Begin jaren 80 was het een lege polder. Nu, 40 jaar later, zijn de weilanden veranderd in het Leiden Bio Science Park. Het is onder andere de plek waar het Janssen vaccin tegen corona werd ontwikkeld. Een kijkje achter de schermen.

"Dit is waar het allemaal gebeurt." CEO Mike de Leeuw van MyLife Technologies, een van de start-ups in het Leiden Bio Science Park, opent een glazen deur. Hij wandelt het platte dak op, dat uitkijkt op de omringende bedrijven.

Centrum van de biotechnologie

De Leeuw wijst om zich heen. "Dat zijn de gebouwen van Janssen Biologics en Janssen Vaccins. En daar zie je het nieuwe gebouw van Galapagos, waar ze nieuwe producten tegen reuma maken. Daarachter is Halix gevestigd, dat bedrijf produceert het AstraZeneca-vaccin.

Sinds 1980 is het Leiden Bio Science Park het Nederlandse centrum van de biotechnologie, zegt De Leeuw. "Noord-Europa, Noordwest-Europa, Engeland, Amerika: alles komt hier samen."

Bron: EenVandaag

Vaccineren via een pleister

MyLife Technologies, de start-up van De Leeuw, ontwikkelt micronaaldjes. Daarmee zijn vaccins makkelijker en effectiever toe te dienen, volgens De Leeuw. Hij haalt een klein vierkant velletje uit een zakje. "Dit leg je op je huid, met een pleistertje eroverheen. De micronaaldjes op het velletje dringen in de eerste huidlaag, daar zitten de meeste immuuncellen. Je kunt dus beter in de huid vaccineren dan in spieren", vertelt hij.

De Leeuw kan niet wachten om zijn speciale 'pleister', die nog niet grootschalig wordt geproduceerd, voor allerlei vaccinaties is in te zetten.

Bron: EenVandaag

Vaccin tegen COVID-19

Het bedrijf van De Leeuw is volgens directeur Ida Haisma van de Stichting Leiden Bio Science Park een typisch voorbeeld van het soort ondernemingen dat de afgelopen 40 jaar het Leiden Bio Science Park tot een van de belangrijkste biochemische hotspots ter wereld maakte.

De bekendste bedrijven op het park zijn Janssen Vaccines en Janssen Biologics, waar een vaccin tegen COVID-19 werd ontwikkeld.

Magneet

Welke kenmerken een bedrijf op het park moet hebben volgens Haisma? Innovatief, commercieel en met een sterke oriëntatie op de Universiteit Leiden, waar biofarmaceutische wetenschappen veel aandacht krijgen. De lijntjes tussen universiteit en de bedrijven zijn kort. Volgens Haisma is dat te danken aan een besluit van de gemeente Leiden in de jaren tachtig.

"Die besloot dat dit gebied uitsluitend bedoeld was gezondheidstoepassingen, zowel voor onderzoek als voor het bedrijfsleven", vertelt Haisma. "Andere bedrijfsparken zijn meer gemengd. Hier is vastgehouden aan gezondheid. Dat blijkt een magneet voor allerlei andere bedrijven."

Bron: EenVandaag

Medicijn tegen kanker

Student Rebecca Ultee (22) aan de Universiteit Leiden behoort tot de nieuwe generatie onderzoekers. Ze weet precies wat ze wil: een carrière in de biofarmacie. Haar ultieme droom is meehelpen aan het ontwikkelen van een medicijn tegen kanker. Ze is bezig met haar master en doet onderzoek naar Alzheimer. Iedere week fietst ze een paar keer naar het universiteitslab op het Leiden Bio Science Park voor haar onderzoek.

"Als ik hier aankom, denk ik: kijk waar ik loop. Het onderzoek vindt hier plaats, de productie, de marketing. Het vaccin tegen COVID-19 is hier om de hoek, alle kennis is hier in huis." Ultee vindt het bijzonder dat er zoveel vakgebieden bij elkaar komen: biochemische wetenschappen, biologische wetenschappen, farmacologie. "Er vindt veel kruisbestuiving plaats tussen afdelingen en onderzoeksgroepen. We delen dezelfde basisopleiding, dus we begrijpen van elkaar wat we bedoelen. Zo kom je snel verder met elkaar."

Bron: EenVandaag

Financiers minder lef

Het Leiden Bio Science Park is inmiddels te groot voor de polder waar het ooit begon en is snelweg A44 overgestoken. Farmaceutisch onderzoeksbedrijf Galapagos zet daar bijvoorbeeld een nieuwe vestiging neer. Volgens ondernemer Mike de Leeuw is het niet gek dat veel ondernemers en wetenschappers, ook uit het buitenland, hier willen werken.

"In China en India gaat het om grote aantallen. In Nederland hebben we de rust en ruimte hebben om out of the box te denken." Waar het hier dan weer een beetje aan ontbreekt, volgens De Leeuw, is lef van financiers. "In Amerika heb je zo een aantal individuen die een miljoen inleggen, hier gaan ze niet verder dan 50.000 euro. Dat is nog wel eens een probleem."

Iran en de Verenigde Staten zitten vandaag om de tafel in Oman om een nieuw atoomakkoord af te sluiten. President Donald Trump stapte in 2018 uit het vorige akkoord, waarom zijn de landen nu weer in gesprek? "Alternatief is bombardementen."

Iran-deskundige en analist bij het Haagsche Instituut Geopolitiek Damon Golriz verwacht dat beide landen heel positief de gesprekken van vandaag ingaan. "En dat er ook eigenlijk een rail wordt gelegd voor de bewegingen die meer richting diplomatie gaan in plaats van oorlogsretoriek."

'Amerika wel kernwapens tegenhouden'

De gesprekken gaan dus over een nieuw atoomakkoord tussen Iran en de VS, waarin de landen afspraken maken over het nucleaire programma van Iran en wat ze met die technologie doen. "Het heeft alleen maar een politiek besluit nodig om zometeen kernwapens te maken. En dat wil Amerika tegenhouden."

De reden dat de VS toenadering zoekt heeft volgens Golriz te maken met de rivaliteit tussen de VS en China, waar het Midden-Oosten tussen zit. "Het is een veld waarin energie en logistiek een belangrijke rol spelen", legt hij uit. "En wat Iran wil is eigenlijk minder sancties, omdat de Amerikanen heel veel sancties hebben opgelegd de afgelopen paar jaar. En natuurlijk ook dat er geen oorlog komt."

De vorige 'Iran-deal'

Dit is niet de eerste keer dat Iran en de VS praten over kernprogramma's. In 2015 waren de landen het al eens geworden over het Iraanse kernprogramma. Iran zou volgens dit plan afzien van het maken van kernwapens. In ruil daarvoor beloofde landen zoals de Verenigde Staten en Europese landen om economische sancties tegen Iran op te heffen.

Toen Donald Trump in 2018 begon aan zijn eerste termijn als Amerikaanse president stapte hij uit het akkoord, ook kondigde hij nieuwe sancties aan op Iran. Sindsdien houdt Iran zich ook steeds minder aan de afspraken uit het akkoord.

'Iran moet gesprek aangaan'

Volgens de Iran-deskundige is dit het juiste moment om te praten over een nieuw akkoord. "Iran is ontzettend verzwakt na 7 oktober door de aanvallen van Israël op bijvoorbeeld Hezbollah, Hamas en de Houthis." Dat zijn allemaal groepen die militair gesteund worden door Iran.

"Er is ook een militaire opbouw in de regio door Amerika die ongekend is in de afgelopen 20 jaar", vertelt Golriz. "Dat samen zorgt ervoor dat Iran het gesprek moet aangaan, omdat het alternatief bombardementen is."

'Regime wordt niet gedragen door bevolking'

Volgens Golriz heeft Iran nu ook te maken met veel interne problemen, wat een belangrijke reden is om in gesprek te gaan. Zo waren er de afgelopen jaren veel demonstraties voor vrouwenrechten. "Het regime wordt niet gedragen door de bevolking. Jonge mensen willen meer vrijheid, een westerse manier van leven. Dit regime kan dat niet geven."

"Economisch gaat het ook heel slecht", gaat hij verder. "Het land is gesanctioneerd op allerlei manieren. Je kan hier bijvoorbeeld geen geld over maken naar Iran als je familieleden hebt." Ook mogen veel bedrijven niet handelen met Iran, hierdoor is het land economisch grotendeels afgesloten van de rest van de wereld.

'Trump wil voor vrede zorgen'

De reden dat de VS het gesprek opnieuw aangaat, heeft volgens Golriz vooral te maken met president Trump zelf. "Hij wil een deal sluiten omdat hij de president wil zijn die voor vrede zorgt", legt hij uit.

President Trump wil volgens de Iran-deskundige het land naar zich toetrekken, om meer invloed te krijgen in het Midden-Oosten. "Waar dus energie en logistiek een belangrijke rol spelen. En dat samen zorgt ervoor dat er voldoende politieke wil is om deze bijeenkomst te laten slagen."

Het aantal meldingen van frauduleuze belletjes is enorm gestegen. Volgens expert Dave Maasland zijn de daders vaak Nederlandse jongeren die door bendes hiervoor geronseld worden. ”Het lijkt steeds meer op georganiseerde misdaad.”

Steeds meer criminelen proberen via de telefoon geld af te troggelen bij niets vermoedende slachtoffers. Dat blijkt uit recente cijfers van de fraudehelpdesk. In de eerste drie maanden van dit jaar kwamen er 9.793 meldingen binnen bij het anti-fraude instituut. In 2024 lag dit aantal in dezelfde periode nog op 3.031 meldingen.

Grote criminele bendes

Cybercrime-expert Dave Maasland is niet verbaasd over deze toename. "Deze vorm van misdaad begint echt de vorm aan te nemen van georganiseerde misdaad", legt hij uit.

Er zitten volgens hem steeds vaker grote criminele bendes achter deze vorm van oplichting. "Die weten hoeveel geld hiermee te verdienen valt."

'We zijn gewend alles online te delen'

Daarnaast maakt nieuwe technologie als AI het stuk makkelijker voor deze criminelen om hun slag te slaan, zegt Maasland. "De opkomst van kunstmatige intelligentie speelt zeker een rol en die versnelt deze opmars alleen maar. Je hebt nu voor het klonen van een Nederlandse stem, nog maar 10 seconden nodig van de oorspronkelijke stem", legt hij uit. "Dus dat wordt steeds beter en makkelijker."

"Maar dat is zeker niet de enige factor", benadrukt de expert. Ons eigen online gedrag speelt oplichters ook vaak behoorlijk in de kaart. "We zijn zo gewend om alles online te delen, omdat we elkaar vertrouwen. Deze gegevens lekken ook vaak uit. Maar dat zorgt er wel voor dat criminelen heel geloofwaardig deze telefoontjes kunnen plegen."

'Kan iedereen overkomen'

"Ze zijn echt zo geraffineerd deze oplichters", gaat Maasland verder. "Ze bellen je dus op en gebruiken in zo'n telefoontje allemaal gegevens van jou. Ze weten je naam, je adres en soms zelfs ook je banksaldo. Dan wordt het zo geloofwaardig allemaal."

Maasland heeft zelf van dichtbij gezien hoe deze criminelen te werk gaan. "Ik heb wel eens telefoontjes van de politie mogen mee luisteren. De manier waarop deze oplichters dat doen, is echt zo extreem gehaaid en geloofwaardig", vertelt hij. "Zo klantvriendelijk ook. Ik me voorstellen dat iedereen hier in mee zou kunnen gaan. Het kan dus echt iedereen overkomen."

Geronselde jongeren hebben 'geen idee'

Wat Maasland ook zorgen baart, is de leeftijd van de daders die zich met deze vorm van oplichting bezig houden. "Het zijn vooral veel jongeren ook die geronseld worden door deze bendes, helaas ook in vriendengroepen. Want veel van deze fraudeurs zitten gewoon in Nederland. Daar waarschuwt de politie voor."

"Ze vertellen deze jongeren niet dat ze geld stelen van ene mevrouw Jansen, maar dat ze stelen van de verzekering of van de bank", gaat hij verder. "In de rechtszaal komen ze er soms pas achter dat mevrouw Jansen het slachtoffer is en haar hele pensioenpotje weg is. Ze hebben echt geen idee."

'Let op urgentie'

De expert heeft tot slot nog een gouden tip hoe je kunt voorkomen dat je in de val van deze oplichters loopt. "Let op urgentie, dat komt bij al deze vormen van oplichting voor, of ze nou kunstmatige intelligentie gebruiken of niet."

"Ze roepen altijd hun slachtoffer op om direct iets te doen, meteen iets over te maken", legt hij Maasland uit. "Want anders verlies je je geld of je telefoon. Als je wordt opgedragen direct te handelen, moeten alle alarmbellen afgaan."