meer NPO start

Hoe de adventskalender van een christelijke traditie veranderde in een keihard commercieel cadeau

Hoe de adventskalender van een christelijke traditie veranderde in een keihard commercieel cadeau
Een gebouw in Londen is aangekleed als adventskalender
Bron: ANP

Ooit zat er achter elk deurtje een chocolaatje of spreuk, maar tegenwoordig kan er van alles in een adventskalender zitten; van verzorgingsproducten tot Playmobil en zelfs seksspeeltjes. Adventskalenders zijn in trek en keihard commercieel geworden.

De advent, die vandaag begint, is in het christendom de naam voor de aanloopperiode naar kerst. Elke zondag wordt er een kaars aangestoken tot 'het feest van het licht' begint. En naast kaarsen, zijn er ook adventssterren en dus ook de adventskalender: vierentwintig vakjes met voor elke dag een verrassing.

Elk merk een adventskalender

Vroeger waren de kalenders gevuld met chocolaatjes of spreuken. Die zijn er nog steeds, maar bedrijven bieden tegenwoordig ook massaal kalenders aan met een heel andere inhoud. Je kunt het zo gek niet bedenken of er is een adventskalender van. De kalenders zijn duidelijk flink gecommercialiseerd.

Hoogleraar sociologie Dimitri Mortelmans vergelijkt die ontwikkeling met de opkomst van kerstmarkten. "Bijna elk klein dorp heeft er tegenwoordig een en ze doen stuk voor stuk enorm hun best om daar uniek in te zijn. Ze willen zichzelf op de kaart zetten." Bedrijven proberen hetzelfde met de meest unieke, opvallendste en mooiste adventskalenders.

info

De prijzen voor adventskalenders lopen dit jaar uiteen van 6,95 euro tot 700 euro (!). Eigenlijk heeft elke grote winkelketen er wel een.

Verrassing onthuld

Ook influencers en youtubers hebben de trend ontdekt. Youtuber Rebecca Denise maakt bijvoorbeeld video's waarin ze adventskalenders in één keer openmaakt. Ze onthulde dit jaar van zo'n twintig kalenders de inhoud. "Ik vind niet dat ik het verpest, want het is klikken op eigen risico. Je weet wat je gaat kijken", zegt ze erover.

De video's zijn populair, is te zien aan het aantal views. Er kijken zo'n 30.000 mensen per keer naar haar unboxing-video's. 'Dankjewel Rebecca, ik weet nu wederom weer dat het niet nodig is om deze aan te schaffen', reageert iemand onder een video.

Een van de vele video's waar Rebecca Denise een adventskalender onthult

Prijs en kwaliteit

Waar Rebecca Denise op let tijdens het openen van de adventskalenders is onder andere of er geen 'opvulproducten' in zitten: "Een of twee kleintjes vind ik prima, maar om de prijs-kwaliteitverhouding te behouden mogen het er niet meer zijn." Verder is afwisseling in de producten erg belangrijk vindt ze en niet alleen kleine verpakkingen.

De commercialisering van adventskalenders komt de youtuber goed uit: "Ik ben dol op adventskalenders, ik vind het leuk dat het nu zo'n trend is." Maar, zegt ze, het is zonde dat de prijzen zo omhoog zijn gegaan. "Het hoeft allemaal niet zo over de top en duur als de vraag groter wordt." Daar kan een kijker van een van haar video's zich ook in vinden: 'Dit is geen 60 euro waard. Bedankt voor de unboxing!'

Niet alleen maar minpunten

De reden dat juist adventskalenders aanslaan heeft volgens hoogleraar Mortelmans te maken met de beleving. "Je kan de kalender zien als een voorbereiding op de beleving van kerst. Het commercialiseren hiervan is een slimme zet, want zo ben je 4 weken lang bezig met het feest."

Die commercialisering heeft niet alleen maar minpunten, zegt hij. "Er wordt vaak op een negatieve manier over gesproken, maar het heeft ook een integratiefunctie. Het ritueel dat mensen samenkomen in de stad om zo'n ding te kopen heeft veel waarde."

Bekijk ook

De grens over, maar toch zijn er grenzen

Er waait veel commercialiteit over vanuit de Verenigde Staten, bevestigt Mortelmans. "Toen ik kind was, vierden we bijvoorbeeld geen Halloween en nu lijkt het alsof we nooit anders hebben gedaan. Soms is het griezelig om te zien hoe goed de marketingtechnieken werken." Maar we mogen de marketeers niks kwalijk nemen, vindt hij, want ook zij drijven gewoon hun professionaliteit door.

En we hoeven niet bang te zijn dat alles zomaar commercieel wordt, voegt hij toe. "Stel men organiseert nu een broer- en zussendag met allemaal cadeautjes, ik weet niet of zoiets aanslaat. Bovendien zijn we dan om de 2 weken van die grote feestdagen aan het vieren. Er is wel een grens aan de macht van marketeers."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

AfD niet meer door alle partijen genegeerd in Duitsland: 'Moeilijk vol te houden bij een zeker draagvlak'

In Duitsland werkten traditionele partijen tot nu toe niet samen met het radicaal-rechtse AfD. Toch trokken de christendemocraten deze week ineens op met de partij bij een motie over migratieregels. Die keuze maakt, net voor de verkiezingen, veel los.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe gevaarlijk is koppen in het voetbal nou echt? 'Algeheel verbod is symboolpolitiek'

Hoe gevaarlijk is koppen in het voetbal nou echt? 'Algeheel verbod is symboolpolitiek'
Bron: ANP

Voetballers maken zich zorgen: nog steeds wordt er volop gekopt, al wordt regelmatig koppen ook gelinkt aan hersenaandoeningen zoals alzheimer. Toch ziet de KNVB vooralsnog geen reden om het helemaal te verbieden.

