De dochter van Jacques en Wanda Beemsterboer werd vermoord door haar ex-vriend Gerold O. Hij kreeg 12 jaar gevangenisstraf en tbs. Rechters besluiten steeds vaker tbs op te leggen. Het is een behandeling waar Jacques en Wanda in geloven.

Gerold O. bracht Nadine in 2006 om het leven. Na onderzoek bij het Pieter Baan Centrum bleek dat hij een ernstige, narcistische persoonlijkheidsstoornis had.

Privacywetgeving zit in de weg

O. ging in 2014, na zijn gevangenisstraf, voor behandeling naar de tbs-kliniek. Zoals bij iedere behandeling wordt om de 2 jaar, en later zelfs ieder jaar, de voortgang van zijn behandeling bij de rechter besproken. Hoe verloopt de behandeling? Kan hij eventueel onder begeleiding op verlof? Nabestaanden, zoals de ouders van Nadine, worden in dit proces maar marginaal op de hoogte gehouden.

"Het is matig wat ze je vertellen", zeggen zij. "Je krijgt wel te horen wanneer er een zitting is. Ook krijg je netjes op papier thuis wat de rechter heeft besloten, maar als je meer wilt weten over de vordering van de behandeling, krijg je geen informatie van de kliniek vanwege privacyredenen. Dat is wel een punt dat beter kan."

Nog niet helemaal vrij

Sommige tbs-patiënten blijken moeilijk te behandelen en zitten hun verdere leven achter de tralies van de kliniek. Maar veel tbs'ers zijn behandelbaar en krijgen steeds meer vrijheden. Het begint met een kort proefverlof onder begeleiding en geleidelijk krijgt de patiënt steeds meer vrijheid.

Zo ook Gerold O.. Hij woont inmiddels buiten de kliniek en heeft zelfs een nieuwe relatie. Maar helemaal vrij is hij nog niet.

Lijst van voorwaarden

"Daar heeft de rechter recent een stokje voor gestoken", vertellen Nadines ouders. "Hij is weliswaar niet meer opgenomen, maar buiten staat hij nog steeds onder controle en toezicht van de kliniek. Wij hebben de lijst van voorwaarden gezien waar hij aan moet voldoen."

Zo mag hij geen drugs gebruiken en ook alcoholgebruik is slechts mondjesmaat toegestaan. "Hij moet dan vooraf aangeven bij welke gelegenheid hij dat gaat gebruiken. Toen hij Nadine vermoordde had hij veel drugs en alcohol gebruikt, dus het is goed dat de kliniek dat nu zo scherp monitort."

'Een risico zal er altijd zijn'

Ieder jaar zullen de rechter en de deskundigen zich weer buigen over de vraag: kan Gerold O. helemaal vrij worden gelaten? Of moet er toch een zekere mate van controle blijven? Jacques Beemsterboer zou er mee kunnen leven als hij vrij zou worden gelaten. "Ik geloof in behandeling en niet in straffen."

"Ik begrijp ook dat als hij zich weer gekrenkt voelt, dat hij daar tools voor heeft aangeleerd in de kliniek. Ik kijk naar het gevaar voor de maatschappij. Een risico zal er altijd zijn. Maar als de deskundigen, die er voor hebben doorgeleerd, er overtuigd van zijn, vind ik wel dat het op een gegeven moment klaar moet zijn."

Liever levenslang

Ook Wanda Beemsterboer koestert het principe dat iedereen recht heeft op een tweede kans. Maar zij krijgt wel een benauwd gevoel bij het idee dat Gerald O. helemaal vrij zou worden gelaten.

"ik kijk ook naar mijn hart en mijn gevoel. Dan zie ik een man die met voorbedachte rade mijn kind heeft vermoord en een stoornis heeft die niet zomaar wordt opgelost. Hij zou zijn leven weer oppakken, een gezin stichten, terwijl Nadine die kans nooit heeft gekregen. Dat is pijnlijk en wat mij betreft was hij levenslang achter de tralies gebleven."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."