radio LIVE
meer NPO start

Hoe het herstel van de rivier de Hunze helpt de stad Groningen leefbaar te houden

Hoe het herstel van de rivier de Hunze helpt de stad Groningen leefbaar te houden
De rivier de Hunze
Bron: EenVandaag

Ooit zorgde de rivier de Hunze voor welvaart in Groningen. Nu moet die ervoor zorgen dat de stad leefbaar blijft. Maar daar is nog wel wat herstel voor nodig.

"Het is een verhaal van hoop, dat je zo'n rivier weer kunt activeren. Hij was volledig rechtgetrokken en grote delen zijn nu weer aan het meanderen." Het enthousiasme van directeur Marco Glastra van natuurbeheerder Het Groninger Landschap kent geen grenzen. Hij is dan ook al tientallen jaren met de Hunze bezig.

Rivier door kanalen overbodig geworden

De eerste stappen voor herstel van de rivier werden gezet na het extreem hoge water in 1995. "Het Drentse landschap kwam met het idee om het beekdal te herstellen. Ik heb toen naar de mogelijkheden gekeken voor natuurherstel in het Hunzedal", vertelt Glastra.

De natuur profiteert ervan dat de Hunze meer ruimte krijgt en natte en droge periodes worden beter opgevangen.

Marco Glastra, directeur van het Groninger Landschap
Bron: EenVandaag
Marco Glastra, directeur van het Groninger Landschap

Toegang naar de zee

Vroeger werd de Hunze gebruikt om Drents veen te vervoeren via de stad Groningen naar de Waddenzee. "De rivier speelde daarmee een belangrijke rol in de ontwikkeling van de stad", vertelt Glastra. "Het was de toegang naar de zee en het achterland met het veengebied. Toen zijn er kanalen gekomen en is de Hunze verdwenen."

Wat Glastra betreft gaat de Hunze opnieuw door Groningse hoofdstad stromen. "De grote uitdaging is om die weer door de stad te laten stromen en aan te sluiten op het Reitdiep (een diep van de stad Groningen naar het Lauwersmeer, red.). Dan kun je het Reitdiep meer laten kronkelen."

info

Rondje langs de rivieren

Deze zomer besteden we aandacht aan vijf rivieren in Nederland: de Maas, de Rijn, de IJssel, de Waal en de Hunze. Welke problemen spelen daar in, op en langs het water? En hoe kunnen die problemen worden opgelost volgens experts, gebruikers en omwonenden?

Verkoeling in de stad

Tamara Ekamper van de gemeente Groningen is het eens met Glastra: "Het terugbrengen van de Hunze staat al heel lang op ons verlanglijstje", vertelt de projectleider duurzaamheid, die nauw betrokken is bij de projecten.

Het terugbrengen van de rivier moet twee natuurgebieden aan de noord- en zuidkant van de stad verbinden. Dat heeft voordelen voor de inwoners van de stad. "We willen de mensen een langgerekt park geven, dat bijdraagt aan de afkoeling als het warm is", zegt Ekamper. "Tegelijkertijd kun je bij regenbuien het regenwater opvangen en bewaren, waardoor je ook bij droogte nog water voor handen hebt."

De gewenste loop van de Hunze door Groningen
Bron: EenVandaag
De gewenste loop van de Hunze door Groningen

Stapje voor stapje

Het gemeentebestuur van Groningen heeft vlak voor de zomer besloten dat de stad er de komende jaren mee aan de slag gaat. Dat betekent niet dat er tientallen miljoenen euro's worden uitgetrokken om alles op z'n kop te zetten. Nee, langzaam maar zeker moet de Hunze weer door de stad gaan vloeien.

"De stad gaat nog wel een paar keer op de kop", denkt gemeenteambtenaar Ekamper. "Er lopen nu al een paar projecten. Elke keer als er een stukje stad verbouwd wordt dat langs of door de Hunze loopt, brengen we daar de Hunze terug. Er is nog geen tijdspad, maar de inschatting is dat het gaat over 30 tot 40 jaar."

Bekijk ook

Spectaculaire natuur

Ten zuiden van Groningen wordt al sinds de eeuwwisseling gewerkt aan het herstel van de 'Hunze Visie'. De effecten van het project zijn al goed zichtbaar, laat een trotse Glastra vanaf het water zien. "Het is nu weer een natuurlijke rivier. Dat levert spectaculaire natuur op. In het beekdal groeien weer planten en orchideeën. Eerst waren daar aardappelakkers."

De stip op de horizon voor het herstel van de Hunze is 2030, maar Glastra van het Groninger Landschap weet ook dat het in de stad een kwestie is van de lange adem. "Geduld is wel handig, anders wordt het ontzettend duur. Dit past heel goed in de verbouwing van Nederland, waar 24 miljard euro voor is. Het zorgt voor ruimte voor boeren en klimaatverandering."

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kersentelers zijn bang voor minder oogst door suzuki-fruitvlieg: 'Het is 2 voor 12'

Kersentelers zijn bang voor minder oogst door suzuki-fruitvlieg: 'Het is 2 voor 12'
Kersenteler Arie Hakkert maakt zich zorgen om zijn oogst
Bron: EenVandaag

Nederlandse kersentelers maken zich zorgen om hun oogst dit jaar. Ze zijn bang dat die ten onder gaat aan de 'suzuki-fruitvlieg'. De oogst is volgens de telers nog te redden, maar dan moet het gewilde bestrijdingsmiddel wel op tijd goedgekeurd worden.

De kersentelers wachten op een verlossend bericht van landbouwminister Femke Wiersma. Zij moet bepalen of gebruik van het bestrijdingsmiddel Tracer dit jaar wordt toegestaan, En dat wordt nog spannend, want toenmalig minister Piet Adema zei vorig jaar dat het toen de laatste keer was dat een uitzondering gemaakt werd voor het bestrijdingsmiddel.

Al 10 jaar uitzondering

Het bestrijdingsmiddel Tracer is namelijk nog altijd niet goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Die instantie beoordeelt of een bestrijdingsmiddel gebruikt mag worden.

Zolang het Ctgb zijn oordeel nog niet heeft gegeven, kan de verantwoordelijk minister een vrijstelling voor gebruik geven. En dat gebeurt in dit geval al 10 jaar op rij.

Bekijk ook

Perfect jaar voor kersen

Kersenteler Arie Hakkert uit de Betuwe vertelt dat het tot nog toe een perfect jaar is voor de kersenteelt: "We hebben prachtig weer gehad in de bloeiperiode. Weinig nattigheid en de temperatuur was goed. Dus we verwachten een goede oogst dit jaar."

Volgens Arie is de ideale temperatuur voor de kers tussen de 20 en 25 graden. De kersen hangen er nu nog groen bij, maar uiteindelijk krijgen ze de bekende rode kleur. "We hopen half juni te beginnen met oogsten. De kersen zullen waarschijnlijk begin juni een gele kleur krijgen en gaan dan over naar rood."

Suzuki-fruitvlieg

Maar ondanks dat het zo'n goed jaar is voor de kers, is Arie bang voor zijn oogst. De Nederlandse kers heeft er sinds een jaar of 10 namelijk een nieuwe vijand bij: de suzuki-fruitvlieg. Een beestje dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost-Azië en in 2008 voor het eerst werd opgemerkt in Europa.

Vooral kersentelers hebben last van de fruitvlieg. "Deze fruitvlieg kan door de schil van het fruit kruipen en legt daar eitjes onder. Daar komen larven uit die de vrucht van binnenuit opeten. Vervolgens gaat de vrucht rotten en is die onverkoopbaar", legt onderzoeker Herman Helsen uit.

Kersentelers zijn bang voor verlies oogst door suzuki-vlieg: 'Het is 2 voor 12'
Kersentelers zijn bang voor verlies oogst door suzuki-vlieg: 'Het is 2 voor 12'

Net niet voldoende

Kersenteler Arie gebruikt nu een speciaal net om de fruitvliegjes buiten te houden: "Het is een heel fijnmazig net waar in principe geen vliegjes doorheen kan komen. Het hele veld moet ermee worden ingepakt."

Maar alleen een net is niet voldoende, vertelt hij: "De suzuki-fruitvlieg is zo klein dat het 'm toch lukt om ergens binnen te komen. Bovendien moeten we nog steeds zelf bij de kersen kunnen. Dus als het net omhoog gaat of waait, gaat de fruitvlieg ook naar binnen."

Wesp tegen vlieg

In een lab van de Wageningen University & Research (WUR) wordt daarom gewerkt aan een andere oplossing, namelijk de sluipwesp. Dat is een natuurlijke vijand van de suzuki-fruitvlieg, vertelt onderzoeker Helsen. "De sluipwesp legt haar eieren in de larven van de suzuki-fruitvlieg en kan zo de enorme toename verminderen."

Toch is de sluipwesp vooralsnog geen vervanging voor het bestrijdingsmiddel. "We hebben er nu enkele honderden, daar kunnen we de oogst niet mee redden", zegt Helsen. En dus wacht kersenteler Arie in spanning af op het besluit van Landbouwminister Wiersma. "Als we het middel niet meer krijgen, dan is het einde kersenteelt. Het is echt twee voor twaalf."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël wil noodhulp in Gaza zelf gaan regelen: 'Probeert internationale gemeenschap buitenspel te zetten'

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant