Tientallen keren waren panden van een Vlaardingse loodgieter het doelwit van een aanslag met explosieven. Zelfs na zijn dood ging het door. De angst voor nieuwe aanslagen hield omwonenden in hun greep. "Ik had totaal geen veilig gevoel."

Een aantal grote keien voor het huis van de Vlaardingse loodgieter herinneren de straat nog aan de doelgerichte aanslagen op de woning. Sinds een aantal maanden is het rustig. Al hebben de gebeurtenissen een blijvende impact op de verder doodnormale straat.

Heftige periode

"Wij vinden het vooral heel belangrijk dat het gezin nu rustig hier kan blijven wonen en dat er geen aanslagen meer gebeuren." Dat zegt buurvrouw Serife, die weer wat rust heeft gevonden. "Slapeloze nachten, daar word je niet per se leuker van als mens", zegt ze terugblikkend. Het gezin, met een kleine baby, woont slechts een paar deuren verwijdert van de woning die doelwit was.

"Heel heftig", noemt Serife de periode waarin veel aanslagen waren. Die vonden ook nog eens plaats toen ze zwanger was. "Je slaapt al wat minder goed, maar op een gegeven moment ging ik ook steeds lichter slapen. Elke keer als je zo erg schrikt, dat doet wat met je." Ze ging naar bed met de vraag of het rustig zou blijven of dat er toch weer een klap zou komen.

Waanbeelden en angstig

Al is het niet alleen het slechte slapen, vertelt Serife. "Je gaat ook in je hoofd allerlei waanbeelden ophalen." Ze werd angstig. "Op een gegeven moment werd ik gewoon helemaal bang dat als hier dan zo'n crimineel door de straat loopt en hij ziet mij daar een flesje klaarmaken, dat hij dan bijvoorbeeld door het raam heen zou schieten om geen getuigen te hebben."

De eerste keer dat er een explosie afging is al lang geleden. "We hoorden op een gegeven moment een hele harde knal en zaten allebei meteen rechtop in bed." Ze dachten dat er een vuurwerkbom was afgegaan in een tunneltje achter het huis. Maar buiten stond op dat moment al politie met afzetlinten en brandweer in de straat.

Door merg en been

"De eerste keer schrik je en dan een kwartier later lig je weer in bed en slaap je verder", vertelt ze. "Maar op een gegeven moment, als het vaker gebeurt, ga je je ook steeds meer zorgen maken", gaat ze verder. De aanslagen werden niet alleen 's nachts gepleegd, ook 's ochtends om zeven uur.

"Stel je voor dat ik daar had gelopen met mijn kind, of ik kom iemand tegen op straat die denkt, ik zie hier een getuige... ." Elke keer zo'n klap midden in de nacht, dat gaat door merg en been, zegt ze. "En ook de adrenaline die dat elke keer losmaakt, waardoor je dan op gegeven moment ook steeds lichter gaat slapen omdat je gewoon bang bent om weer te schrikken."

Totaal geen veilig gevoel

Toch gaat ze na iedere aanslag polshoogte nemen. "Omdat je wilt kijken of het met de buren goed gaat, of het met de bewoners en de familie zelf goed gaat, of er geen brand is uitgebroken en of je ergens hulp bij moet verlenen." De stroom met aanslagen duurt wel anderhalf jaar.

"Ik had hier totaal geen veilig gevoel, want op het moment dat ik naar mijn werk moest, dan sprong ik in de auto en rijd je zo snel mogelijk weg." Haar auto parkeert ze een stuk verderop. "Ik ben heel trots dat ik hier kan wonen. Wij hadden dit nooit verwacht dat we in zo'n 'bommen-wijk' terecht zouden komen. Echt in een oorlogsgebied."

Beveiliging

Lang kreeg Serife het gevoel dat ze niet serieus wordt genomen door de burgemeester. Ze besluit een brief te schrijven aan hem. Hij schreef een brief terug dat hij haar wel degelijk serieus neemt. "Alleen in mijn beleving kwamen er nog steeds geen acties. Er was nog steeds geen beveiliging voor de deur", vertelt ze.

De gemeente organiseerde bijeenkomsten voor omwonenden van de verschillende panden van de loodgieter. De beveiliging werd opgeschroefd. "Er kwamen op een gegeven moment wel camera's maar die maakten ook niks uit. De aanslagen gingen gewoon door." Zeker op het moment dat de zichtbare beveilig werd afgeschaald.

Voorbij

In de buurt reageerde iedereen anders, er ontstonden twee kampen. "De ene buren wilden echt dat het hele gezin ergens op een hutje op de hei ging wonen en het andere gezin vond vooral dat we met elkaar voor het gezin moesten zorgen", vertelt Serife daarover. In augustus kwam plots het nieuws dat de loodgieter was overleden door een medische oorzaak.

Kort na zijn overlijden vond nog één aanslag plaats, maar sindsdien is het rustig in de straat. "Ik hoop in ieder geval dat het voorbij is, zodat de vrouw en zijn twee kinderen hier nu ook in rust kunnen blijven wonen", zegt ze. "We hopen - zeker voor de kinderen - dat ze nu ook rustig kunnen rouwen om het verlies van hun vader."

Minister Agema van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) kondigt aan 165 miljoen euro te bezuinigen op wijkverpleegkundige zorg. Maar volgens de branche komt daarmee de wijkzorg onder verdere druk te staan.

Je kunt er van alles van betalen - zoals salarissen of opleidingen voor mensen in de wijkverpleging - maar omdat er onvoldoende personeel is, wordt een bedrag van 165 miljoen euro al jaren niet 'opgemaakt' door de wijkzorg. Nu zorgminister Agema op zoek is naar geld om een eerdere bezuiniging op de ziekenhuiszorg ongedaan te maken, is ze uitgekomen bij de wijkzorg. Maar of dit verstandig is daar wordt verschillend over gedacht.

Verpleegkundigen sluitpost

Volgens vakbond Nu'91 zijn wijkverpleegkundigen hiervan de dupe. Voorzitter van de vakbond Femke Merel van Kooten zegt: "De minister draait een eerdere bezuiniging op verpleegkundigen in ziekenhuizen terug, maar legt nu de rekening neer bij zorgprofessionals in de wijk. Hiermee worden verpleegkundigen opnieuw de sluitpost van de begroting en verlegt ze het probleem."

Wat Van Kooten zegt, klopt: minister Agema wil namelijk per se een eerder aangekondigde bezuiniging op opleidingen van verpleegkundig personeel in de ziekenhuizen terugdraaien. En inderdaad gaat de oplossing ten koste van opleidingen voor wijkverpleegkundig personeel, waar deze 165 miljoen voor bedoeld is.

'Veel mensen zijn boos'

Van Kooten gaat verder: "De minister heeft gezegd dat ze niet weer een nieuwe groep in de zorg boos wil maken, maar ik denk dat dat niet gelukt is, dat er veel mensen boos zijn."

"In het recente akkoord over de zorg is juist afgesproken om dit geld wel te besteden aan wijkzorg en ook echt uit te geven, dat het geld dat op de plank blijft liggen komt bij de mensen in de wijkverpleging en ten goede komt aan de mensen die zorg krijgen", legt ze uit.

'Spoedeisende Hulp loopt vol'

Het ministerie van VWS zegt dat het schrappen van de 165 miljoen kan omdat het bedrag al jaren blijft liggen. Het is speciaal bestemd voor wijkzorg, specifiek voor het opleiden van wijkverpleegkundigen, maar wordt niet opgemaakt. De minister laat bij Nu.nl weten dat dat vooral te maken heeft met personeelstekort.

Maar dat betekent volgens Nu'91 niet dat je het zomaar kunt schrappen. "Ook onder minister De Jonge werd al gezegd: het geld blijft liggen want er is te weinig personeel om het aan uit te geven. Maar in het zorgakkoord dat pas is gesloten was juist afgesproken dat het eindelijk uitgegeven zou worden. En dat is ook belangrijk want je krijgt met dat geld betere wijkverpleegkundigen en meer valpreventietraining voor ouderen. Dat moet je gewoon gaan doen, anders loopt ook de Spoedeisende Hulp vol."

'Wereld op zijn kop'

Niet iedereen is tegen het plan, zo steunt zorgondernemer Jos de Blok het wel. Hij is voor minister Agema dan ook een sparringspartner geweest. Volgens De Blok is het heel goed mogelijk om dezelfde zorg te leveren met minder uren en laat zijn bedrijf Buurtzorg dat al jaren zien. Buurtzorg gaat uit van zelfstandig werkende teams van verpleegkundigen en ziekenverzorgenden en weinig managers.

Maar zo'n organisatievorm is niet overal mogelijk, zegt voorzitter Van Kooten. Ze benadrukt: "Al jaren stellen we vast dat salarissen in de wijkverpleging flink achterlopen op vergelijkbare publieke sectoren. Zorgprofessionals in de wijk verdienen beter, maar krijgen minder. En nu beweert de minister dat er geld over zou zijn. Dat is de wereld op zijn kop."

Een meerderheid van de Tweede Kamer stemde gisteren tegen een verbod op vochtige doekjes met kunststof erin. Volgens tegenstanders van de motie is het te kort door de bocht om te zeggen dat ze verstoppingen veroorzaken. Afvalwaterbedrijven beweren anders.

Doekjes met plastic erin zijn niet of nauwelijks afbreekbaar en zorgen daarmee voor problemen in het riool. Staatssecretaris Chris Jansen van Infrastructuur en Waterstaat wil daarom een Europees verbod op vochtige doekjes met plastic.

Vochtig toiletpapier geen probleem

"Van vochtig toiletpapier is al Europees bepaald dat het geen plastics mag bevatten", vertelt directeur bij Stichting Rioned Hilde Niezen. Maar het probleem zit juist in andersoortige vochtige doekjes, weet zij.

Voor andere witte wegwerpdoekjes, zoals babydoekjes en schoonmaakdoekjes, zijn die regels er niet. Mensen spoelen juist ook deze doekjes door het toilet. En het zijn deze doekjes die voor verstopping zorgen.

Handmatig verwijderen

"Tussen alle rioolbuizen zitten gemalen, een soort pompen. Die doekjes blijven daarin hangen. Ze vormen een soort klont, een prop. Die moet er handmatig uitgetrokken worden", licht Niezen toe. "Dat is niet alleen een vies klusje, het kost ook een hoop geld."

Rioned becijfert de jaarlijkse kosten daarvan op 26 miljoen euro per jaar. "En dat zijn alleen nog maar de kosten van het verhelpen van storingen door vochtige doekjes in de pompen." De doekjes die wel door de pompen heen komen, moeten ook nog uit het water gezuiverd worden bij de afvalwaterzuiveringsbedrijven. Daar komen ook kosten bij kijken.

Helft van de verstoppingen

De Unie van Waterschappen hield een enquête onder gemeenten en waterschappen om het probleem met de vochtige doekjes te inventariseren. "Gemiddeld genomen wordt ruim 50 procent van de verstoppingen bij pompen veroorzaakt door vochtige doekjes", vertelt Michael Bentvelsen. Ze schatten de kosten op 17 tot 28 miljoen euro per jaar.

En volgens Van Bentvelsen klopt er nog meer niet aan de motie. PVV en VVD stellen namelijk dat Nederland met een verbod strenger zou zijn dan Europese wetgeving, "maar de minister pleit voor een Europees verbod. Dus dat is helemaal niet aan de orde. Andere Europese landen kampen namelijk met dezelfde problemen in het riool."

Niet zaligmakend

Wouter van Aggelen is directeur bij Remondis, dat onder andere afvalwaterbeheer doet. Hij beaamt dat vochtige doekjes veelal het probleem zijn bij verstoppingen. "Maar," waarschuwt hij, "een verbod op doekjes met plastic erin gaat niet alles oplossen."

De varianten zonder plastics erin lossen wellicht wel op in water, maar ook niet meteen. "Dat duurt soms wel een week. In die tijd kunnen ze nog steeds voor verstoppingen zorgen. Het is vooral belangrijk dat mensen deze doekjes gewoon niet meer door het toilet spoelen." Desalniettemin ziet Van Aggelen wel heil in het verbod.