Stel je gaat naar de drogist en alle condooms zijn uitverkocht. Je belt je huisarts en de assistent zegt dat de pil niet voorradig is. En als er al een spiraaltje in huis zou zijn; niemand weet hoe die geplaatst moet worden. Dit is de realiteit voor miljoenen vrouwen in ontwikkelingslanden. Deze vrouwen hebben geen enkele controle, geen enkele zeggenschap over hun eigen vruchtbaarheid.

Tegelijkertijd groeit de wereld bevolking explosief. Er wonen nu 6,8 miljard mensen onze aardkloot. In 2050 zullen er 2,5 miljard mensen bij zijn gekomen. In 1900 woonden er rond de miljard mensen op aarde. De menselijke soort domineert alle andere soorten; en we blijven maar groeien. De grote vraag is of de planeet niet veel te klein is voor al die mensen.

Toch wordt er nauwelijks gepraat over bevolkingspolitiek. Er riekt iets kwalijks aan.

Er wordt al snel verwezen naar de dictatoriale manier waarop China de 1-kind politiek heeft ingevoerd. De associatie met racisme is snel gemaakt, de vergelijking met nazi-Duitsland is snel getrokken. Het is geen sexy politiek onderwerp waar je stemmen mee trekt.

Maar het gekke is dat in de jaren 70 er in Nederland nog wel gewoon over wordt gepraat. In de troonrede van 1979 zegt koningin Juliana letterlijk: “In alle hoog geïndustrialiseerde landen wordt het leefmilieu bedreigd. Het moet een deel van onze welvaart waard zijn, die bedreiging af te wenden..... Ons land is vol, ten dele overvol.” Er wordt zelfs onder het kabinet Wiegel-van Agt een commissie bevolkings politiek ingesteld. Maar daarna hebben we er nooit meer iets over gehoord.

Wetenschappers laten zich spaarzaam over het onderwerp uit. Maar onlangs doorbreekt natuurfilmer David Attenborough de stilte: Hij maakt zich grote zorgen;

Nu al heeft een miljard mensen geen toegang tot schoon drinkwater. Raken hele gebieden ontbost met alle desastreuze gevolgen van dien zoals overstroming bij een regenbui, wordt het ecosysteem in een rap tempo aangetast. En vallen rivieren droog door irrigatie van enorme landbouwgebieden.

De beroemde natuurfilmer heeft tijdens zijn eigen leven de wereldbevolking zien verdriedubbelen. En het einde aan die groei is nog niet in zicht.

Maar verder blijft het oorverdovend stil. Ook op de grote milieu conferentie in Kopenhagen in december 2009 wordt met geen woord gerept over de bevolkings explosie. Maar wat is simpeler? Als er minder kinderen worden geboren. Hebben we meer aarde voor ons allemaal.

Vooral in arme Afrikaanse en Islamitische landen groeit de bevolking razendsnel.

Maar willen al die vrouwen wel 8 of 10 kinderen? Is er straks werk voor deze jong volwassenen? Is er huisvesting? Water? Wordt de sociaal economische ontwikkeling van vrouwen en hun kinderen niet enorm geremd door het grote aantal kinderen die worden geboren. Om nog maar te zwijgen over de gezondheidsrisico’s rondom zwangerschap en kraambed. Wat zijn de gezondheidsrisico’s eigenlijk voor vrouwen die zelf al niet goed gevoed zijn, die tot aan de bevalling zwaar werk moeten verrichten, als ze hun zoveelste kind krijgen? Die vraag hoor ik zelden.

Wat ik wel vaak mensen hoor zeggen is dat ‘vrouwen in arme landen nou eenmaal grote gezinnen willen hebben omdat de kinderen later voor hen zullen zorgen’

Het is nog maar de vraag of dat klopt met al die grote migratiestromen richting de stad. Maar wordt deze vrouwen zelf iets gevraagd? Ik geloof het niet. Maar je maakt mij niet wijs dat een vrouw die van 1 dollar per dag moet rondkomen, en daar zijn er heel veel van op deze wereld, niet weet dat het beter is 4 monden rond haar tafel te hebben dan 12.

Maar waarom wijzen wij altijd met onze vinger naar arme landen? In het westen is onze zogenaamde ecologische voetprint toch vele malen groter dan die in arme landen. Als wij hier minder zouden consumeren zouden er minder milieuproblemen zijn. Dat klopt. Maar gaat onze overheid ons verbieden zoveel te consumeren?

En waarom zijn wij in het westen zo bang voor krimp? En dan bedoel ik bevolkingskrimp. Het goede nieuws is natuurlijk dat in rijke Europese landen we al veel minder kinderen krijgen dan voorheen. Je ziet ook bij niet-westerse allochtonen dat gezinnen kleiner worden naarmate de sociaal economische positie beter wordt.

Maar in Rwanda bijvoorbeeld hebben vrouwen die keus helemaal niet.

In Rwanda groeit de bevolking hard. Zo hard dat de landbouwgrond binnen al die grote families opraakt. Waardoor grote groepen mensen naar de stad trekken, in de hoop daar werk te vinden. Werk dat er niet is. Op zoek naar eten dat er niet is. Ze zijn op weg naar een miserabel leven. Slechte gezondheidszorg, slechte huisvesting, vies drinkwater en ondervoeding. De regering van Rwanda heeft het nu door dat al die grote gezinnen desastreus zijn voor de ontwikkeling van het land. Als de economie met 3 procent groeit en de bevolking met 3,5 procent dan wordt per saldo iedereen armer.

President Paul Kagame roept de bevolking dan ook op om 1,2 of 3 kinderen te krijgen. Maar volgens de Wereld Gezondheids Organisatie heeft in Rwanda slechts 10% van de vrouwen toegang tot anticonceptie. Terwijl gericht beleid echt werkt. In Bangladesh is het aantal geboorten in 15 jaar gehalveerd nadat een team van 50 000 vrouwen die getraind waren op het gebied van familieplanning het land en de dorpen in zijn getrokken om vrouwen voor te lichten.

Wordt miljoenen vrouwen geen onrecht aangedaan? Worden er geen mensenrechten geschonden door hen geen toegang te geven tot anticonceptie? Volgens het Optimum Population Trust in Groot Brittannië, waar ook David Attenborough aan is verbonden, zouden er honderden miljoenen minder kinderen worden geboren als iedereen toegang zou hebben tot anticonceptie. De uitstoot van CO2 emissie zou dan in 2050 met 34 gigaton verminderd zijn ten opzichte van 2010 .

In Kopenhagen geen woord erover...Nog schrijnender is dat fondsen die bestemd zijn voor anticonceptie in ontwikkelingslanden langzaam opdrogen. Of dat nu komt onder de druk van de Islam, de katholieke kerk, christelijke bewegingen in de Verenigde Staten of door sociale druk binnen de eigen gemeenschap is niet duidelijk. Maar volgens statistieken van de Wereld Gezondheids Organisatie wordt het gat tussen vraag en aanbod van family planning elk jaar groter. Sinds 1995 is een scherp dalende lijn te zien in het aanbod van anticonceptie..

Stel je gezin is compleet, je wilt uitbreiding van je gezin uitstellen, je wilt helemaal geen kind. Je gaat naar de dokter met de vraag naar anticonceptie. Maar het loket is dicht: Gesloten.... Uitverkocht..... Zoek het maar uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.