meer NPO start

Hoe je antidepressiva probleemloos afbouwt weten we niet, maar dit nieuwe onderzoek moet dat veranderen

Hoe je antidepressiva probleemloos afbouwt weten we niet, maar dit nieuwe onderzoek moet dat veranderen
Apotheker Evelyn Schuil-Vlassak
Bron: EenVandaag

'Eigenlijk gek' noemt onderzoeker Christiaan Vinkers het, dat ruim 1 miljoen Nederlanders antidepressiva gebruiken, maar dat er weinig bekend is over hoe je dit afbouwt. Amsterdam UMC en Radboud UMC starten een onderzoek, en dat is een wereldprimeur.

Een groot deel van de mensen die aan depressie lijdt en hiervoor antidepressiva slikt, stopt hier op een gegeven moment weer mee. Maar helaas gaat dat niet voor iedereen zonder problemen. Vooral bij het slikken van lagere doseringen verloopt het afbouwen vaak niet zoals gewenst. Reden voor beide ziekenhuizen om onderzoek te doen naar het makkelijker maken van afbouwen.

Verschillende opties om af te bouwen

Momenteel bestaan er wel al verschillende opties om anti-depressiva af te bouwen, legt apotheker Evelyn Schuil-Vlassak uit. "Je kan druppels gebruiken, een drankje, of pillen doormidden breken. Ook kan je afbouwen met maatwerk door een bereiding te laten maken." Het lastige daarbij is de vergoeding ervan. "Je komt vaak in een welles-nietes discussie en daar is de patiënt dan de dupe van."

Schuil-Vlassak ziet in haar apotheek dat mensen bang zijn weer een depressie te krijgen. "Ze denken terug aan een gitzwarte periode en willen dat nooit meer. Dat zorgt voor angst om te beginnen aan het afbouwen." Toch is iedereen volgens haar uiteindelijk gebaat bij het afbouwen van de medicatie. "Er zijn altijd in meer of mindere mate bijwerkingen."

Zangeres en kunstenaar Aafke Romeijn slikt sinds haar 19de antidepressiva en probeerde dat meerdere keren af te bouwen. Nieuw onderzoek moet voor het eerst aantonen wat de beste manier is om dat te doen. "Je kunt weer depressief worden", vertelt Aafke.

Verschijnselen lijken op terugval

De juiste middelen zijn vaak simpelweg niet voorhanden, er is weinig begeleiding of patiënten krijgen onttrekkingsverschijnselen, vertelt een van de onderzoekers, psychiater Christiaan Vinkers. "De onttrekkingsverschijnselen kunnen lijken op een terugval. Zo kan er bijvoorbeeld somberheid optreden. Dan worden mensen vaak bang en stoppen ze met het afbouwen."

"Het is eigenlijk gek dat zoveel mensen antidepressiva gebruiken, maar er nog nooit onderzoek is gedaan hoe je het weer moet afbouwen." Vinkers noemt dat er in het buitenland ook weinig over bekend is. "Wat dat betreft is dit onderzoek een wereldprimeur."

Problemen met afbouwen

Momenteel wordt al onderzocht op welk moment patiënten het beste kunnen stoppen met het slikken van antidepressiva, maar er is dus nog geen onderzoek gedaan naar het afbouwen ervan. Voor het onderzoek van Amsterdam UMC en Radboud UMC is gekeken naar de medicijnen Venlafaxine en Paroxetine. "Vooral bij deze medicatie zien wij veel problemen met afbouwen", legt Vinkers uit.

De onderzoekers kijken naar twee groepen: de ene groep bouwt relatief snel af en de andere groep bouwt langzaam af. Het onderzoek gebeurt blind. Dat wil zeggen dat deelnemers niet weten in welke groep ze zitten.

Psychiater Christiaan Vinkers
Bron: EenVandaag
Psychiater Christiaan Vinkers: "Het is eigenlijk gek dat zoveel mensen antidepressiva gebruiken, maar er nog nooit onderzoek is gedaan hoe je het weer moet afbouwen."

Gebrek aan kennis

"We onderzoeken bijvoorbeeld of de ene manier van afbouwen meer onttrekkingsverschijnselen geeft dan de andere", vertelt Vinkers. "Maar ook of de kans groter is dat bij een van de twee afbouwstrategieën de depressie op langere termijn terugkeert."

Verder kijken de onderzoekers naar de effectiviteit van het afbouwen, de kosten ervan en de kwaliteit van leven van de deelnemers. Het onderzoek, genaamd TAPER-AD, moet na 5 jaar antwoord geven op de vraag hoe je antidepressiva het beste af kan bouwen.

Sinds 2018 bestaat er al wel een kennisdocument voor patiënten die hun medicatie willen afbouwen, dat is opgesteld door apothekers, huisartsen en psychiaters. "Het is eigenlijk meer een richtlijn op basis van aannames, aangezien er nooit eerder onderzoek is gedaan", zegt Vinkers hierover. "Het ontbreekt artsen en patiënten nu aan kennis."

Lees ook

Discussie

Naast druppels, drankjes en lagere doseringen zijn er ook taperingstrips die mensen kunnen helpen bij afbouwen. Dat is een strip waarbij je elke dag een zakje met medicatie krijgt, waarbij de dosis in hele kleine stapjes naar beneden gaat.

Over de strips bestaat al lang discussie. Er zijn rechtszaken aangespannen om te zorgen dat de taperingstrips worden vergoed door de zorgverzekeraar. In die rechtszaken gaf de rechter aan dat de verzekeraars vergoeding van de taperingstrips niet zomaar mag weigeren, bijvoorbeeld op grond dat het middel ook in vloeibare vorm gebruikt kan worden. Psychiater Vinkers: "Straks weten we voor eens en voor altijd wat werkt en is de discussie over de vergoeding verleden tijd."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.
info

Rectificatie

Bij publicatie van dit artikel is in eerste instantie onterecht gemeld dat in alle rechtszaken over vergoeding van taperingstrips is bepaald dat de zorgverzekeraar daartoe niet verplicht is. Dat was onjuist en is in de tekst aangepast nadat daar een klacht over was binnengekomen, onder meer via de Raad voor de Journalistiek. Door een interne communicatiefout heeft die aanpassing langer op zich laten wachten dan de bedoeling was. De Raad voor de Journalistiek heeft geoordeeld dat er onzorgvuldig is gehandeld. Voor zowel de fout als de late aanpassing bieden wij excuses aan.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Geen geld voor klimaatbestendig huis: bewoners als Quintus kunnen geen kant op door toenemende schade door klimaatverandering

Geen geld voor klimaatbestendig huis: bewoners als Quintus kunnen geen kant op door toenemende schade door klimaatverandering
Steeds meer woningen in Nederland beschadigen door klimaatverandering
Bron: EenVandaag

Hevige stortbuien, toenemende hitte en wegzakkende grond. Steeds meer woningen in Nederland beschadigen door klimaatverandering. Het overkwam ook de Rotterdamse Quintus. "Heb hier lang met veel plezier gewoond, maar dit huis is niet toekomstbestendig."

Quintus Visser woont al jaren in Rotterdam en heeft door klimaatverandering steeds vaker schade aan zijn huis. Zijn woning verzakt langzaam, omdat die op kleigrond gebouwd is en geen fundering heeft. "Een tot twee keer per jaar wordt het hier nat. In een aantal gevallen stond hier 40 centimeter water", vertelt hij.

80 centimeter verzakt

In zo'n 100 jaar is Quintus' woning in totaal 80 centimeter verzakt. "Dat kan je terugzien aan de verhoogde vloer in het souterrain", legt hij uit, terwijl hij naast de deur staat die niet verhoogd kan worden. Zijn hoofd steekt er zo'n 15 centimeter bovenuit.

De wc en douche liggen nog op het oorspronkelijk niveau, het verschil is ongeveer 40 centimeter. Wie naar de wc gaat, moet eerst een afstapje van bijna een halve meter maken. "Hier is het hemelwater en het rioolwater niet gescheiden. Bij heftige regenbuien kan het riool het niet verwerken en dan komt het water omhoog", legt hij uit. Die stortbuien komen door klimaatverandering steeds vaker voor.

Bekijk ook

Waarde gedaald

Door de verzakkingen, daalt de waarde van Quintus' huis aanzienlijk. En het laten funderen is te duur. "Ik heb zelf niet de middelen om 1 tot 1,5 ton op tafel te leggen."

Quintus is een ondernemer in theaterverlichting en een groot deel van zijn pensioen zit in zijn huis. "Ik was ervan uitgegaan dat ik geen tot heel weinig woonlasten zou hebben als ik 65 zou worden. Inmiddels is de situatie heel onzeker."

Niet toekomstbestendig

Verhuizen is vanwege de waarde van het huis dus geen optie. Mocht hij dat wel doen, denkt Quintus met de krapte op de woningmarkt niet genoeg geld te hebben om een nieuwe en betere woning te kunnen kopen.

"Als ik dit huis verkoop, dan moet ik eerlijk zijn over de fundering. Je gaat niet mensen een huis verkopen met een lijk in de kast", zegt hij. "Ik heb hier heel lang en met veel plezier gewoond. Maar als ik eerlijk ben, dan is het huis niet toekomstbestendig."

Bekijk ook

Hoogwater

De Rotterdammer is niet de enige die door de klimaatschade aan zijn huis in een lastige situatie terechtkomt. Er zijn door heel Nederland heel wat woningen kwetsbaar voor extreem weer, zoals hittegolven, bosbranden en stortbuien, die steeds vaker voorkomen.

Zo verhuisde journalist en schrijver Christel Don van Amsterdam naar het hoger gelegen Zutphen. Ze dacht op haar nieuwe plek veilig te zijn voor het zeewater, maar schrok door de hoge waterstand van de IJssel vorige winter. "Dat heeft me echt aan het denken gezet. Er is zoveel meer waar we rekening mee moeten houden dan alleen zee."

'Klimaatgetto's'

Don schreef daarom het boek 'Klimaatgetto's', dat gaat over kwetsbare wijken waar de gevolgen van klimaatverandering extra hard aankomen. De inwoners van deze 'klimaatgetto's' hebben niet de middelen om hun huis klimaatbestendig te maken óf te verhuizen. Hierdoor komen zij vast te zitten in een wijk.

"Het is een heftige titel", geeft Don toe. "En we zijn daar nog lang niet in Nederland, maar in landen zoals Indonesië en Amerika zie je dit soort wijken wel al ontstaan. We kunnen nu voorkomen dat klimaatgetto's in Nederland ontstaan."

Bekijk ook

Niet alleen, maar samen

Volgens Don is het belangrijk dat we leren leven met de pijn van klimaatverandering. Het terugdraaien kan namelijk niet. "Ik heb in het boek een waslijst gemaakt van dingen die we kunnen doen bij extreem weer", vertelt ze. "Je kan bijvoorbeeld kijken naar hoe de hitte naar binnenkomt en aan welke kanten je zonwering installeert."

Maar ze stelt dat dit soort individuele aanpassingen maar een deel zijn van de oplossing. Het is volgens Don juist belangrijk dat we samen kijken in onze buurten naar mogelijkheden, ook voor mensen die niet genoeg geld hebben. "We moeten gaan kijken wie in onze buurt kwetsbaar is onder extreme weersomstandigheden. Wie moeten we gaan bezoeken bij een hittegolf of bij een hevige regen? Samen plannen maken maakt ons weerbaar tijdens extreem weer."

Geen geld voor klimaatbestendig huis: bewoners als Quintus kunnen geen kant op door toenemende schade door klimaatverandering

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Corruptieschandaal met Huawei in Europees Parlement: dit weten we er nu over

Het Chinese techbedrijf Huawei is in opspraak geraakt door betrokkenheid bij een nieuw corruptieschandaal. Lobbyisten van Huawei zouden Europarlementariërs hebben omgekocht. De politie heeft inmiddels huiszoekingen gedaan en meerdere personen aangehouden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant