De kiezer heeft gekozen, de stemmen zijn geteld en de stemlokalen zijn weer opgeborgen. 335 gemeenten hebben een nieuw gemeentebestuur en de college-onderhandelingen zijn begonnen. In de verkiezingscampagne hebben we in de uitzendingen van EenVandaag op radio en tv een aantal gemeenten gevolgd. Hoe is het deze gemeenten vergaan na de verkiezingen? Hebben de kandidaat-raadsleden hun zetel gewonnen? Is de gevreesde versnippering bewaarheid geworden en is de dalende opkomst gekeerd?
Delfzijl: Versnipperd politiek landschap
Kijk & lees
In de gemeente Delfzijl stonden we in EenVandaag stil bij de versnippering van het politieke landschap. De Delfzijlse gemeenteraad zou na de verkiezingen 19 zetels tellen. Twaalf partijen deden mee aan de verkiezingen. Uiteindelijk behaalden negen partijen een zetel in de raad; D66 en de twee nieuwe partijen Socialistisch Delfzijl en 5 voor 12 haalden de kiesdrempel niet. De nieuwkomers PVV en GroenLinks haalden wel een zetel. De opkomst viel tegen: slechts 49%.
Het huidige college bestaat uit Fractie2014, ChristenUnie, CDA en VVD; een stabiele coalitie die vier jaar lang stevig in het zadel zat. Deze partijen hebben nu ook voldoende zetels gehaald om wederom een stabiel college te vormen. Fractie2014 werd de grootste partij en opent de onderhandelingen,. De oud-burgemeester van Slochteren gaat aan de slag als informateur om een nieuw college te smeden.
Loppersum: Komt Loppersum Vooruit in het college?
Kijk & lees
In Loppersum deden 7 partijen mee aan de verkiezingen. De lokale partij Loppersum Vooruit is de grote winnaar geworden. Zij nemen de leiding in de college-onderhandelingen. D66 was de grote verliezer; zij keert niet terug in de gemeenteraad. PvdA won tegen de landelijke trend in.
De college-onderhandelingen zijn inmiddels gevoerd en de grote vraag is nu of winnaar Loppersum Vooruit in het college terechtkomt. Het huidige college, bestaande uit CDA, PvdA, ChristenUnie en GroenLinks, zou graag samen door willen, maar kunnen zij de grote winnaar buiten het college houden?
Schiedam: DENK grote winnaar
Kijk & lees
Schiedam had in 2014 de twijfelachtige eer de laagste verkiezingsopkomst te hebben. 42,6% van de kiezers bracht zijn stem uit, tegen 54% landelijk.
Toch was er dit jaar wel iets te kiezen in Schiedam. Maar liefst 18 partijen streden om 35 zetels. Uiteindelijk werd DENK de grote winnaar en kwam met 4 zetels in de raad. Grootste partij werd de VVD (6 zetels). Andere winnaars zijn: Lokaal Onafhankelijk Schiedam (twee zetels), Sociaal Liberaal Verbond (een zetel) en Ouderenpartij Schiedam (twee zetels). Grote verliezer is de PvdA; hun zetelaantal daalde van vijf naar twee zetels.
De VVD leverde het jongste raadslid ooit in Schiedam. De 19-jarige student Tom Janssen maakt als nr 5 van de VVD-lijst zijn entree in de gemeenteraad. De opkomst was hoger dit keer: 45,8% van de kiezers bracht zijn stem uit. In 2014 was dit nog 42,6%.
Amsterdam: ChristenUnie pakt een zetel
Kijk & lees
In Amsterdam bleef het tot twee dagen na de verkiezingsdag nog spannend of de ChristenUnie daar een zetel zou gaan bemachtigen. Gedurende de verkiezingsnacht hing het erom of lijsttrekker Don Ceder net wel of net niet in de Amsterdamse raad terecht zou komen. 23 maart om 10 uur kwam het verlossende antwoord: de ChristenUnie haalde voor het eerst in haar bestaan een zetel in de hoofdstad.
Paula Schot, de SGP-lijsttrekker in Amsterdam is het niet gelukt een zetel te bemachtigen. Dat werd ook niet verwacht; de SGP heeft geen grote achterban in de hoofdstad.
Vlieland: Uitsluitend lokale partijen
Kijk & lees
Op Vlieland zijn uitsluitend lokale partijen. De VVD besloot de banden met haar landelijke moederpartij door te knippen en als lokale partij Nieuw Liberaal Vlieland door te gaan. De partij is grote winnaar geworden op het eiland en kwam met 4 zetels de Vlielandse gemeenteraad in. GroenWit , ook een lokale partij, in 2013 opgericht door PvdA-leden, werd de tweede partij op Vlieland. Beide partijen gaan het college vormen. De opkomst van de lokale partij: op Vlieland doen landelijke partijen niet meer mee
Eindhoven: PvdA niet langer de grootste
Lees & luister
In de vijfde grote stad van Nederland was het nog altijd de PvdA die met de scepter zwaaide, maar ook in Eindhoven is daar in einde aangekomen. In de lichtstad mocht de PvdA zich de afgelopen vier jaar de grootste noemen, maar ook hier brokkelt het vertrouwen in de partij af. De PvdA verloor namelijk twee zetels. De VVD behaalde samen met Groenlinks de winst in de stad, allebei goed voor zeven zetels in de raad. Toch blijft er in Eindhoven een groot punt van zorg. Burgemeester Jorritsma richte zelfs zijn eigen werkkamer in als stembureau, maar veel hielp het niet. De opkomst bleef steken op 46.4%. “Tragisch", aldus de burgemeester.
Brunssum: winst voor 'bekendste wethouder van Nederland' Jo Palmen
Lees & luister
De misschien wel 'bekendste wethouder van Nederland’ deed het uitstekend in Brunssum. Jo Palmen, van de lijst BBB/Lijst Palmen, bleek een waar stemmenkanon en kreeg persoonlijk ruim 2000 stemmen. Dit aantal bleek verreweg het meest van iedereen. Zijn partij wist dan ook glansrijk de verkiezingen te winnen en kreeg er zelfs een zetel bij. De hele integriteitskwestie rondom Jo Palmen bleek dus geen negatieve gevolgen te hebben voor de man in opspraak. Toch is er nog genoeg werk aan de winkel in Brunssum om iedereen daar op een lijn te krijgen. Net voor de verkiezingen vergeleek Palmen in Radio EenVandaag zijn opponenten nog met leden van een motorclub.
Den Helder: Wisseling van de wacht
Lees & luister
Opnieuw is een lokale partij de grootste geworden in Den Helder. Van de Stadspartij, de grote winnaar in 2014, is echter weinig overgebleven: die partij leverde negen zetels in en strandde op 21 maart op 2 zetels. Het gros van die stemmen is terechtgekomen bij Beter voor Den Helder, het product van lieden van de Stadspartij die zich afsplitsten om vervolgens eigenstandig deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Daarbij profiteerde de partij ook van het behoorlijk aantal restzetels dat te vergeven was in de marine-gemeente; 24 van de 31 beschikbare raadsplaatsen werd direct gekozen.
Als grootste partij neemt Beter voor Den Helder het voortouw in de onderhandelingen over een nieuw gemeentebestuur. Voor een coalitie zoekt het in eerste instantie toevlucht tot de Stadspartij, Seniorenpartij, ChristenUnie, PvdA en CDA. Het CDA, dat onder aanvoering staat van de jonge marineofficier Krul, levert vijf zetels, de andere partijen slechts twee waarmee ze een brede coalitie moeten gaan vormen die landelijk met lokaal verbindt en, zoals vaker is beoogd, Den Helder (nu echt) uit het slop haalt.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.