radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Is een boostervaccin voor iedereen nodig? 'Werking prik neemt af, maar beschermt nog goed tegen ernstige ziekte'

Is een boostervaccin voor iedereen nodig? 'Werking prik neemt af, maar beschermt nog goed tegen ernstige ziekte'
Bron: ANP

De Gezondheidsraad komt met een spoedadvies voor een eventuele boosterprik voor na het Janssen-vaccin. Bij bloedbank Sanquin zien ze veel minder anti-lichamen bij mensen met het AstraZeneca-vaccin. Wat is er aan de hand met de werking van deze vaccins?

Het lijkt alle hens aan dek voor mensen die het afgelopen jaar Janssen of AstraZeneca hebben gekregen. Want een studie gepubliceerd in Science, suggereert dat het Janssen vaccin voor nog maar 13 procent beschermt na een halfjaar tegen een corona-infectie. Volgende week komt de Gezondheidsraad met een advies over een boosterprik voor mensen die het Janssen-vaccin hebben gekregen.

Booster voor zorgpersoneel dat Janssen kreeg

Toch vertelt die 13 procent die je ziet in het artikel van Science echt niet het hele verhaal, schept Anke Huckriede, hoogleraar vaccinologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, enige orde in de chaos. Want er zijn ook weer studies die een ander beeld laten zien, vertelt ze.

"De vaccins beschermen nog goed tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopnames. Ik zou in elk geval wel pleiten voor een booster voor zorgpersoneel die het Janssen vaccin toegediend kregen. Omdat zij toch veel werken met mensen kwetsbare mensen." Over het Janssen-vaccin verbaasde Huckriede zich in een eerder stadium ook al. "We weten dat een tweede prik veel doet voor het aantal antistoffen. Dus ik heb al eerder gezegd dat zeker bij het Janssen-vaccin een extra prik nodig kan zijn."

Uit Amerikaanse onderzoekt blijkt dat het Janssen-vaccin na een half jaar nog maar 13 procent effectief is. Geertje de Laat kreeg dat vaccin en vraagt nu in een brief aan Hugo de Jonge om een booster.

Booster voor Pfizer of Moderna?

Een mogelijk verklaring voor de mindere effectiviteit tegen besmetting kan zijn dat het Janssen- en het AstraZeneca-vaccin sowieso al iets minder effectief waren dan de vaccins van Moderna en Pfizer, de zogeheten mRNA vaccins, waarmee verreweg de meeste mensen geprikt zijn.

"En daarom kan het voor Pfizer en Moderna ook nog best langer duren voordat je daar überhaupt nadenkt over een boosterprik voor de hele bevolking", zegt Huckriede. Ze denkt aan volgend voorjaar, als er al een boostervaccin voor deze vaccins komt. 60-plussers, inwoners van zorginstellingen en mensen met een zwakker immuunsysteem kunnen vanaf december een derde prik krijgen, ongeacht welk vaccin ze hebben gehad.

Bekijk ook

'Nog altijd belangrijk om hele wereld eerst te prikken'

Tegelijkertijd ging het eerder in deze pandemie nog over het vaccineren van andere landen waar er in veel gevallen nog niet één prik is gezet bij veel mensen. Huckriede beaamt dat dat nog altijd net zo belangrijk is.

"Ik ben het met de WHO eens daar waar het gaat om de gezonde volwassen mensen die niet in een risicogroep vallen. Die mensen zijn nog goed beschermd. Dus ga vooral ook in andere landen snel vaccineren."

Luisteren

Vaccinoloog Anke Huckriede over de afnemende werking van vaccins in EenVandaag op NPO Radio 1

Leren leven met het virus

Toch gaat de afname van de effectiviteit van vaccins sneller dan Huckriede had gedacht. "De grafieken die nu rondgaan, zijn wel gebaseerd op wetenschappelijke artikelen, zoals in het blad Science. Maar er zijn wel verschillende data van verschillende studiegroepen. Zo was er een grote studie in Engeland, van het Engelse RIVM. Die komen uit op een afname van 50 procent na 20 weken van het AstraZeneca-vaccin bijvoorbeeld."

"Maar uiteindelijk moeten ermee leren leven dat we coronagolven krijgen en dat je het virus op enig moment krijgt. Maar dat een infectie je dan op een natuurlijke manier boostert. Na een goede vaccinatie kan je immuunsysteem ermee omgaan."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Dit betekent een recessie in Amerika voor Nederland

Dit betekent een recessie in Amerika voor Nederland
Een aandelenhandelaar aan het werk in New York.
Bron: AFP

Ondanks dat hij beloftes doet om alles beter te maken, sluit president Donald Trump een recessie in Amerika niet uit, blijkt uit een interview met Fox News afgelopen zondag. "Trump is zichzelf vooral aan het indekken."

Volgens Trump heeft een toekomstige recessie vooral te maken met de grote veranderingen die hij in werking zet. De president zegt dat dit tijd kost, maar dat het uiteindelijk zal leiden tot betere tijden.

'Trumpcession'

Ondertussen dalen de aandelenkoersen flink en rijst de prijs voor een doosje eieren in Amerika de pan uit. Er wordt gesproken over een zogeheten 'Trumpcession'. Maar wat betekent een recessie in de VS voor Nederland?

"Een recessie in Amerika heeft directe gevolgen voor ons land en lijdt tot minder economische groei", begint Arnoud Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam. "Naast de importheffingen op Canada en China, wil Trump ook de handelsheffingen in Europa opvoeren. Dit heeft een negatief effect op de gehele wereldhandel."

Welke sectoren worden geraakt?

Volgens Boot is er wel een verschil in de sector die wordt geraakt.

"In Nederland wordt vooral de maakindustrie getroffen, maar ook het café op de hoek kan dit indirect gaan voelen", legt de hoogleraar uit. "In de zuivelindustrie zal het effect weer kleiner zijn. De zuivelindustrie is namelijk afhankelijk van Nederland en Europa, en minder van de Verenigde Staten. Bovendien blijft iedereen wel melk drinken."

Bekijk ook

Trump versus Biden

De toekomstige recessie schuift Trump vooral in de schoenen van zijn voorganger Joe Biden. "In zekere zin heeft Trump hierin gelijk", stelt Boot.

"Biden heeft veel geld in de economie gestopt. Amerikanen konden daarom meer kopen van hun geld terwijl deze producten er niet waren. Met als gevolg stijgende inflatie", vertelt Boot. "Maar Trump gooit olie op het vuur. Hij wil minder importeren wat leidt tot tekorten op de Amerikaanse markt, in dit geval een tekort aan eieren."

Vakantie naar Amerika betaalbaarder

Naast de negatieve gevolgen voor bedrijven, heeft een Amerikaanse recessie ook effect op de consument. Volgens Boot heeft dit te maken met de waarde van de euro en de dollar.

"Tijdens een recessie gaan de koersen van munten schommelen. In dit geval wordt de dollar minder waard dan de euro." Toch zijn er volgens de hoogleraar enkele voordelen te behalen. "Een vakantie naar Amerika wordt betaalbaarder, en het kopen van een spijkerbroek goedkoper", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na geweldsuitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na geweldsuitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'
Een Syrische man bij een beschadigde auto na de geweldsuitbarsting afgelopen week
Bron: EPA

Een paar maanden geleden was de stemming in Syrië gerust euforisch te noemen. Dictator Assad was verdreven. Tijd voor een nieuw hoofdstuk. En toen ging het een paar dagen geleden goed mis. Correspondent Nienke Edelenbosch vertelt over de situatie daar.

Eind vorige week vielen militairen uit het voormalige leger van Bashar al-Assad de nieuwe machthebbers aan van de groepering Hayat Tahrir al-Sham (HTS), onder leiding van interim-president Ahmed al-Sharaa. Inmiddels zouden er meer dan duizend doden zijn gevallen, onder wie veel burgers.

'Spanningen niet meteen verdwenen'

Dat het geweld nu weer oplaait, komt niet helemaal onverwachts, zegt correspondent Nienke Edelenbosch, die in Libanon woont. "Na de val van Assad is er een nieuwe regering gekomen. Maar dat betekent niet dat alle spanningen tussen de verschillende groepen meteen verdwenen zijn", benadrukt ze.

Hoewel de voormalig dictator weg is, zijn de mensen die hem aanhangen lang niet allemaal verdwenen. "Vooral pro-Assad-groepen hebben baat bij escalatie." Onder Assad zijn er veel ernstige misdaden gepleegd. Die plegers hebben geen belang bij een stabiele situatie, dan is het moeilijker om onder berechting uit te komen.

Bekijk ook

Leger gemobiliseerd

En het escaleerde inderdaad. Als reactie op de aanvallen van pro-Assad-soldaten afgelopen donderdag mobiliseerde de nieuwe overheid het leger. "Dat trok naar de kust om de boel te sussen. Maar er ontstonden juist nieuwe gevechten en meer chaos, waarbij heel veel burgers omkwamen", vertelt Edelenbosch.

Volgens haar heeft dat ermee te maken dat bepaalde groepen binnen het nieuwe leger radicaler zijn dan de andere. "Dit leger is een verzameling van allerlei oud-oppositiegroepen. Dat is HTS, maar er zijn ook andere fracties met extremere ideologische motieven dan het hart van de regering. En dat maakt het moeilijk voor de nieuwe overheid om het onder controle te krijgen."

Geen journalisten in het gebied

Wat het moeilijk maakt om vast te stellen wie het huidige geweld tegen Syrische burgers pleegt, is dat er geen onafhankelijke journalisten in het gebied zijn waar het geweld nu plaatsvindt, legt Edelenbosch uit.

"Zijn het inderdaad de pro-Assad-groepen, of is dat het leger van de huidige overheid? En welke fracties binnen dat leger plegen dan dat geweld?" Het zijn vragen die niemand nu met zekerheid kan beantwoorden.

Een fragiel land

De nieuwe Syrische regering staat voor een enorme klus, zegt Edelenbosch. "Het land ligt in puin. Er heeft 14 jaar een burgeroorlog gewoed. Er is heel veel geld nodig om het weer op te bouwen."

"Tegelijk gaat het economisch erg slecht. Veel mensen hebben geen werk. Er is weinig elektriciteit, weinig voedsel. Mensen staan uren in de rij voor een brood. Bij elkaar zorgt dat ervoor dat het land fragiel is."

Bekijk ook

Een Syrië voor alle Syriërs

En dat zal niet snel zijn opgelost. De nieuwe Syrische overheid en president willen één Syrië voor alle Syriërs, zeggen ze. Een Syrië waar ook minderheden beschermd worden, vertelt Edelenbosch.

"Maar met de huidige spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen is dat nogal een uitdaging. Dan merk je hoe fragiel het allemaal is. Mensen die ik spreek in Syrië zeggen: 'Ik sta wel achter deze nieuwe president, maar kan hij me beschermen als het misgaat?' Dat dat nog niet lukt, blijkt nu."

Stap in de goede richting

De correspondent hoort dat veel mensen in Syrië op de vlucht slaan. "Die vertrekken met een paar spullen naar de bergen of de bossen." Ook steken Syriërs de grens met Libanon over. Tot nu toe gaat het volgens de lokale autoriteiten om ongeveer 4.300 mensen, weet Edelenbosch.

President Ahmed al-Sharaa heeft inmiddels een nieuwe, onafhankelijke commissie opgesteld die gaat onderzoeken waardoor het nu zo geëscaleerd is. De daders moeten vervolgd worden, zegt hij. "Dus dat is wel een stap in de goede richting."

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na gewelduitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant