Washington D.C. maakt zich op voor de beëdiging van Donald J. Trump als de 45ste president van de Verenigde Staten.
Ceremonie
Om 18.00 vanavond vindt de ceremonie plaats aan de Westelijke kant van het Congresgebouw. In Washington wordt gerekend op 800.000 tot 900.000 bezoekers. Trump moet tegenover de hoogste rechter van het Hooggerechtshof, John Roberts, zweren dat hij de grondwet van de Verenigde Staten zal beschermen en verdedigen. De eed gaat alsvolgt:
I, Donald J. Trump, do solemnly swear that I will faithfully execute the Office of President of the United States, and will to the best of my ability, preserve, protect and defend the Constitution of the United States, so help me God.
Na de beëdiging spreekt president Trump het Amerikaanse volk toe. Daarna volgt een parade naar het Witte Huis. Zo'n 8.000 mensen, waaronder burgers, verenigingen, agenten en militairen, lopen mee met deze parade.
Protesten
De overwinning van Trump afgelopen november liet zien hoe groot de verdeeldheid is onder veel Amerikanen. Ook al riepen Obama, Clinton en ook Trump na de uitslag op tot verzoening en toenadering, toch vonden er in de dagen na de verkiezingen grote demonstraties plaats tegen de nieuw verkozen president.
Die protesten leven vandaag weer helemaal op. Het verzet beperkt zich niet tot Washington D.C. want wereldwijd gaan demonstranten vandaag de straat op om te protesteren tegen Trump. Zo ook in Amsterdam, waar vanavond een protestmars wordt georganiseerd van de Dam naar het het Amerikaanse consulaat. Volgens de actievoerders heeft de verkiezing van Trump ook consequenties voor Nederland en de rest van de wereld: “Zijn politiek vormt een directe bedreiging voor het klimaat en de positie van vrouwen, migranten, werkende mensen en de lhbt-gemeenschap.”
EenVandaag
In EenVandaag bespreken we de inauguratie met Amerika-verslaggever Tom van 't Einde. Daarnaast spreken we met Alies Lindeboom, zij is in Washington D.C. en geeft ons de laatste updates over de inauguratie.
Tienduizenden Serviërs gingen zaterdag de straat op in Belgrado
Bron:
ANP/AFP
Al maanden wordt in Servië gedemonstreerd tegen de regering van president Vučić. Ook vandaag gingen tienduizenden mensen de straat op in hoofdstad Belgrado. Intussen houdt Europa zich op de vlakte.
De betogers, onder wie studenten, boeren, veteranen en werknemers, vinden dat de rechts-populistische president Aleksandar Vučić moet aftreden vanwege corruptie en zijn innige band met Rusland.
Treinstation ingestort
De demonstraties begonnen afgelopen november, toen de net verbouwde overkapping van een treinstation in de stad Novi Sad instortte. Daarbij vielen vijftien doden. De overheid moet daar verantwoordelijkheid voor nemen, zeggen de demonstranten.
Toch denkt de autoritaire Vučić er niet over om op te stappen. Hij doet er juist alles aan om zijn positie te behouden. Terwijl de demonstranten vreedzaam protesteren, probeert de regering ze te provoceren en zo geweld uit te lokken, vertelt Balkan-historicus Geert Luteijn.
'Corruptie gaat ver'
"De corruptie van Vučićs regering gaat echt heel ver", zegt Luteijn. "Mensen die bij de overheid werkten toen er in 2023 verkiezingen waren, kregen bijvoorbeeld te horen dat ze ontslagen zouden worden als ze niet op Vučić zouden stemmen." Hij heeft de verkiezingen vervalst, vertelt de historicus.
"En als je wil werken bij een overheidsorganisatie, wordt van je verwacht dat je iets doet voor de partij van de president, de conservatieve SNS." Het overheidsapparaat in Servië is niet onafhankelijk, maar wordt gedomineerd door Vučić en zijn partij, vertelt Luteijn.
De huidige protesten zijn ongekend groot, zegt de historicus. "Er wordt geschat dat sinds november zo'n 2 miljoen Serviërs hebben deelgenomen aan een protest."
Hoewel er al eerder flink gedemonstreerd werd in het land, zoals in 2.000 toen protesten tot het aftreden van de voormalig president Slobodan Milošević leidden, gingen nooit zoveel mensen tegelijk de straat op. De kans dat er uiteindelijk iets verandert is dan ook groot, denkt Luteijn.
Afzetten niet makkelijk
"De vraag is alleen wanneer en hoe." Vučić afzetten zal nog niet zo makkelijk zijn. "Hij zou nieuwe verkiezingen kunnen uitschrijven en die opnieuw kunnen manipuleren, waardoor de oppositie weer geen kans krijgt." Een goed georganiseerde oppositie is er ook niet, volgens Luteijn.
"Daarnaast krijgt Vučić nog altijd veel steun vanuit het buitenland, ook van de Europese Unie. Servië zit in een vergevorderde toetredingsprocedure tot de EU. Die had allang stilgelegd moeten worden, gezien de ondemocratische manier waarop de regering te werk gaat."
Steun van de EU
Vučić voelt zich gesteund door de EU, die geen afstand neemt. Terwijl de Unie juist meer steun zou moeten uitspreken voor de demonstranten, vindt Luteijn. "Het is overigens niet zo dat dat helemaal niet gebeurt, maar de EU heeft het probleem dat ze niet met één mond spreekt als het om dit soort thema's gaat."
"Er zijn wel Europarlementariërs die kritische vragen hebben gesteld over de huidige situatie in Servië. Tegelijk oefent de Europese Commissie geen druk uit op de regering van het land om te veranderen."
Dit heeft te maken met economische belangen, vermoedt Luteijn. Hij wijst op een lithiumdeal die recent werd gesloten toen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz op bezoek was in Belgrado. "Die deal werd bekrachtigd door een vertegenwoordiger van de Europese Commissie. Die lijkt dus graag zaken te doen met Vučić."
Servië is niet het enige land in de Balkan waar het onrustig is, zegt de historicus. "Veel van deze landen hebben autocratische leiders en die kijken met argusogen naar de huidige protesten. Denk aan Viktor Orbán, de minister-president van Hongarije. Hij is een bondgenoot van Vučić."
Tussenkop
De huidige protestbeweging in Servië komt op voor een democratische rechtsstaat, benadrukt Luteijn. "Dus als wij in Europa een functionerende rechtsstaat willen, dan moeten we ook zorgen dat in landen waar die onder druk staat, dat daar daadwerkelijk actie wordt ondernomen wanneer daar protest tegen is."
"We moeten naar die protesten luisteren. En als we dat nalaten, moeten we er rekening mee houden dat die rechtsstaat verder afbrokkelt in de komende jaren."
EU moet demonstranten in Servië meer steunen, zegt historicus
Astma en allergieën komen de laatste jaren steeds meer voor bij kinderen. Onderzoek uit Finland toont aan dat kinderen die regelmatig in de natuur zijn daar veel minder last hebben. Scholen en kinderdagverblijven kunnen daar een rol in spelen.