Hoogleraar wil uitstel besluit over datacentrum Zeewolde: eerst regie van overheid nodig met duidelijke voorwaarden

Het grootste datacenter van Europa moet in Zeewolde komen, maar dat leidt tot kritiek: het zou slecht zijn voor het milieu, te veel stroom verbruiken en de gemeente te weinig opleveren. Hoogleraar Michiel de Vries pleit voor een landelijke strategie.

De gemeenteraad van Zeewolde beslist komende donderdag over de komst van het datacenter van Meta, het moederbedrijf van Facebook. Het moet met 166 hectare, zo'n 240 voetbalvelden, het grootste datacenter van Europa worden. Maar volgens hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries is het niet verstandig om dat besluit nu al te nemen, omdat de landelijke gevolgen nog niet duidelijk zijn.

Slecht voor het milieu

"Er zou een strategisch plan moeten komen, gemaakt door deskundigen en niet door lobbyisten", vertelt De Vries. Hij benadrukt dat hij niet tegen datacenters is, maar dat hij graag regie van de overheid ziet. Het lijkt erop dat dat pas in 2023 gaat gebeuren. "Dan staat deze er al en ik ben bang dat we daar spijt van gaan krijgen", vertelt De Vries. Hij is van mening dat de overheid de milieu-effecten veel eerder in kaart moet brengen.

"Het gaat hier om enorm veel water, energie en stikstof. Daar moet je als overheid randvoorwaarden aan stellen." Ze zouden bijvoorbeeld verplicht zonnepanelen op het dak moeten plaatsen. "Er staan windmolens naast die gebouwen voor het opwekken van stroom. Betaalt Facebook daar aan mee? Ik denk het niet, want dan wordt de bouw duurder en gaan ze toch naar het buitenland."

'Ons dorp heeft er niets aan'

De plannen lijken een meerderheid te halen in de gemeenteraad van Zeewolde, maar ChristenUnie-raadslid Erik van de Beld weet al dat hij tegen zal stemmen. Hij is kritisch over het plan en vindt het veel te groot voor Zeewolde. "Ons dorp heeft hier niks aan en ondertussen stoppen we er wel onze groene energie in. Ik had liever gehad dat we een datacenter hadden waar de data van de lokale middenstand zou kunnen staan."

Volgens de gemeente heeft Zeewolde wel degelijk iets aan het datacentrum. Met het koelwater waarmee de systemen van het centrum gekoeld wordt, kunnen daarna huizen verwarmd worden. Maar het raadslid ziet dat niet gebeuren: "Vergelijkbare beloften werden bij de datacenters in Noord-Holland ook niet waargemaakt."

Uitstel besluit

Volgens gemeenteraadslid Van de Beld zijn de belangen groot en heeft het kabinet zich er ook nadrukkelijk mee bemoeid. "Er is enorm gelobbyd. Ik heb zelf ook nogal veel druk ervaren. Wij kregen ondertussen geen antwoord op onze vragen." Hij is van plan een motie in te gaan dienen om uitstel van het besluit aan te vragen, zolang er nog veel antwoorden niet gegeven zijn.

"Het lijkt me een goed idee om het besluit uit te stellen", vindt hoogleraar De Vries. "Dan kan je rationeel en goed onderbouwd een besluit nemen. Dat leidt wel tot gezichtsverlies voor de wethouder of de gemeenteraad. Het risico is dat Meta weggaat, maar so be it. We hebben een klein land met kostbare grond en daar moeten we zuinig mee zijn."