In deze Utrechtse wijk beheren huurders straks zelf hun sociale huurwoning (en niet de woningcorporatie)

Ruim 350 verouderde sociale huurwoningen in de Utrechtse wijk Lombok gaan op de schop. Op het eerste oog een renovatie als zovelen, maar met de opknapbeurt wordt ook het beheer van de huizen door de woningcorporatie overgedragen aan de bewoners.

Lekkage in de dakgoot? Problemen met de verwarming? Geluidsoverlast van de buurman? Voor al dat soort zaken kunnen bewoners van 'Complex 507', een verzameling van 354 jaren 20-woningen in Lombok, nu nog terecht bij hun woningcorporatie Bo-Ex. Maar dat gaat de komende jaren veranderen.

Eigen beheer

De bewoners krijgen hun woningen in eigen beheer. Reparaties, schilderwerk, maar ook sociale problemen: voortaan ligt het op hun eigen bordje. En dat is redelijk uniek in Nederland.

Een overgrote meerderheid van de huurders stemde de afgelopen weken niet alleen in met de geplande, grootschalige renovatie van de buurt, maar ook met de overgang naar zelfbeheer. Daarbij blijft al het vastgoed in eigendom van de woningcorporatie, maar wordt het beheer overgenomen door een bewonersorganisatie.

Inspraak

Zelfbeheer is een relatief klein verschijnsel in Nederland. In omliggende landen is het veel gewoner om met buurtbewoners samen een wooncoöperatie te vormen. "Sociale huur is in Nederland geïnstitutionaliseerd", zegt Bernard Smits. Hij is directeur van Woningbouwvereniging Gelderland, dat alleen maar over huizen beschikt die in beheer zijn van de bewoners. "Maar als je huurders vraagt of ze voldoende inspraak hebben over hun eigen huis, zegt vrijwel iedereen: 'Nee, ik wil meer te zeggen hebben.'"

Bron: EenVandaag

Ook voor de bewoners in Complex 507 was de afstand tot de woningcorporatie een belangrijke reden het heft in eigen hand te nemen. "Voorbeeld: we hadden onlangs een grote lekkage in de buurt", zegt Else Huisman, een van de drijvende krachten onder de huurders. "Na 2 weken was dat nog niet verholpen. Dat zijn van die dingen dat je denkt: waarom moet dat zo lang duren? Dat willen we echt veranderen. Als je als huurder straks een klacht hebt is er gewoon een kantoortje in de wijk waar je naartoe kunt lopen. En dan komt er ook eerst iemand bij je thuis kijken wat er aan de hand is."

Kantoortje in de wijk

Jarenlang zijn bewoners van het complex bezig geweest om hun woningen in eigen beheer te krijgen. Over de renovatie van de huizen konden ze het lange tijd niet eens worden met de woningcorporatie, omdat de woningcorporatie een deel van het vastgoed wilde slopen. Maar de afgelopen jaren kwamen de gesprekken weer op gang, en met resultaat.

Stapsgewijs komen de 350 woningen de komende jaren in beheer bij de huurders. Vanuit een kantoortje in de wijk willen ze het dagelijkse onderhoud gaan regelen. "Daar gaan we iemand voor aannemen, gewoon via een sollicitatieprocedure", zegt Huisman. Ook voor het 'sociale onderhoud' gaan de bewoners op zoek naar een professionele medewerker. "Wanneer er overlast is, een huurder zijn huur niet kan betalen of er andere problemen zijn, gaat die persoon er als eerste op af. Al blijft de inning van de huur wel een taak voor de woningcorporatie."

Bron: EenVandaag

Grotere betrokkenheid

Marije Eleveld, directeur van de woningcorporatie Bo-Ex, begrijpt het sentiment van de bewoners. Ze heeft een paar jaar intensief onderhandeld met de bewonersvereniging en is voorstander van zelfbeheer. Corporaties en andere grote instanties zijn in de loop der jaren verwijderd geraakt van hun doelgroepen, zegt ze. Het wordt tijd dat dat weer terugkomt. "Een kantoortje in de buurt waar je meteen met je probleem terecht kunt, werkt. Het zal de verantwoordelijkheid voor je huis en de betrokkenheid in de buurt alleen maar vergroten."

Directeur Thijs van Mierlo van het Landelijke Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA) prijst de moed van de woningcorporatie. "Zelfbeheer in deze omvang is wel eerder geprobeerd, maar het kwam nooit van de grond. Veelal omdat de corporaties het niet aandurfden. Dit raakt toch aan hun bestaansrecht."

Bestrijding van eenzaamheid

Van Mierlo ziet ook voor corporaties vooral voordelen. "Ze kunnen met hetzelfde geld meer impact bereiken. Het kan voor meer verbinding zorgen in de wijk. En het kan bijvoorbeeld helpen bij de bestrijding van eenzaamheid."

Van Mierlo verwacht dat de komende jaren de roep om meer inspraak en autonomie onder huurders zal groeien, zeker ook met oog op de energietransitie waarbij buurten massaal op de schop gaan. "Maar het gaat te ver om te zeggen dat dit overal in Nederland de maatstaf gaat worden. Het moet ook passen bij de buurt en de mensen die er wonen."