In Doesburg duurt van het gas af gaan al 2 jaar langer dan gepland: 'We hebben te hoog van de toren geblazen'

De Doesburgse wijk De Ooi had aardgasvrij moeten worden. De gebouwen zouden verwarmd worden met behulp van een speciaal warmtenet. Maar het project is al 2 jaar vertraagd en bovendien blijkt het gasloos maken van huizen financieel niet haalbaar.

De Ooi is een zogenaamde 'proeftuin' uit het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). Deze proeftuinen kregen allemaal miljoenen van de Rijksoverheid om van het gas af te gaan, en om te experimenteren met alternatieve manieren van verwarming.

'Dit gaan we even fixen'

EenVandaag deed onderzoek naar 50 van deze proeftuinen: 39 wijken blijken tot wel 2 jaar vertraging op te hebben gelopen. Hugo Biersma moet ervan zuchten. Met zijn bureau De Warmteregisseurs helpt hij zo'n 10 gemeenten om aardgasvrij te worden, waaronder Doesburg.

"We moeten concluderen dat we te hoog van de toren hebben geblazen", geeft hij toe. "Er is veel stoere taal geweest, zo van 'dit gaan we even fixen'. Maar eigenlijk weten we niet wat we aan het doen zijn."

Van 845 naar 231 huizen

De gemeente Doesburg kreeg bijna 4 miljoen euro subsidie om 845 huizen in De Ooi op een alternatieve manier te verwarmen. Die opgave is mislukt, erkent wethouder Birgit van Veldhuizen. De kosten voor de aanleg van het warmtenet vielen namelijk flink hoger uit, legt ze uit.

De gemeente liep door allerlei tegenvallers tegen een gat van 8 miljoen euro aan. Om toch woningen van het gas af te kunnen halen werd het proeftuingebied verkleind: eerst naar 800 huizen en later naar 231 huizen.

'Aardgasvrij-ready'

Maar in dat laatste scenario moeten bewoners zelf flink wat geld bijleggen om van het gas af te kunnen. Dat wil de gemeente niet en dus gaat Doesburg nu inzetten op het 'aardgasvrij-ready' maken van woningen.

Het overgebleven deel van de subsidie zal daarom worden gestoken in het isoleren van huizen om de woningen op die manier duurzamer en zuiniger te maken. "Binnenlandse Zaken moet daar nog mee akkoord gaan", zegt Van Veldhuizen.

Bewoners niet enthousiast

Ruud Hogenhout was eigenlijk wel gecharmeerd van de oorspronkelijke plannen om zijn wijk van het gas af te halen. Maar tegelijkertijd merkte de voorzitter van de wijkraad dat er in De Ooij met gemengde gevoelens werd gereageerd.

Hij zag dat zijn buurtgenoten niet enthousiast werden gemaakt voor de transitie. "Er werd niet gezegd dat het een win-winsituatie is voor portemonnee en milieu. Er werd alleen gezegd dat we van het gas afgaan", zegt hij. "Dat is niet genoeg."

'Moet ik hier nog aan beginnen?'

De 75-jarige bewoner woont al 40 jaar in de wijk. Het gemiddelde inkomen is er relatief laag en de buurt vergrijst. "Velen vragen zich dan af: moet ik hier nog aan beginnen?"

"'Ja', zeggen ze dan, 'dan wordt je huis meer waard'. Maar wat heb ik daaraan? Het is hooguit leuk voor de kinderen", hoort Hogenhout van buurtgenoten. De nieuwe isolatieplannen van de gemeente ziet hij niet zitten: "Daar is het geld niet voor bedoeld."

435 miljoen euro geïnvesteerd

De Ooi is bij lange na niet de enige proeftuin waar wordt geworsteld met het aardgasvrij maken van huizen: in zeker 39 proeftuinen hebben ze ook vertraging. Er is in totaal 435 miljoen euro geïnvesteerd, was dat het waard? "Ik denk dat we best wat hebben geleerd", zegt Biersma.

"Toch ben ik er niet heel enthousiast over", vervolgt hij. "Het is een grote opgave en het is leuk dat er veel verschillende dingen zijn geprobeerd. Maar heeft het voor een doorbraak gezorgd? Nee, zeker niet. Het heeft vooral duidelijk gemaakt dat er een andere aanpak nodig is."