Peter Houtman, voormalige spits en al vele jaren stadionspeaker van Feyenoord, heeft aangekondigd dat hij binnenkort stopt met zijn werkzaamheden. Bij hem is de ziekte van Alzheimer vastgesteld. Veel voetballers maken zich nu zorgen of hen hetzelfde lot te wachten staat.

Koppen verbannen

"Als voetbalspelers koppen gebeurt er iets in hun hersenen waardoor er schade ontstaat. Dat laten onderzoeken zien", zegt voormalig profvoetballer Evgeniy Levchenko, tegenwoordig voorzitter van spelersvakbond VVCS.

Levchenko pleit ervoor om koppen daarom helemaal te verbannen uit het voetbal: "Een kopbal kan net zo hard zijn als de stoot van een bokser. Als je zo'n bal telkens tegen je hoofd krijgt, als je er continu aan wordt blootgesteld, dat is gewoon slecht voor je hersenen."

Bekijk ook

'Niet kind met badwater weggooien'

Verschillende onderzoeken, onder meer uit Schotland en Frankrijk, laten een verband zien tussen veelvuldig koppen en kopduels bij voetballers, en latere schade aan de hersenen. Dat geeft ook manager sportgeneeskunde Edwin Goedhart van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) toe.

"Maar we moeten ook niet het kind met het badwater weggooien", waarschuwt de bondsarts. "Hersenschade is in de eerste plaats een mogelijk risico in het professionele voetbal, en dan met name bij spitsen die veel lange ballen aannemen of vaak in luchtduels terechtkomen."

Amateurvoetbal veel minder heftig

"Ook wij maken ons zorgen, dat wil de KNVB zeker niet onder tafel vegen," vervolgt de bondsarts. "Maar je wil mensen ook niet onnodig bang maken. In het amateurvoetbal gaat het er veel minder heftig aan toe dan bij de professionals."

"In het betaalde voetbal is het risico veel groter, dat kun je niet zomaar vertalen naar de 1 miljoen amateurvoetballers. Het zijn bijna twee verschillende sporten."

Bekijk ook

Betere protocollen en anders trainen

Volgens Goedhart is er nu al minder blootstelling dan in de jaren 70. "En we hebben betere protocollen, bijvoorbeeld voor de eerste week na een hersenschudding." Daarnaast worden kinderen nu anders getraind in het voetbal, vertelt hij.

"De gouden motorische jaren zijn rond je 10de, dan leren kinderen heel veel. Als je ze in die periode aanleert hoe je veilig kunt koppen, is dat ontzettend belangrijk." De bondsarts vertelt: "Vroeger werd er tijdens trainingen wel eens zo'n 20 minuten achter elkaar koppen geoefend. Dat doen we al lang niet meer. En laten we niet vergeten: we wíllen ook dat kinderen sporten. Als er veel zorgen, zijn gaan ze nog minder bewegen."

Moet koppen bij het voetballen verboden worden?

'Het heet niet voor niets vóétbal'

Levchenko vindt toch dat er strengere maatregelen moeten komen: "Het heet niet voor niets vóétbal. Wat heeft het koppen voor toegevoegde waarde als het tegelijkertijd het risico op hersenschade verhoogt? Ik vind dat de regelgeving herzien moet worden, op FIFA-, UEFA- en KNVB-niveau."

Goedhart benadrukt dat er al aanpassingen zijn gedaan: "De jeugd voetbalt bijvoorbeeld op kleinere velden, zodat het aantal kopballen tot een minimum wordt beperkt, en met lichtere ballen."

Onderzoek met Amsterdam UMC

"We doen nu onderzoek, samen met het Amsterdam UMC. Er wordt bij amateurs die op hoog niveau spelen gekeken wat er precies gebeurt tijdens het koppen. Met de resultaten van dat onderzoek kunnen we eventuele risico's gericht gaan beperken."

De KNVB-arts denkt wel dat dit tot aanpassing van regels gaat leiden: "Maar dan gericht: wat is de oorzaak, waar liggen nou echt de risico's? Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn: geen lange ballen meer van de keeper. De bal moet dan eerst een keer stuiteren, zodat die minder impact heeft. Of een regel die het duiken naar de bal beperkt."

Symboolpolitiek

Een breed verbod op koppen en kopduels gaat er niet komen, denkt de bondsarts. "Met een algeheel verbod ben je alleen maar bezig met symboolpolitiek."

Evgeniy Levchenko is het daar niet mee eens: "Mooi dat dit soort pleisters geplakt worden. Maar als je de schade echt vóór wilt zijn, dan moet je de regels veranderen. Onze hersenen zijn zo belangrijk, die moet je gewoon beschermen. Peter Houtman is weer een voorbeeld. Ik vind het echt verschrikkelijk, ik krijg er een brok van in mijn keel."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant