tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Het gelijk van microbioloog Alex Friedrich: 'Testen, testen, testen' krijgt nu landelijk navolging

Het gelijk van microbioloog Alex Friedrich: 'Testen, testen, testen' krijgt nu landelijk navolging
Microbioloog en arts Alex Friedrich
Bron: UMCG

Zijn oproep om te 'testen, testen, testen' kwam hem op kritiek te staan van minister De Jonge. Maar mede door zijn eigen neus te volgen en zorgmedewerkers te testen hielp de Groningse microbioloog Alex Friedrich de uitbraak in het Noorden te beperken.

Nee, we mogen van professor Alex Friedrich geen kijkje nemen in zijn laboratorium in het UMC in Groningen. Want wij komen uit het Westen en zijn daarom gevaarlijk. Mogelijk hebben we het virus al bij ons, zonder dat we het weten. En dat kunnen ze in Groningen niet hebben, want daar is de corona-epidemie mede door het beleid van Friedrich afgeremd.

'Er klopt iets niet'

Het viel het hoofd van de afdeling microbiologie en infectieziektenbestrijding van het UMCG gelijk al op: het nieuwe coronavirus gedroeg zich anders dan hij was gewend. Reden voor hem om al in een vroeg stadium te bellen met zijn collega's in Italië, want daar lagen de ic's al overvol.

"Ik heb ze gevraagd wat er bij hen nou precies aan de hand was. Noord-Italië is rijker dan veel streken in Nederland, ik voelde dat er iets niet klopte. Misschien moesten we alerter zijn dan gewoonlijk en ons anders voorbereiden. Op een andere manier patiënten opsporen."

Testbeleid aangepast

Als het coronavirus in februari Nederland bereikt wordt hij uitgenodigd voor een vergadering van het Outbreak Management Team (OMT). De groep specialisten die veel van infectieziekten weet en het kabinet adviseert. Friedrich is meteen kritisch: "Ik heb daar gezegd dat we geen van de Italiaanse patiënten zouden hebben ontdekt met het Nederlandse testbeleid."

Ook brengt hij in het OMT ter tafel dat er op dat moment alleen nog maar mensen worden getest die in risicogebieden als China en Noord-Italië waren geweest. "Daarop is het testbeleid binnen de ziekenhuizen aangepast", vertelt hij. Maar zorgmedewerkers met klachten werden wegens een gebrek aan testcapaciteit niet getest.

Andere landen 'beter voorbereid'

Het verbaasde Friedrich dat door het OMT geen deskundigen uit China of Italië werden uitgenodigd. "Andere landen deden dat wel. Nederland is sterk gericht op zichzelf. Wij zijn ook goed, maar dit nieuwe coronavirus is iets wat niemand kende. Italië was in Europa de eerste die ermee te maken kreeg."

"Begin februari was daar al duidelijk dat patiënten gemiddeld 21 dagen beademend moesten worden. Daar hadden wij van kunnen leren", legt hij uit. Friedrich wil niet zeggen dat Nederland slecht was voorbereid op de coronacrisis, maar laat tactvol weten dat 'andere landen beter waren voorbereid'.

Zorgmedewerkers testen

Ook zou er in Nederland onvoldoende testcapaciteit zijn, wat Friedrich onzin noemt. "Het was een keuze om maar twee laboratoria in te zetten. Later kwamen daar twaalf labs bij. Maar de meeste labs bleven dicht. Toen die ook open moesten was er geen testmateriaal meer te krijgen."

Omdat de situatie in het Noorden anders was besloot Friedrich het virus daar anders te lijf te gaan. In Zuid-Nederland had het virus al heftig om zich heen gegrepen, in het Noorden nog niet. Hij was ervan overtuigd dat het testen van zorgpersoneel en hun gezinsleden vruchten zou afwerpen. "Een zorgmedewerker kan 20 tot 30 anderen besmetten. Daarom is testen zo belangrijk."

info

Deze kaart toont het aantal coronapatiënten per gemeente dat in het ziekenhuis is opgenomen. De cijfers komen van het RIVM en worden dagelijks om 14.30 uur geüpdatet.

Oneens met het RIVM

Hij voegde de daad bij het woord en mobiliseerde alle labs en de GGD's in het Noorden en leidde studenten geneeskunde op om de tests af te nemen. Met de bewering van het RIVM dat een corona-patiënt pas besmettelijk is als hij symptomen heeft zoals een snotneus, hoesten of koorts, was hij het volstrekt oneens.

"Mensen kunnen al een tot drie dagen besmettelijk zijn, voordat ze symptomen krijgen. "Wij zijn drie tot vijf keer meer gaan testen dan in het zuiden van het land. We testen zorgmedewerkers en sporen hun contacten op tot twee dagen voordat ze besmet raakten. Die moeten dan allemaal in quarantaine blijven."

Waarom het coronavirus écht geen normaal griepje is

"Het is toch gewoon een griepje?" Hoe langer het coronavirus onder ons is, hoe minder die vraag gesteld wordt. Want nu is wel duidelijk: het virus is geen normale griep. Verslaggever Tom van 't Einde zet op een rij hoeveel erger het coronavirus is.

Kritiek van de minister

Dat ruime testbeleid kwam Friedrich op kritiek te staan van minster Hugo de Jonge van Volksgezondheid, die vond dat het schaarse testmateriaal anders gebruikt moest worden. Friedrich pareert deze kritiek door te stellen dat 'voor Noord-Nederland het testbeleid er mede toe heeft geleid dat we de epidemie hebben kunnen afremmen'. "Je ziet hier ook veel minder coronabesmettingen in verpleeghuizen dan elders in het land."

Dat had er ook mee te maken dat Noord-Nederland de vruchten plukte van het feit dat de voorjaarsvakantie een week eerder was dan in het Zuiden, dat er minder besmette wintersporters terugkwamen uit Italië en Oostenrijk en dat er nauwelijks carnaval werd gevierd. Hiermee kwamen de lockdownmaatregelen van het kabinet voor het Noorden nog op tijd.

Zelf corona

Toch trok de minister zijn kritiek op Friedrich al snel in en besloot eind maart zelf ook in te zetten op het testen van zorgpersoneel. Een speciale gezant moest op jacht naar voldoende testmateriaal. Desondanks komt dat testen van zorgpersoneel landelijk nog altijd niet goed op gang.

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen werd Friedrich eind maart toch zelf ook ziek. Het bleek corona. "Ik had helemaal geen symptomen, ook geen koorts. Ik was heel erg moe en werd positief getest. Pas 8 uur later kreeg ik symptomen." Friedrich bleef enkele weken thuis en is nu weer aan het werk in het ziekenhuis. Hij weigert het Noorden te verlaten voor bijvoorbeeld een optreden in een tv-studio elders. Het is hem daar te gevaarlijk.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'
SPD-lijsttrekker Markus Töns en AfD-politica Enxhi Seli-Zacharias
Bron: EenVandaag

Aanstaande zondag zijn er landelijke verkiezingen in Duitsland. Gelsenkirchen, een stad in het Ruhrgebied, was decennialang een links bolwerk maar kan nu een van de eerste steden in West-Duitsland worden met de radicaal rechtse AfD als grootste partij.

Onze verslaggevers waren in Gelsenkirchen, en spraken naast lokale bewoners ook met de lokale lijsttrekkers van de sociaaldemocratische partij SPD en de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Voormalig industriegebied

Gelsenkirchen, een stad met 250.000 inwoners, staat bekend als de armste van Duitsland met hoge criminaliteitscijfers. De verloedering is overal zichtbaar: talloze leegstaande huizen zijn dichtgetimmerd of bedekt met graffiti, terwijl afvalbergen met matrassen en koelkasten op vrijwel elke straathoek te vinden zijn.

De SPD was de afgelopen 75 jaar onafgebroken de grootste partij in Gelsenkirchen. Ze kwamen op voor de vele arbeiders in de staalindustrie en de mijnbouw. Maar die tijden zijn door het sluiten van de mijnen allang voorbij. De partij lijkt haar greep te verliezen wat kiezers écht bezighoudt.

Bekijk ook

Verloedering

In Ückendorf, een wijk in het zuiden van Gelsenkirchen, ontmoeten we SPD-lijsttrekker Markus Töns. Volgens hem is het grootste probleem van Gelsenkirchen dat de gemeente te weinig geld ter beschikking heeft.

Hij legt uit: "Straten worden niet opgeknapt, afval wordt te laat opgehaald, we hebben te weinig plekken in de kinderopvang en niet genoeg sociaal werkers. Dat zorgt voor onvrede onder de bevolking."

Oost-Europese migranten

Als tweede punt noemt hij migratie. "Gelsenkirchen kampt met de uitdaging van economische migratie uit Zuidoost-Europa." Lopend door de wijk vertelt hij dat de goedkope arbeiderswoningen in dit stadsdeel vooral Roemenen en Bulgaren aantrekken. Sinds 10 jaar mogen zij zonder vergunning in Duitsland komen werken.

"In de praktijk maken ze vooral gebruik van uitkeringen omdat ze vaak geen opleiding en diploma's hebben", voegt hij toe. "En dat zorgt voor veel problemen."

Bekijk ook

Aanslagen

De solidariteit van de mijnwerkers heeft in Gelsenkirchen plaatsgemaakt voor wantrouwen richting migranten en asielzoekers. De jonge partij AfD voelt deze onvrede feilloos aan.

Enxhi Seli-Zacharias heeft een Albanese achtergrond en is sinds 5 jaar lid van de AfD. In een koffietentje haalt ze de recente aanslagen in Duitsland aan. "Mensen voelen zich niet langer veilig in hun eigen land. Ik vind het onwijs zorgwekkend dat politici hier geen oog voor lijken te hebben."

'Remigration'

Het doel van de AfD is helder. Enxhi Seli-Zacharias: "We moeten de grenzen sluiten, met de 'remigration' beginnen en migranten met een strafblad die hier illegaal wonen terug naar hun land van herkomst sturen." Deze boodschap slaat ook bij mensen met een migratieachtergrond aan. Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar volgens Exhi, die dus zelf een migratieachtergrond heeft, is het dat niet.

De naturalisatie in Duitsland verloopt op dit moment veel te makkelijk, beargumenteert ze: "Ik vind het oneerlijk tegenover migranten die jaren geleden wel aan alle eisen hebben voldaan. Ook ik voel me ongelijk behandeld."

Bekijk ook

'We zijn allemaal Europees'

Het sluiten van de grenzen is volgens SPD'er Markus Töns geen oplossing. "Wij moeten deze groep mensen juist helpen om aan werk te komen door ze op te leiden." Ook de uitvoering is een probleem: er zijn in Duitsland, net als in Nederland, niet genoeg politie-agenten om de grensposten weer te bemensen.

Het plan van de AfD om migranten terug te sturen slaat volgens hem nergens op. "Wie moet er dan terug? Hoe maak je een onderscheid tussen Roemenen, Bulgaren, Fransen en Nederlanders? Wij zijn allemaal Europees."

Debat over partijverbod

De Duitse rechter heeft sommige afdelingen van de AfD als 'rechts-extremistisch' en 'antidemocratisch' bestempeld. Onzin, zegt Enxhi. Zij vindt dat het debat over een verbod op de partij juist ondemocratisch is. Volgens de na-oorlogse Duitse grondwet kan een partij die een bedreiging vormt voor de democratie worden verboden.

Töns ziet ook dat de AfD steeds sterker wordt in West-Duitsland. In het Oosten is het al hard op weg de grootste te worden. Maar hij heeft de strijd nog niet opgegeven. "Ik blijf me samen met de demokraten inzetten voor een betere toekomst in Gelsenkirchen."

Bekijk ook

'Durf 's avonds niet alleen over straat'

Ook op straat horen we het telkens weer: de onvrede is groot. Gelsenkirchen was ooit een fijne plek om te wonen, maar dat is het niet meer. Veel inwoners voelen zich onveilig, maar ze zijn ook teleurgesteld in de politiek.

Een vrouw van in de 60 legt op de lokale markt haar onvrede tegen ons uit. "Ik durf 's avonds niet alleen op straat te lopen. Ik heb echt het gevoel dat politici in een andere wereld leven. Ik voel me echt in de steek gelaten." Ze weet nog niet zeker op wie ze gaat stemmen. "Sowieso geen SPD. Ik ben nog aan het twijfelen, maar het zou zomaar AfD kunnen worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant