meer NPO start

Indonesische Nabila moest in Nederland zorgstage lopen onder haar niveau, terwijl volwaardig werk was beloofd

Indonesische Nabila moest in Nederland zorgstage lopen onder haar niveau, terwijl volwaardig werk was beloofd
Nabila Adhani stopte met het traject
Bron: EenVandaag

Door bemiddelingsbureau Yomema werd ze een fulltime baan beloofd in een Nederlands ziekenhuis. In plaats daarvan werden Indonesische verpleegkundigen als 'stagiair' ondergebracht bij Zorggroep Drenthe. Ze leerden er niets nieuws.

De zestig Indonesische verpleegkundigen die in de herfst van 2021 onder valse voorwendselen naar Nederland werden gehaald, moesten verplicht stage lopen bij Zorggroep Drenthe, een grote ouderenzorgorganisatie. Ook hun bijbaan moesten ze daar uitvoeren.

Druk op de ouderenzorg

In Drenthe is sprake van een grote vergrijzingsgolf. In 2030 is de groep 80-plussers 65,5 procent groter dan die in 2015 was, bleek in 2021 uit het Regiobeeld Ouderenzorg Drenthe. De groep 65-plussers groeit tot 2030 met 34,7 procent.

Dat betekent een flinke druk op de ouderenzorg in die provincie. Vandaar dat Yomema juist in zee ging met onder andere Zorggroep Drenthe. Hoe eerder de Indonesiërs konden beginnen, hoe beter.

Stage en werk hetzelfde

Maar de stage en bijbaan die de verpleegkundigen bij de Zorggroep Drenthe moesten uitvoeren bleken precies hetzelfde. "Ik loop nu 13 maanden stage in de thuiszorg, niet in het ziekenhuis zoals was beloofd. Elke week doe ik dat 2 dagen en maak ik steeds hetzelfde rondje. Zonder begeleiding."

"Ik loop 16 uur per week stage en werk 16 uur per week, maar eigenlijk is het allebei werk. De stage draait helemaal niet om mijn leerdoelen", zegt een verpleegkundige die anoniem wil blijven, omdat ze bang is dat haar uitspraken vervelende consequenties voor haar hebben. Duidelijk is dat ze stage liep onder haar niveau: mbo verzorgende in plaats van hbo verpleegkundige.

Bekijk ook

'Moet bijdragen aan opleiding'

"Je mag hopen dat er een stagebegeleider is, als je stage loopt. Dat er instructies zijn voor wat je moet leren, welke handelingen je moet oefenen en dat dat dus andere dingen zijn dan je al kunt. Daarvoor loop je immers stage", zegt hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam Evert Verhulp. Hij is zeer kritisch op hoe er met de Indonesiërs wordt omgegaan.

"We weten dat bij sommige opleidingen stages verplicht zijn, maar die stages moeten wel bijdragen aan de opleiding. Op het moment dat dat niet zo is, ben je arbeid aan het verrichten. Maar daar moet je dan ook beloond voor worden." Een stagevergoeding, zoals de verpleegkundigen ontvangen, voldoet dan dus niet.

Zorggroep Drenthe: 'Wel op hbo-niveau'

Zorggroep Drenthe zegt dat de stage van de verpleegkundigen wel degelijk op hbo-niveau plaatsvindt. Ook opleider Avans+ vindt dat zij 'een passende, leerzame stage' aanbiedt. Volgens hen zijn de meeste Indonesiërs tevreden.

Avans+ laat weten dat het niveau van de Indonesische verpleegkundigen wat hen betreft een beetje tegenvalt. En Yomema vindt de selectie aan de poort al best streng, maar het moet misschien nog strenger.

Bekijk de reportage.

'Formulier niet zelf ingevuld'

Yomema heeft aanvragen ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport (VWS) om de bachelordiploma's van de Indonesiërs te laten waarderen. Zonder die waardering is het namelijk niet mogelijk om in Nederland in de zorg te werken.

Om zo'n waardering te krijgen, moet de persoon voor wie deze bedoeld is een aantal vragen beantwoorden op een aanvraagformulier. EenVandaag heeft de aanvraagformulieren van 60 Indonesiërs vergeleken en kwam tot een opvallende conclusie: alle antwoorden op alle formulieren waren exact hetzelfde, inclusief typfouten.

Onderzoek naar Yomema

En toen verpleegkundige Nabila, die inmiddels gestopt is met het traject, in haar online BIG-register keek (daarin wordt het basisberoep opgenomen van mensen die in de gezondheidszorg werken) viel haar inderdaad iets op.

"Yomema had mij ingedeeld op mbo 3 verzorgende. Dat zou op basis zijn van vragen die ik heb ingevuld, maar ik heb dat formulier waarop mijn antwoorden staan nooit gezien. Ik heb dat formulier nooit getekend. Er stonden allemaal dingen die ik nooit had gedaan. In een reactie laat het ministerie van VWS weten dit zeer serieus te nemen. Het ministerie is een onderzoek begonnen naar Yomema.

'Verkeerde kant van de wet'

"Het is heel begrijpelijk dat je als directeur van een zorginstelling in paniek bent als er te weinig mensen zijn. Maar je moet het natuurlijk wel fatsoenlijk blijven doen en daar hoort bij dat je de arbeidsrechtelijke regels die wij hier in Nederland hebben naleeft", zegt arbeidsrechtdeskundige Verhulp.

"Als je het als een verdienmodel gaat zien, zoals hier toch het geval is, dan zit je zo snel te wringen in de regelgeving. Dat wringen leidt ertoe dat je af en toe ook stevig over de regelgeving heen stapt en aan de verkeerde kant van de wet terecht komt."

Bekijk ook

IND reageert op bewering Yomema

Yomema beweert dat het idee van de studieconstructie voor Indonesische verpleegkundigen door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is bedacht en voorgesteld. De IND ontkent dat ten stelligste: de dienst laat weten zich niet te herkennen in de uitspraak van Yomema dat het idee voor een studievisum in plaats van een arbeidsvisum van de IND komt.

Daarnaast neemt de IND afstand van de bewering van Yomema dat de studenten die 2 onvoldoendes halen terug moeten naar Indonesië omdat de IND dat zou verplichten. Volgens de dienst is het aan onderwijsinstellingen om te bepalen of studenten voldoen aan de normen. Wanneer dat niet zo is, wordt dat aan de IND gemeld en volgt mogelijk beëindiging van het studievisum.

'Beoordeling aan onderwijsinstelling'

"Als de onderwijsinstelling van mening is dat de student onvoldoende studievoortgang behaalt, er geen sprake is van persoonlijke omstandigheden en zijn studie niet kan voortzetten, meldt de onderwijsinstelling de student af bij de IND", verduidelijkt de immigratiedienst,

De beoordeling of een student voldoende studiepunten heeft behaald om zijn of haar studie voort te zetten is volgens de IND aan de onderwijsinstelling: "De IND heeft hierin geen rol."

info

Onderzoek naar oud-voorzitter Raad van Bestuur

Dat verpleegkundigen huiverig zijn om hun naam te noemen in de media, is niet vreemd. Toen collega-verpleegkundigen hun verhaal eerder dit jaar deden bij NU.nl en RTV Drenthe kregen minstens twee van hen appberichten van de toenmalige voorzitter van de Raad van bestuur van de Zorggroep Drenthe, Lex Smetsers.

Smetsers stuurde naar verpleegkundige Nabila: 'Ik ben zwaar teleurgesteld over de onwaarheden in het artikel (...) Hopelijk heb jij hier niet aan meegewerkt.' En enige dagen later stuurde hij een tweede bericht: 'Het is inmiddels bekend welke anonieme studenten het zijn geweest...'. De berichten zijn in handen van EenVandaag.

De ontvangers van de berichten ervoeren die appjes, die in handen zijn van EenVandaag, als dreigend. Naar diezelfde oud-voorzitter heeft de Raad van Toezicht inmiddels een onderzoek laten instellen door een bedrijfsrecherchebureau.

In een reactie zegt Lex Smetsers "allang niet meer in Drenthe te werken". De vraag waarom hij de appjes stuurde, beantwoordt hij niet. Wel vraagt hij EenVandaag 'te helpen de problemen waarmee de Indonesische verpleegkundigen geconfronteerd worden op te lossen'.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Brabantse worstenbroodjes tijdens het Suikerfeest? Kadir zorgt met zijn halal snacks dat iedereen mee kan eten

Brabantse worstenbroodjes tijdens het Suikerfeest? Kadir zorgt met zijn halal snacks dat iedereen mee kan eten
Kadir in de testfase van zijn halal-worstenbroodjes
Bron: Mark Bolk

Vandaag begint Eid al-Fitr, oftwel het Suikerfeest. En dat betekent voor veel mensen: samen zijn én samen eten. De Brabantse Kadir Ahmed probeert daar een rol in te spelen met zijn Kadir's snacks. "Happy halal voor iedereen."

Denk je aan Brabant, dan denk je aan worstenbroodjes, weet ook de van oorsprong Somalische Kadir Ahmed, die in Den Bosch opgroeide. Vroeger kwam hij ze vaak genoeg tegen op kinderfeestjes, als traktaties op school of tijdens een dagje weg. Maar als moslim 'hapte hij dan mis' zoals hij het zelf omschrijft.

'Ik wilde ook'

"Tijdens de kerstbrunch en -diner op school zag ik mijn vriendjes worstenbroodjes eten. Ik had zoiets van: ja, maar dit wil ik ook", vertelt Kadir. "Het zorgde er ook voor dat ik het gevoel had dat ik erbuiten viel, dat ik niet mee kon doen." Als moslim moet je halal eten. Varkensvlees, dat in worstenbroodjes zit, is dat niet.

"Al moslim krijg je van jongs af aan mee dat je halal eet, al snap je als kind misschien niet helemaal waarom", legt Kadir uit. Zijn Nederlandse vriendjes en vriendinnetjes hadden er begrip voor als hij niet alles mee kon eten. "Maar toch had ik vaak het gevoel: waarom jullie wel en ik niet? Waarom is dit er nog niet voor mij?"

Vraag om halal saucijzenbroodjes

Eten verbindt, vindt Kadir, en dan is het ook fijn om alles samen te kunnen eten. Maar pas jaren later kwam hij op het idee om niet-halal producten, zoals worstenbroodjes, voor iedereen beschikbaar te maken.

"Ik werkte bij de klantenservice van Bakkersland (een industrieel bakkersbedrijf, red.) en kreeg de vraag of we halal saucijzenbroodjes hadden. Toen ik daarmee naar mijn baas ging, zei hij: 'Kadir, richt je op brood, we doen niet aan halal.' Maar het gevoel dat ik als kind had, dat gemis, dat bleef aan me knagen."

Bekijk ook

'Brabants worstenbroodje evenaren'

Zo ontstond het idee om aan de slag te gaan met een halal worstenbroodje. Maar dat ging niet zonder slag of stoot: Kadir was een jaar bezig met het zoeken naar de goede samenstelling voor het deeg en de juiste kruidenmix voor in het gehakt. En werken met rundvlees, wat Kadir gebruikt, gaat anders dan met varkensvlees. "Dat laatste kan een stuk meer aan."

Vergelijkingsmateriaal op het gebied van smaak had hij zelf niet, want een traditioneel worstenbroodje - meestal gemaakt met varkensgehakt, en anders niet halal geslacht vlees - had hij natuurlijk nog nooit geproefd. Dus om de juiste smaak te creëren, kreeg hij hulp van anderen. "Het is echt een specifieke smaak, het was onze uitdaging om het Brabantse worstenbroodje te evenaren."

Hulp van moeder

Met het vinden van de juiste kruidenmix heeft, naast kruidenbedrijf Verstegen, vooral Kadirs moeder geholpen. "Die weet alles van smaken en proeven", vertelt Kadir.

Dat terwijl ze in eerste instantie niet enthousiast was over het idee. "Ze had zoiets van: 'Maak gewoon je studie af en hou op met dat worstenbrood.' Ze begreep niet zo goed wat ik aan het doen was." Maar uiteindelijk ging ook zij erin mee. "Ze zei: 'Je bent zo eigenwijs, ik ga toch maar helpen", zegt Kadir lachend.

Groot verschil

Al lijkt het kunnen eten van een worsten- of frikandelbroodje misschien klein, volgens Kadir kan het een groot verschil maken.

"Het doet mensen enorm veel dat ze het nu ook kunnen eten", merkt Kadir. "Je zorgt met een klein product dat mensen eindelijk kunnen mee-eten, dat ze denken: het is er nu eindelijk ook voor ons."

Steeds meer halal

En dat is belangrijk, want er zijn steeds meer mensen in Nederland die halal eten. In 2023 was 6 procent van de Nederlandse bevolking moslim.

Dat is ook terug te zien in de supermarkten. Er zijn steeds vaker halal-vakken en volgens cijfers van onderzoeksbureau Circana is de omzet van halal-producten in 2024 in 3 jaar tijd verdubbeld: van 23,2 miljoen euro in 2021 naar 53,4 miljoen in 2024. Daarbij zijn het niet alleen moslims, maar ook niet-Islamitische mensen die halal kopen, bijvoorbeeld als ze stoppen met het eten van varkensvlees.

'Zowel Fatima als Dirk-Jan'

Dat ziet Kadir ook weer terug in zijn klanten. "Het is niet alleen een Fatima of Kadir die het koopt, maar ook een Dirk-Jan of een Fleur. Iedereen heeft tegenwoordig wel een schoondochter of -zoon, vriend, buurman of -vrouw die halal eet, en iedereen wil ook voor hen iets op tafel kunnen zetten. Daardoor verkopen we niet alleen veel met Suikerfeest of tijdens de ramadan, maar ook met kerst of Pasen." Vorig jaar verkocht Kadir in totaal 1,7 miljoen snacks.

"Er komen steeds meer mensen uit verschillende landen naar Nederland, en daardoor zie je steeds meer verschillend eten, en meer mensen die halal eten. Tegelijkertijd is er in Nederland nog veel onwetendheid over halal." Al ziet Kadir dat wel langzaam veranderen. "We zijn er nog niet helemaal, maar langzaam gaan we vooruit. In Deurne, waar onze bakkerij laatst geopend is, wisten ze eerst niet eens wat halal was. En nu zijn ze hartstikke positief."

Bekijk ook

Geen niche

"Het wordt nog vaak gezien als een niche", gaat Kadir verder. "Als een hype die weer voorbij gaat. Maar het is juist iets wat de komende jaren alleen nog maar blijft groeien. En hoe fijn is het dan dat we kunnen helpen om het voor mensen beschikbaar te maken?"

"Het gaat erom dat iedereen mee kan eten, want iedereen kan het eten, ook als je niet alleen halal eet. Vandaar dat mijn slogan ook is: eten dat je deelt is twee keer zo lekker."

'Eten waar je blij van wordt'

Waar het begon met puur Brabantse worstenbroodje, heeft Kadir nu ook saucijzen- en frikandelbroodjes en bapao in de supermarkten liggen. En er komt nog meer aan. Maar wat precies blijft nog even geheim, laat Kadir weten.

"Onze missie is om mensen en culturen samen te brengen met eten waar je blij van wordt. Als ik daaraan bij kan dragen met mijn eten, vind ik dat mooi", sluit Kadir af.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant