Iedereen kan helpen water te besparen, van grote bedrijven tot huishoudens: 'We moeten voor buffers zorgen'

Met enige trots laten Pien van Leeuwen en Leo Meyer hun indrukwekkende blauwe zak zien, waar 3.500 liter regenwater in kan. Met deze waterzak kunnen ze de tuin sproeien, het toilet doorspoelen en schoonmaken. "Over 100 jaar terugverdiend"

De waterzak werd in 2023 geplaatst en na wat kinderziektes bevalt het systeem inmiddels uitstekend. "We hebben er al zo'n 20.000 liter water van kunnen gebruiken", vertelt Leo. "Via een app houden we in de gaten hoe vol de waterzak is. Er zit een pomp in en metertje, zodra de hoeveelheid water boven een bepaald volume komt houdt het op, zodat de zak nooit te vol loopt."

'50 procent drinkwater besparen'

De Weesper Iwan Franssen heeft de waterzak bedacht. Hij kwam op het idee tijdens een bouwproject. "De klant wilde graag regenwater opvangen, maar had geen ruimte voor een traditionele tank."

Franssen, die een achtergrond in bouwkunde heeft, bedacht toen een flexibele waterzak die bijvoorbeeld in de kruipruimte van een woning kan worden geplaatst. "De zakken zijn gemaakt van polyethyleen en kunnen max 4.500 liter regenwater opslaan, ook in beperkte ruimtes. De zak helpt om tot 50 procent van het drinkwaterverbruik te besparen."

'Water is te goedkoop in Nederland'

Dat we spaarzamer om moeten gaan met water staat ook voor Sanne Smith van de TU Delft vast. "Het is te goedkoop in Nederland", zegt de onderzoeker Watermanagement en Industrieel Water. De prijs voor drinkwater ligt in ons land vooralsnog laag met 2,39 euro per 1.000 liter. In België betalen mensen snel het dubbele.

"De lage prijs komt voort uit de historische overvloed aan water in het land", legt Smith uit. "Er was altijd vooral aandacht voor het snel afvoeren van water om overstromingen te voorkomen." Maar door klimaatverandering verandert ook dit. "We merken dat water steeds minder voorradig wordt, vooral in de zomers."

Omslag bij bedrijven

Volgens Smith neemt in het bedrijfsleven het bewustzijn toe om zuiniger met water om te gaan. "De prijs van water stijgt langzaam, en daarnaast krijgen bedrijven steeds minder vaak vergunningen om grondwater op te pompen. Er is zeker een omslag gaande."

Maar Smith ziet nog volop ruimte voor innovatie. "Bedrijven kunnen meer doen, bijvoorbeeld door alternatieve waterbronnen te gebruiken zoal water van zuiveringslocaties of regenwater. Ook zouden bedrijven hun eigen water vaker moeten hergebruiken en minder vervuiling moeten veroorzaken.

Kwaliteit van oppervlaktewater zorgwekkend

Wat de waterkwaliteit betreft heeft Smith ook zorgen. "In Nederland is de kwaliteit van het oppervlaktewater echt slecht, vergeleken met de rest van Europa."

Dat komt volgens haar door de hoge bevolkingsdichtheid en de hoeveelheid industrie in het land. "Maar ook doordat Nederland als delta veel water uit andere landen ontvangt, wat al vervuild binnenkomt."

Sectoren kunnen meer doen

Smith denkt dat sommige sectoren zich nog te weinig bewust zijn van hun waterverbruik: "De papierindustrie gebruikt bijvoorbeeld veel grondwater, een schaarse vorm van water. Ze zouden beter kunnen kijken naar welke kwaliteit water ze voor welk proces nodig hebben en of ze daarvoor niet een andere soort water kunnen gebruiken."

Een goed werkend voorbeeld van waterbesparing is er in de aardappelindustrie: "Hier wordt het concept van 'cascading' toegepast. Bedrijven gebruiken hetzelfde water voor verschillende stappen in het proces zonder het tussendoor te zuiveren. Dit is een hele efficiënte vorm van hergebruik."

'Pijn om alles zien verdrogen'

Ook huishoudens kunnen meer doen om water te besparen, vooral tijdens de steeds hetere zomers. Leo en Pien besloten 2 jaar geleden om structureel water te gaan besparen. "In het voorjaar van 2022 was het vreselijk droog", herinnert Pien zich.

"We hebben een heel mooie tuin, het deed ons echt pijn om alles te zien verdrogen", vertelt ze. "Zo kwamen we bij dit systeem."

Terugverdiend in 100 jaar

Voor het geld hoef je het trouwens niet te doen, vult Leo aan. "Water is nog steeds spotgoedkoop in Nederland. Ik heb uitgerekend hoe snel je het geld voor de aanschaf van dit systeem terug kunt verdienen, dat is meer dan 100 jaar."

Maar toch is het paar erg blij met de waterzak en hoopt dat meer mensen het gaan doen. "Water wordt schaars, we moeten voor buffers zorgen en water slimmer gebruiken. Een systeem zoals dit zou veel breder ingezet kunnen worden, bijvoorbeeld in alle nieuwbouw."