Forum voor Democratie lukt het om in één klap de grootste partij te worden bij de Provinciale Statenverkiezingen. Een unicum. "Dit is ongeëvenaard", zegt politiek commentator Joost Vullings. Maar een verassing? Dat niet.

Lange tijd lagen VVD en FvD nek aan nek, maar uiteindelijk haalde de partij van Baudet meer provinciale zetels binnen. Hiermee maakt de partij van Baudet zeer waarschijnlijk met 13 zetels zijn entree in de Eerste Kamer. Volgens Vullings een ongekend verkiezingssucces. "In de politiek wordt de term 'historisch' vaak te pas en te onpas gebruikt, maar deze verkiezingsoverwinning van Baudet kun je met recht historisch noemen. Dit is nooit eerder voorgekomen."

In een flow

"Je voelde dat er iets bijzonders in de lucht hing", zegt Vullings. "Thierry Baudet was de politicus waar alles om draaide in deze campagne. De partij zat in een enorme flow. Heel vergelijkbaar met de opmars van Fortuyn destijds."

Lees ook

Hoewel Baudet het gezicht van de partij is, denkt hoogleraar staats-en bestuursrecht Wim Voermans niet dat het succes alleen door zijn populariteit komt. "Forum rekruteert op een slimme manier kandidaten. We weten dat 30 procent van de lokale politici niet aan een specifieke partij is gebonden. Dat zijn vaak mensen met een groot regionaal netwerk, en een geloofwaardige uitstraling. Baudet en de zijnen hebben heel slim in die vijver gevist."

FvD minder kwetsbaar dan PVV

Volgens Voermans is dit het grote verschil met de PVV van Geert Wilders. "De PVV is vooral een landelijke partij met één leider en verder geen officiële leden. Dat maakt ze ook veel kwetsbaarder dan FvD. Dat is wel echt een partij met leden."

Ook de lijsttrekker van de Eerste Kamer, Henk Otten, speelde volgens Voermans een doorslaggevende rol in de verkiezingszege. "Otten is echt een professional, een man met een feilloos politiek instinct. Hij zorgde er voor dat Baudet wat ingetogener is geworden en niet meer hele extreme uitspraken doet. Hierdoor werd Forum een geloofwaardiger alternatief voor veel PVV-stemmers."

'Verdere groei lastig te voorspellen'

Of FvD na deze verkiezingsoverwinning nog meer stemmers naar de partij kan lokken, vindt Voermans lastig te voorspellen. "Maar als Baudet in staat is het kabinet te laten vallen op een onderwerp dat voor zijn partij cruciaal is, zou hij wel eens een nog grotere zege kunnen boeken."

In de provincies waar FvD de grootste is geworden, zal de partij het voortouw moeten nemen om nieuwe provinciebesturen te vormen. "Alle regionale lijsttrekkers krijgen vandaag een telefoontje van de Commissaris van de Koning met de vraag of ze het initiatief willen nemen in de formatie. Vraag is of ze daar als jonge partij klaar voor zijn. De campagne van Baudet was voornamelijk op de Eerste Kamer gericht, maar ze zullen toch ook echt in de provincie aan de bak moeten."

'Besturen kan lastig worden'

Baudet verkondigde tijdens de campagne steeds dat zijn partij verantwoordelijkheid wil nemen en niet langs de kant blijft staan. Volgens Vullings kan het echter nog lastig worden om ook écht in de provinciale besturen te komen. "De provincies spelen een belangrijke rol bij de uitvoering van het klimaatakkoord. Forum staat op dit thema lijnrecht tegenover andere partijen. Daar komen ze niet zomaar uit. Bovendien vraag ik me af of Baudet ook echt nu al met zijn partij wil gaan besturen in al die provincies."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.