Is massaal testen ook in Nederland een optie? 'Het kan effectief zijn, maar er zitten wel mitsen en maren aan'

De hele bevolking massaal laten testen op corona om meer grip te krijgen op het virus: Slowakije en nu ook Oostenrijk zetten hierop in. In Nederland liggen er nog geen plannen op tafel of dit ook te gaan doen, toch kan het wel degelijk effectief zijn.

Een derde golf kan volgens het Europese RIVM in regio's voorkomen worden als er massaal getest wordt. Oostenrijk gaat eerst in strenge lockdown en daarna massaal testen om de feestdagen veilig te stellen. Is dit ook mogelijk in Nederland?

Massaal testen is effectief

Massaal testen kan nuttig zijn, weet veld-epidemioloog en microbioloog en lid van het Red Team Amrish Baidjoe. "Het is effectief, maar er zitten een hoop mitsen en maren aan."

De manier waarop Oostenrijk het doet, heeft volgens Baidjoe een grote kans van slagen. "Eerst door middel van een lockdown of strenge maatregelen het aantal infecties naar beneden helpen en dan testen massaal inzetten, dat zou wel een van de beste opties zijn." Met die strategie zou je volgens Baidjoe een goede balans kunnen vinden tussen controle over het virus, maar ook het doorgang vinden van het normale leven.

Beschikbaarheid

Maar massaal testen is makkelijker gezegd dan gedaan volgens Baidjoe: "Dat heeft te maken met de beschikbaarheid van testen. Maar ook of je het logistiek kan organiseren." Ook kan massaal testen gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van de testen: "Er zijn een aantal grote producenten die de sneltesten produceren. Als globaal dorp vissen we allemaal uit de zelfde vijver. Dat betekent dat als één land besluit massaal te gaan testen, er testen van de markt afgaan."

Als er veel testen naar een land gaan, kan dat tekorten van testen geven bij andere landen: "Je moet eerst zeker weten dat de productiecapaciteit op orde is, dus dat je testen kan behouden op kritieke plekken. En dat sommige landen dus geen tekorten krijgen, omdat buurlanden massaal aan het testen zijn geslagen." Volgens Baidjoe kan je dat oplossen door op Europees niveau te overleggen over de verdeling van testen.

Lees ook

• 

  1 op de 5 houdt zich niet aan quarantaineregels RIVM en blijft niet thuis na positieve coronatest

  • 14-11-2020

Nederland

Op dit moment is het alleen mogelijk in Nederland om je te laten testen als je klachten hebt. Afgelopen week werden er volgens het RIVM ongeveer 240.000 tests afgenomen, bij lange na niet genoeg om de hele bevolking te testen. In Slowakije lukt dat wel, daar werd met de inzet van meer dan 10.000 man en het leger in één weekend een groot deel van de bevolking van 5,4 miljoen mensen getest.

Ondanks wat logistieke problemen, was het volgens experts succesvol. Een groot deel van de bevolking liet zich testen, mede omdat je zonder bewijs van een negatieve test daar 10 dagen binnen moest blijven. Ging je toch naar buiten, dan kun je er rekenen op een boete van 1600 euro. Baidjoe ziet ook andere manieren om de bevolking te overtuigen zich te laten testen: "Je kunt nu al beginnen met communicatiecampagnes. Als je daarmee 70 tot 80 procent overtuigd, dan heb je al een hoop gewonnen."

Niet volledig land

Daarnaast hoef je ook niet meteen het volledige land te testen. "Je kunt ook gerichter testen bij mensen die het grootste risico lopen. Bijvoorbeeld omdat er iemand in een huishouden is besmet. Dan is de kans groot, dat laat het bron- en contactonderzoek ook zien, dat jij mogelijk ook een besmetting oploopt." Door hen te testen kun je er ook al voor zorgen dat er meer grip komt op het virus.

'Out of the box' denken is volgens de microbioloog essentieel om uit deze crisis te komen: "Soms moet je met bijna onmogelijk lijkende plannen een crisis tegemoet treden. Dat betekent dat je nieuwe dingen moet proberen, zoals bijvoorbeeld in Slowakije. Niemand had gedacht dat massaal testen kon. Maar dat 'kunnen' hangt heel erg af welke ambitie een overheid heeft."