Door Michiel Veenstra In zijn 78-jarige bestaan als tekenfilm- en stripheld heeft Donald Duck al onnoembaar veel rollen ingevuld: hij was brandweerman, timmerman, ontdekkingsreiziger, luilak, muntenpoetser, kapitein, circusclown, huisman, goochelaar, verhuizer, uitvinder, minnaar, superheld... te veel om op te noemen.
Maar over al die gedaante- en beroepswisselingen heen heeft Donald ook een meer geleidelijke en vooral definitieve verandering ingezet: van volbloed yippie-yahee Yankee naar oer-Hollandse poldereend. Een knap staaltje inburgering.
Toen in 1952 het eerste nummer van het Vrolijke Weekblad Donald Duck zo goed als huis aan huis werd verspreid om de Nederlandse jeugd kennis te laten maken met Donald en z’n vriendjes, was dat - voor zover ik me het kan inbeelden, want zelf was ik er nog 24 jaar niet - super Amerikaans. Het waren de jaren van wederopbouw, de jaren na de Tweede Wereldoorlog vol Amerikaanse invloeden. TV, films, supermarkten, Joe Bazooka kauwgom, rock n roll... en de striphelden van Walt Disney.
Het blad was een groot succes en is dat nog steeds, 60 jaar later. Maar er is iets heel bijzonders gebeurd in die 60 jaar. De kindjes uit 1952 gaven het door aan hun kinderen en die weer aan de generatie daarop. Maar bleven ook meelezen. Het met Amerikaanse tongval uitgesproken ‘Donald Duck’ is verworden tot ‘een Duckie’. Donald Duck heeft het voor elkaar gekregen om zo Hollands te worden als hutspot, tulpen, een boterham met hagelslag en klagen over het weer.
Het gekke is, dat veel andere uitingen van het inmiddels immense Walt Disney concern nog wel heel Amerikaans aandoen: de parken met gastheer Mickey Mouse, cowboy Woody met ruimteheld Buzz Lightyear en de plastic-roze verzamelwereld van de Disney Princesses staan in mijn ogen nog steeds symbool voor de Amerikaanse cultuur, alongside nog steeds de tv-series, muziek, films en hamburgers.
Maar Donald, die eend heeft zich losgeworsteld. In Amerika lezen ze nog nauwelijks strips - ik hoorde een commentator bij een Disney Parade op ABC TV uitleggen dat Scrooge McDuck (hier bekend als Dagobert) de oom van Donald is. Geen parate kennis daar, hier gesneden koek.
Duckstad ligt volgens geschiedkundigen en topografen in Amerika, maar als je het mij vraagt eten ze er gewoon drop en komt Sinterklaas er trouw elk jaar in november aan.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.