meer NPO start

In 10 jaar niet zoveel drank- en drugsrijders in het verkeer: dit is hoe ze aangepakt worden

In 10 jaar niet zoveel drank- en drugsrijders in het verkeer: dit is hoe ze aangepakt worden
Gedragscursus bij rijden onder invloed
Bron: EenVandaag

In 10 jaar tijd is het aantal bestuurders dat met drank of drugs werd aangehouden niet zo hoog geweest. Wordt er meer gecontroleerd of stappen mensen makkelijker onder invloed in de auto? "Bij alle controles wordt nu ook standaard op drugs gecontroleerd."

De cijfers liegen er niet om. Nadat het aantal bestuurders dat onder invloed op de weg reed na 2012 langzaam daalde, van ruim 40 duizend naar 25.426, zijn de aantallen weer opgelopen. Nu gaat het om meer dan 43 duizend bestuurders.

Meer mensen vallen door de mand

In die jaren is er wat veranderd in de manier waarop de politie controleert, stelt Robert Mazier die met zijn bedrijf Trafieq voor het CBR gedragscursussen bedenkt en geeft. "De politie heeft nieuwe methodes om te meten, dat zorgt ervoor dat er meer mensen door de mand vallen."

"Bij alle controles wordt nu ook standaard op drugs gecontroleerd", vertelt hij. Mazier vindt de stijging zorgelijk. "Wat je in het verkeer ziet, is ook een afspiegeling van wat er gebeurt in Nederland. Als drugs geaccepteerd zijn, dan zal het vaker voorkomen dat iemand onder invloed deelneemt aan het verkeer."

Bekijk ook

De overtreder betaald

En dat is niet de bedoeling, zegt Mazier. "We willen allemaal veilig verkeer en veilig thuis komen." Om drugsrijders aan te pakken, komt er per 1 april een speciale cursus 'drugs en verkeer'. Wie tijdens een politiecontrole betrapt wordt, krijgt direct de nieuwe maatregel opgelegd.

Naast een boete, die op kan lopen tot vele honderden euro's, moet ook het bedrag van de cursus door de overtreder zelf betaald worden. "Die kosten zijn best hoog", zegt Mazier. De cursus kost bijna 1.100 euro, voor een programma van drie dagdelen over 5 weken.

info

Wat is rijden onder invloed?

Rijden onder invloed van drank of drugs is een misdrijf. Het is verboden om een voertuig (ook fiets of scooter) te besturen met meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed. Voor beginnend bestuurders is dit 0,2 promille. Drugs, ook in combinatie met alcohol, in het verkeer zijn verboden. Op rijden onder invloed staat een hoge geldboete of straf. Wordt iemand binnen 5 jaar nog een keer betrapt, dan kan het rijbewijs voor 10 jaar ingenomen worden.

Onwetendheid over drugs

Jaarlijks worden er steeds meer mensen betrapt die drugs hebben gebruikt terwijl ze achter het stuur zitten. Uit een onderzoek van de politie blijkt dat de drugsovertreders in de helft van de gevallen cannabis gebruikten. Er is nog onwetendheid over de effecten van een joint op je rijgedrag.

"Het kan natuurlijk ook zo zijn dat als je iets tot je genomen hebt, je niet meer de goede afweging kunt maken", zegt Mazier. "Er zijn ook mensen die in een bubbel zitten van mensen die een joint roken en het oké vinden."

Bekijk ook

Spijt en schaamte

Vaak hebben de overtreders spijt en schamen zich. "Maar soms worden mensen ook boos", vertelt hij. "Dan hebben we een hele klus te klaren." Hij zegt ervoor te waken niet met een opgeheven vingertje klaar te staan.

"Ik kan me goed voorstellen dat mensen in Nederland denken dat je deze mensen goed moet aanpakken", zegt Mazier. Maar tijdens een cursus wil hij mensen laten nadenken over hoe ze op dit punt zijn gekomen. Ook wil hij de overtreders met elkaar in contact brengen zodat ze ook naar elkaar kunnen luisteren.

info

Alcohol en drugscontroles

De politie is de laatste jaren anders op alcohol en drugs gaan handhaven. Vaak werden grote blaascontroles bekend en namen gebruikers een andere route. "We zijn actiever gaan controleren in het verkeer en monitoren op gedrag", vertelt een woordvoerder.

Wel worden nog altijd controles gehouden op plekken waar bijvoorbeeld festivals of feesten worden gehouden. Op alcohol wordt gecontroleerd met een blaastest, voor drugs is er sinds 2017 een speciale speekseltest. Als die test positief is, volgt ook nog een bloedtest.

Gedronken? Ga niet rijden

Bij de cursus over alcohol en verkeer werkt Mazier met een koffertje waar hij verschillende soort glazen uit haalt. "Dan vragen we aan mensen welk glas ze normaal gesproken zouden pakken", zegt hij. "Dan pakken ze een mooie bel en laten we ze het glas inschenken.Vervolgens kom je erachter dat de meeste mensen toch verder inschenken dan de standaard eenheid."

Zo mogen ervaren bestuurders bijvoorbeeld twee glazen. "Je kunt je behoorlijk vergissen als je twee behoorlijke glazen inschenkt", zegt hij. "Mijn advies is: heb je gedronken, ga dan niet rijden."

Bekijk ook

Mensen die het wel oppikken

Soms schrikken ze tijdens de cursus en verandert er iets. Er zitten altijd mensen tussen die het oppikken en die het niet oppikken. "Dat kan met van alles te maken hebben. Bijvoorbeeld dat je vervelend uit je werk gekomen bent, naar een cursus moet en daardoor niet openstaat voor wat verteld wordt."

Het kan ook anders. "Ik heb een keer gehad dat iemand zei: 'Ik besef nu dat ik mijn leven om moet gooien'." Ook zijn er cursisten die hij opnieuw terugziet. "Meestal zeggen we tegen de deelnemer: 'Dan heb je nu een herhaling. We verwachten je niet meer terug'."

'Er zijn genoeg alternatieven'

Iedereen kan op een van zijn cursussen belanden, zegt Mazier. "Er kan altijd een situatie zijn waarin je je niet helemaal houdt aan de regels zoals die gelden." Hij noemt als voorbeeld dat je plots een telefoontje krijgt van je moeder en dat je toch in de auto stapt terwijl het niet mag.

"Er zijn altijd wel mogelijkheden dat je in zo'n cursus terechtkomt. Wij helpen om te voorkomen dat dat nodig is", zegt Mazier. Hij leert cursisten te denken aan alternatieven, zoals de taxi of een buurman. "Uiteindelijk zijn er genoeg andere opties."

Bekijk hier de reportage over het onderwerp

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Grada's ouders overleden vlak na elkaar, zonder dat ze het van elkaar wisten: 'Alsof hij wist dat hij kon gaan’

Grada's ouders overleden vlak na elkaar, zonder dat ze het van elkaar wisten: 'Alsof hij wist dat hij kon gaan’
Grada met haar ouders Giny en Harm
Bron: eigen beeld

Je beide ouders in één keer verliezen, dat doet pijn. Grada weet daar alles van. Binnen anderhalf uur overleden ze allebei. Heel onverwachts. "'Hij zou weleens een gebroken hart kunnen hebben", zei ik over mijn vader.

"Ik weet nog dat ik op 2 september 2024 mijn moeder aan de telefoon had. Ik zou mijn ouders dat weekend opzoeken in het verzorgingshuis, waar ze sinds een tijdje samen woonden."

Laatste gesprek

"Mama had gevraagd of ik zin had om dan een eindje met haar te gaan rijden. Samen over de nieuwe ringweg in Groningen. Dat leek haar leuk. Ik moest daar een beetje om lachen. We deden dat eigenlijk te weinig samen." Zo herinnert Grada Kreuze (57) uit het Drentse Vries zich het laatste gesprek dat ze had met haar moeder Giny.

De ochtend na dat telefoontje werd Grada gebeld door een verpleegkundige van het verzorgingshuis. Of ze direct die kant op kon komen. Het ging helemaal niet goed met haar moeder, die op dat moment 80 jaar was.

'Kom toch maar'

"In eerste instantie dacht ik dat de medewerker me verwarde met iemand anders. Ik had mijn moeder de dag ervoor nog gesproken, zei ik tegen haar. Er was niks met haar aan de hand. 'Kom toch maar', antwoordde ze."

Toen ze even later bij het verzorgingshuis in Hoogezand arriveerde, merkte Grada meteen dat het mis was. "Mijn vader was helemaal van slag. Zijn vrouw - mijn moeder - lag erg ziek in bed. Ik kreeg nauwelijks contact met haar, ze had hoge koorts en zakte steeds weg. Een infectie of ontsteking, concludeerde de verpleeghuisarts later die dag. Haar naar het ziekenhuis brengen was geen optie. Daar was ze te zwak voor."

Bekijk ook

'Hij droeg haar op handen'

In de dagen die volgden ging het alsmaar slechter met Giny. Het werd steeds duidelijker dat ze er niet meer bovenop zou komen. "Ze had al jaren veel lichamelijke problemen, onder andere met haar hart. Ze was op."

Dat ze haar moeder snel zou verliezen, was een klap voor Grada, maar misschien nog wel meer voor haar vader, Harm. "Hij droeg haar op handen, dat heeft hij altijd gedaan. Ongetwijfeld hadden mijn ouders ook hun dingen, want zo gaat dat in een relatie, maar daar hebben mijn zussen en ik eigenlijk nooit iets van gemerkt", blikt ze terug.

Veel meegemaakt samen

"Je kon zo goed zien dat ze veel van elkaar hielden. Ze hebben ook veel meegemaakt samen: de consequenties van de oorlog, verlies, niet alleen van dierbaren, maar ook van gezondheid, trauma als gevolg. Maar ze sloegen zich er altijd samen doorheen. Mijn moeder hoefde maar met haar ogen te knipperen en mijn vader wist wat ze nodig had."

In die laatste week hoorde Grada haar vader in haar moeders oor fluisteren: 'Ik ga met jou mee.' "Wat zeg jij nu? dacht ik bij mezelf. Maar ik zei niks. Ik realiseerde me dat dit was wat hij wilde. Hij wilde niet alleen achterblijven, zonder haar. Dat had hij al zo vaak gezegd."

Geen euthanasie

Haar moeder was daar nuchterder over, vertelt Grada. "Zij zei altijd: 'Een van ons tweeën moet toch als eerste gaan.' Maar mijn vader wilde daar niks van weten."

Toch hebben ze het nooit serieus over gezamenlijke euthanasie gehad, als het moment daar zou zijn. Of in elk geval was er niks over vastgelegd. "Ze waren daar volgens mij niet tegen, maar het kwam er gewoon niet van om dat te regelen, denk ik." En toen het einde in zicht kwam, was het daarvoor te laat.

Giny en Harm, jong en oud
Bron: eigen beeld
Giny en Harm, als jong koppel en op latere leeftijd

Naar het verzorgingshuis

Grada's vader had in februari 2023 de diagnose Alzheimer gekregen. Het duurde daarna niet lang meer totdat ze - met frisse tegenzin - besloten dat het verzorgingshuis de beste plek voor hen was.

"De enige voorwaarde was dat ze daar samen zouden kunnen wonen. Dat was zeker niet makkelijk te regelen, maar het is uiteindelijk gelukt", vertelt Grada, die al heel haar leven in de zorg werkt en via haar netwerk een fijne plek in Hoogezand in Groningen wist te regelen. "Mijn ouders werden daar liefdevol verzorgd."

In slaap gebracht

Grada kwam daar vaak, ze nam een groot deel van de mantelzorg op zich, bezocht haar ouders twee tot drie keer per week. Dat ging een tijd zo, en toen brak die bewuste dag aan in september, nu bijna 5 maanden geleden. De dag van het telefoontje over haar moeder.

Toen duidelijk werd dat Giny vooral veel pijn leed en niet meer beter zou worden, werd ze in slaap gebracht om niet meer wakker te worden. 7 september 2024 was dat. "Mijn zussen en ik hebben om de beurt afscheid van haar genomen, mijn vader zat ernaast, hield haar hand vast. Ook toen de dosis morfine werd opgehoogd."

Gebroken hart

"Een paar uur nadat dat was gebeurd, werd mijn vader ineens hartstikke ziek. Hij stortte als het ware in. Ik weet nog dat ik tegen mijn zus zei: 'Hij zou wel eens een gebroken hart kunnen hebben.' Hij werd in bed gelegd, huilde af en toe geruisloos, zei nog nauwelijks iets." Omdat ook hij veel pijn leek te hebben, werd op 8 september ook Grada's vader in slaap gebracht.

3 dagen later gebeurde iets wat Grada tot dan toe niet voor mogelijk had gehouden: vlak na elkaar overleden allebei haar ouders. "Eerst ging mijn moeder om 17:36 uur en om 19:01 volgde mijn vader. Alsof hij wist dat hij kon gaan. Het was zo'n surrealistische situatie. Een rollercoaster."

info

Overlijden aan een gebroken hart

Er is nog niet ontzettend veel onderzoek naar gedaan, maar in de wetenschap zijn ze het erover eens: je kunt inderdaad overlijden aan een gebroken hart. Dit wordt het gebroken-hartsyndroom genoemd. Of in medische termen stresscardiomyopathie of Tako Tsubo Cardiomyopathie.

Dit komt niet vaak voor en als het gebeurt, is dat bij mensen die al kampen met een zwakkere gezondheid. Wat kort samengevat gebeurt, is dat het hart een stressreactie niet aankan. De hartspieren kunnen tijdelijk verzwakken of zelfs verlammen door acute stress of heftige emoties, zoals rouw na het verlies van een dierbare.

De klachten lijken op de symptomen van een hartaanval, zoals hevig zweten, druk op of pijn in de borst, benauwdheid, duizeligheid en misselijkheid.

Onderzoek van de American Heart Association laat in de Verenigde Staten een jaarlijkse stijging zien van het aantal mensen dat zich in het ziekenhuis meldt met een gebroken-hartsyndroom. 88,3 procent van de patiënten is vrouw.

'Zijn grote liefde achterna'

Spiritueel ingesteld was Harm niet, zegt Grada. "Ik wel. Hij heeft alleen maar de hele tijd aangegeven dat hij ook niet meer wilde, als zij weg was. Dat hebben ze daarboven gehoord, dat weet ik bijna zeker."

"Daar waar mijn moeder steeds is blijven strijden tegen de dood, heeft mijn vader zich er eigenlijk zo goed als meteen aan overgegeven, toen het moment daar was. Zijn grote liefde achterna. Dat paste bij zijn motto: vrouwen gaan voor."

Eerste keren

In het begin overheerste bij Grada de schok van in één keer twee ouders verliezen. Het verdriet, het vele regelwerk. De eerste keer op de verjaardagen van haar kinderen komen met twee lege plekken op de achterbank van de auto.

De eerste keer kerst met een paar lege stoelen aan tafel. Geen oliebollen meer bakken, wat ze elk jaar samen deden. Hun 61ste trouwdag op 2 januari.

Niet meer naar buiten durven

Rouw kan heftig en pijnlijk zijn, merkte Grada, ook als je ouders een heel leven achter zich hebben. "Mijn emoties schommelden van ontzettende boosheid en angsten tot diep verdriet en drukkende eenzaamheid. Eindeloos huilen."

In de eerste maanden greep de angst haar soms naar de keel. "Op een gegeven moment durfde ik niet meer in het donker naar buiten. Als ik de voordeur opendeed, leek het wel of ik door een betonnen zwarte muur heen moest. Dat durfde ik niet."

De kisten van Giny en Harm naast elkaar in het uitvaartcentrum
Bron: eigen beeld
De kisten van Giny en Harm naast elkaar in het uitvaartcentrum

Leeg gevoel

Sinds het overlijden van haar ouders zit Grada ziek thuis. "Ik ben nog heel erg zoekende naar hoe ik moet omgaan met de nieuwe realiteit. Hoe ik dat lege gevoel opvul met herinneringen."

"Omdat ik zo vaak bij ze kwam, heb ik nog vaak het idee van: wat moet ik nu met mijn leven doen? Het voelt zo gek dat alles gewoon doorgaat als je zelf stilstaat, omdat je niet weet hoe je verder moet." Ze is blij dat ze een hond heeft: "Er zijn dagen bij dat ik bij mezelf denk: 'Het is dat Kaya eruit moet. Anders zou ik geen stap buiten zetten.'" Ze is dankbaar voor de onvoorwaardelijke liefde en steun van haar zoons en schoondochters, vertelt Grada. "Ik zou niet weten wat ik zonder ze zou moeten"

Of 't wer altied wel weer licht

Inmiddels lukt het Grada om ook op een positieve manier naar het grote verlies te kijken. "Voor mij staat het inmiddels symbool voor een onvoorwaardelijke, onverwoestbare liefde." Grada herinnert nog de kleine glimlach, die achterbleef op haar vaders gezicht toen hij was overleden. "Zo van: 'Ik heb het voor elkaar, ik ben nog steeds bij haar.'"

"En met mij komt het ook wel weer goed. Zoals de Gronings zanger Ede Staal begin jaren 80 zong: 't Het nog nooit, nog nooit zo donker west. Of 't wer altied wel weer licht. Dat geloof ik. Daar houd ik me aan vast, het troost me."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

AfD niet meer door alle partijen genegeerd in Duitsland: 'Moeilijk vol te houden bij een zeker draagvlak'

In Duitsland werkten traditionele partijen tot nu toe niet samen met het radicaal-rechtse AfD. Toch trokken de christendemocraten deze week ineens op met de partij bij een motie over migratieregels. Die keuze maakt, net voor de verkiezingen, veel los.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant