Holland op z'n smalst: 'Dubai in Zeeland'

Al jarenlang strijden natuurbeschermers, surfers en bewoners tegen het Zeeuwse megaproject Brouwerseiland. Zij vrezen dat door de bouw van recreatie-parken de natuur en de iconische Brouwersdam worden aangetast. Ook zijn ze bang dat hun internationale surfspot verloren gaat. Deze maand stappen ze naar de Raad van State in de hoop het plan alsnog te kunnen blokkeren? Kan de uitspraak bepalend zijn voor allerei andere langlopende recreatie-projecten in de drie kustprovincies?

Megaproject Brouwerseiland

Projectontwikkelaar Matthijs Zeelenberg wil 13 eilandjes laten opspuiten in de voormalige werkhaven van Rijkswaterstaat. Op de eilandjes verschijnen 325 luxe vakantievilla’s in de Grevelingenmeer bij de Brouwersdam. De bungalows gaan 6 ton tot 1,2 miljoen euro kosten. Het project, dat in totaal 180 miljoen euro kost, wordt in de volksmond ook wel 'Dubai in Zeeland' of 'Ibiza aan de Grevelingen' genoemd.

Eind juni heeft de  gemeenteraad van Schouwen-Duiveland ingestemd met dit project. Vanaf aanstaande maandag zou er gebouwd gaan worden. Maar volgens oppositiepartij SP is Brouwerseiland 'een megalomaan project voor de happy few waarop niemand zit te wachten'.

Volgens de voorstanders is het een 'uniek project' waarmee Schouwen-Duiveland een nieuwe doelgroep van rijke mensen kan aantrekken. Zij beschouwen het als een aanvulling op bestaande vakantieparken en campings, die extra toeristen en werkgelegenheid zal genereren.

Natuurbeschermer Gert-Jan Buth van de Zeeuwse Milieu Federatie is “tegen het plan van Brouwerseiland omdat het volbouwen van de Zeeuwse kust niet wenselijk is en het grote gevolgen heeft voor flora en fauna”. Volgens Jitske van Popering van Save our Surfspot is het project “de doodsteek voor de populaire surfsport op de Grevelingen”.

Ria Geluk van de actiegroep tegen het Brouwerseiland startte een petitie tegen de aanleg van het recreatieproject, door 20.000 mensen ondertekend. 'De beleving van de historische Brouwersdam in al zijn openheid en vergezichten gaat voorgoed verloren. Veel gebouwen worden aanzienlijk hoger dan de Brouwersdam zelf en langs de parallelweg komt een geluidswal van 1300 m lang en 10 m hoog, beplant met struiken. Brouwerseiland zal de horizon van alle kanten blijvend domineren.'

Kustpact en pijplijn-projecten

In februari 2017 is het Kustpact afgesloten, ondertekend door minister Schultz en 18 verschillende partijen. Doel is om in de toekomst de kustrecreatie terug te dringen om te voorkomen dat teveel nieuwe bebouwing de waarden van de kust zou aantasten. Uitgangspunt daarbij: Genoeg is genoeg. 

Het unieke van dit Pact is dat de kustgemeenten, de provincie, de natuur-milieu organisaties, de recreatiesector, Rijkswaterstaat, het waterschap en ZLTO gezamenlijk afspraken gemaakt hebben.

Natuurbeschermer Gert-Jan Buth van de Zeeuwse Milieu Federatie ziet Brouwerseiland als een testcase voor het Kustpact. “Zal de Raad van State bij dit langlopende project een uitspraak doen waardoor het bouwen aan de kust wordt tegenhouden? En schept dit een precedent voor andere pijplijnprojecten?”

Wethouder Wout van den Berg verwijst naar het landelijk Kustpact waarbij volgens hem afgesproken zou zijn dat bouwprojecten zoals Brouwerseiland  die al in de pijplijn zaten, niet alsnog zouden worden gedwarsboomd: “Schouwen-Duiveland is een vakantie-eiland. Het project Brouwerseiland is een mooi toeristisch product in een oude werkhaven wat zeker een economische spin-off zal hebben. En het past binnen het Kustpact, dat wil zeggen dat het uitgevoerd mag worden.”

Volgens Gert-Jan Buth is de stap naar de Raad van State geheel niet in strijd met de afspraken die zijn gemaakt in het Kustpact. Er werd bepaald dat dergelijke reeds  langlopende pijplijnprojecten buiten de afspraken vallen over terugdringen van kustrecreatie. Maar dat betekent niet automatisch dat ze uitgevoerd mogen worden. “Tegen dit soort overgangsgevallen mag op legale wijze geprobeerd worden het via bezwaar en beroep tegen te houden”.

Vergelijkbaar project

Hans Klijn van Natuurlijk Ouddorp vreest dat bij de Brouwersdam hetzelfde gaat gebeuren als bij hen in Goeree Overflakkee. “Daar heeft dezelfde projectontwikkelaar een iets kleinschaliger project voor de iets minder rijken neergezet, zo’n 72 strandvilla’s, 20 luxe hotelsuites en een exclusieve Beachclub aan het strand. De huurprijzen zijn zo hoog dat een gemiddeld gezin hier niet kan huren. De eigenaren zijn er bijna nooit, het is een puur beleggingsobject, Het strand is bijna altijd leeg en de lokale bevolking kan er niet meer komen“.