Koop jij je fruit en groente liever bij de boer dan bij de supermarkt? Dan ben je niet de enige. De boerderijwinkel is in trek. Dat merkt Hans ook. Hij opende jaren geleden zijn eerste boerderijwinkel en ziet de vraag gestaag toenemen.
Tegenwoordig is het heel gebruikelijk om als boer je producten te verkopen in een eigen winkel. Hans Hoekman opende er 32 jaar geleden al een, toen dat nog helemaal niet zo veel werd gedaan.
In de aarde wroeten
Zijn eerste winkel stond in het Zeeuwse Goes. Die is een tijd geleden verplaatst naar Serooskerke, op hetzelfde eiland. Daarnaast hebben ze - Hans, zijn zoon en hun partners - sinds 10 jaar ook een winkel in Noordwelle, ook in Zeeland.
Hans is inmiddels 72, maar genieten doet hij nog altijd van zijn werk als boer en verkoper van boerenproducten. Al had hij dat vroeger nooit verwacht. "Ik kom uit een familie van arme boeren. We konden amper leven van wat we verbouwden, zo zag ik mijn toekomst niet voor me." Hij besloot te gaan studeren, eerst economie, toen psychologie. "Maar op een gegeven moment besefte ik: ik wil maar één ding en dat is met mijn handen in de aarde wroeten."
'Die aardbeien stralen echt iets uit'
In het begin teelde Hans alleen appels en peren, maar op een gegeven moment had hij het daarmee gehad. Dat fruit leverde steeds minder op. "Toen dacht ik: waarom geen kersen? Daar hebben we in Nederland een perfect klimaat voor." Hij ging op zoek naar het juiste ras, met veel vruchtvlees en weinig pit. Met succes: de kers is nog altijd het best verkopende product in de winkels van Hans en zijn compagnons.
Naast kersen verkopen ze ook ander fruit, groente en streekproducten. Niet alleen van hunzelf, maar ook van andere boeren. Hans is heel selectief in met wie hij zaken doet: "We verkopen alleen goede, gezonde producten die in alle rust zijn opgekweekt. De teler die het kweekt moet dat met zijn hele hart doen. Niet alleen om het geld. Je proeft hoe iemand ermee om is gegaan. We verkopen bijvoorbeeld aardbeien van een boer uit Brabant en die vruchten stralen echt iets uit."
'Geen opgefokte groente'
Er staan ook weleens grote ketens bij Hans op de stoep, maar het liefst verkoopt hij zijn spullen direct van het land aan de consument. Hij kan zich niet vinden in het Nederlandse veilingsysteem. "In Zeeland geteeld fruit wordt naar het midden van het land vervoerd om het daar te veilen en vervolgens weer te transporteren naar een Zeeuwse supermarkt. Dat is hartstikke slecht voor het milieu en voor het fruit." Hans, die zelf uitsluitend ecologisch boert, zonder bestrijdingsmiddelen, wil daar dan ook niet aan bijdragen.
Zijn klanten verwachten ook van hem dat hij bewust omgaat met zijn producten, vertelt hij. "Ze letten steeds meer op welk voedsel ze in hun mond stoppen. Ze vinden het belangrijk dat er geen pesticiden op zitten, dat het rustig is opgegroeid. Ze willen niet meer van die opgefokte groente."
Bekijk ook
Blijvertje
Dat ziet ondernemer Thomas Siahaya ook. Hij ontwikkelde in 2020 de app 'Lekkerder bij de boer', waarmee je kunt zien waar in de buurt een boerderijwinkel zit. "We startten een aantal jaar geleden met tientallen aangesloten winkels in de app, inmiddels zitten we over de 2000", vertelt hij trots.
Ook aan de gebruikerskant ziet hij een flinke toename. En er valt nog iets op: "In het begin was er een duidelijke winterdip te zien, maar die wordt steeds korter. Mensen zoeken tegenwoordig bijna het hele jaar door naar boerderijwinkels in hun buurt." Op basis daarvan concludeert hij dat de populariteit toeneemt. "Kopen bij de boer een blijvertje, niet meer een trend."
In contact met de maker
In 2021 deden Siahaya en zijn collega's een onderzoek onder 1.300 consumenten om erachter te komen waarom ze hun boodschappen willen doen bij de boer. "De belangrijkste reden is het steunen van de lokale economie. Dat ze in contact komen met de 'maker'. De laatste jaren wordt dat steeds belangrijker, in elk geval voor de mensen die wij hebben ondervraagd."
"Daarnaast zeggen mensen groente en fruit dat direct van de boer komt ook echt lekkerder te vinden. En logisch ook, het is übervers en de voedingswaarde is hoog. Het past ook bij het feit dat we vanwege het klimaat seizoensgebonden eten steeds belangrijker vinden."
Nog niet met pensioen
Hans herkent dat veel mensen het leuk vinden om in contact te komen met de boer die hun groente en fruit heeft geteeld. "Die praatjes in en rond de winkel zijn een aanzienlijk deel van ons werk."
Al blijft het grootste deel natuurlijk nog altijd bestaan uit werken op het land. Voor zijn kersen zorgen en de pompoenen en kalebassen waar hij meer dan 100 soorten van verbouwt. En voor de rode, witte, zwarte en -kruisbessen, de pruimen in het najaar. Aan een eventueel pensioen wil de 72-jarige boer dan ook nog niet denken. "Ik ben zo graag in de boomgaard, met de plantjes en de beestjes. Lekker in de natuur bezig zijn, daar word ik gelukkig van."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.