trauma extra hulp hebben gekregen via Slachtofferhulp of met bijvoorbeeld EMDR-therapie.
'Litteken op ons hart'
Een jaar na dato is hij 'ontzettend trots' op zijn organisatie en de mensen. "De veerkracht en daadkracht om ons weer te focussen op waar we voor zijn: aandacht voor zieke patiënten en voor de maatschappij." Ondanks de verschrikkelijke gebeurtenis die zich in impact moeilijk laat beschrijven. "Het was echt hartverscheurend. Toch waren er die dag ook hartverwarmende elementen. We gaan gewoon door. Maar ja, wel met een litteken op ons hart."
Maar het is wel anders geworden, zegt Sleijfer. "Want één van onze geliefde medewerkers is tijdens het beoefenen van zijn vak - het geven van onderwijs aan studenten - doodgeschoten. Dat zijn dingen die je bij je draagt", zegt hij. "En ik denk ook dat het heel passend is dat je daar op gezette tijden even bij stilstaat."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.