EenVandaag volgde medewerkers op Schiphol: bij de incheckbalie, de bagageafhandeling en op het vliegtuigplatform. Ze zien hun collega's vertrekken, de reden: zware arbeidsomstandigheden, een te hoge werkdruk en een loon waar je niet van kunt rondkomen.

Zoubida Bouljhaf en Danny Doesburg werken beiden al jaren op Schiphol. Ondanks dat ze nog altijd met plezier naar hun werk gaan, zien ze collega's omvallen en vertrekken. En dat begrijpen ze heel goed: de werkdruk is te hoog en de waardering is te laag, vinden de medewerkers die passagiers en hun bagage afhandelen.

Bedreigd door agressieve reizigers

De 46-jarige Zoubida werkt al bijna 24 jaar bij passage: als grondstewardess verwerkt ze de koffers bij de incheckbalie en ze controleert de instapkaarten van passagiers aan de gate. Ze vertelt dat de werkdruk hoog is door personeelstekorten: "Bij het bedrijf waar ik werk is het aantal medewerkers bij platform en bagage niet op orde."

Het grondpersoneel krijgt direct te maken met de gevolgen: lange rijen met boze passagiers. Hierdoor lopen de gemoederen regelmatig hoog op. Zoubida en haar collega's hebben dan ook te maken agressieve reizigers, die hen soms zelfs bedreigen. "Het zijn allerlei factoren die samenkomen, waardoor mensen geïrriteerd raken."

Te weinig personeel voor inladen

Ook op het zogenoemde vliegtuigplatform is werkdruk erg hoog, vertelt Danny (39), die al 19 jaar op Schiphol werkt. Zijn afdeling zorgt ervoor dat de ingecheckte bagage in de vliegtuigen komt. Hij ziet dat de vliegtuigen kort op elkaar gepland worden terwijl het personeel dat de bagage moet inladen krap bezet is.

Daar komt nog eens bij dat veel medewerkers onervaren zijn. "Er is weinig personeel. Er worden wel mensen opgeleid, maar zoveel mensen vertrekken er ook weer", legt Danny uit. "Soms ben ik iemand aan het inwerken, maar die moet dan op een andere vlucht z'n werk te doen."

'Soms hebben we geen spullen'

Naast het tekort aan personeel is er ook nog het probleem dat (hulp)apparatuur niet werkt of uitgeschakeld is. Zo gebeurt het inladen van bagage in de vliegtuigen nog regelmatig met de hand. Daar zijn machines voor, maar die 'tilhulpen' zijn vaak niet beschikbaar, zegt collega-bagageafhandelaar Erik (41). "Soms hebben we geen spullen."

"Voor bepaalde afhandelingen heb je het recht om een power stow (een tilhulpmachine, red.) te gebruiken", legt hij uit. Het is niet zo dat de machines, die het zware werk van de bagageafhandelaars moeten verlichten, niet aanwezig zijn. "Vaak kom je aan en dan zit er gewoon geen sleutel in", vertelt Erik. De tilhulpen zijn er wel, maar het personeel kan ze niet gebruiken.

Werken in kerosinedampen

"We roeien met de riemen die we niet hebben", zegt bagageafhandelaar Erik. "Dan moeten we zelf koffers doorgeven en stapelen. Vaak gaat het om tonnen bagage en soms is het maar hopen of je genoeg collega's hebt. Maar ja, werk is werk."

Daarnaast wordt dat werk uitgevoerd onder moeilijke omstandigheden. Terwijl de koffers ingeladen worden, worden de vliegtuigen namelijk ook weer bijgetankt, soms nog met draaiende motoren. Danny ziet dat personeel regelmatig staat te werken in kerosinedampen.

'Wij willen ook een privéleven'

Ook de flexibele werktijden maken het werk zwaar. Zo worden roosters pas kort van te voren bekend en wisselen die elke keer. Grondstewardess Zoubida is getrouwd en heeft een tienerzoon. "Wij hebben ook gewoon een privéleven", zegt ze. "Mijn man vindt dat er niet goed voor ons gezorgd wordt." En daar is ze het eigenlijk wel mee eens: "De arbeidsvoorwaarden zijn helemaal uitgekleed."

Medewerkers die de bagage afhandelen vrezen dat ze hun pensioenleeftijd niet halen zonder zware lichamelijke klachten. Erik geeft aan dat het fysieke werk zijn weerslag heeft op zijn privéleven: "Als ik thuis kom, hoop ik dat ik wat energie over heb voor mijn gezin. Maar dat is altijd maar zien."

Komen en gaan van mensen

De passagier- en bagageafhandelaars willen daarom meer waardering zien, vooral in de vorm van een hoger salaris. Door de hoge inflatie kunnen velen van hen namelijk amper rondkomen van hun loon, vertelt Danny. "We gaan nu 3 procent omhoog in loon, maar daar kunnen we onze vaste lasten duidelijk niet mee betalen."

Zoubida ziet mensen om die reden vertrekken: "Ze komen binnen en ze gaan weer weg. Zeker mensen op het bagageplatform, die zwaar werk moeten doen. Als je dat hier voor een klein bedrag moet doen, dan denk je op een gegeven moment na een paar maanden: weet je wat, bekijk het maar, ik kom niet meer terug."

'Weer mooi worden om hier te werken'

Ondanks de hoge werkdruk en het lage salaris denken Zoubida en Danny niet aan stoppen. "Het is gewoon echt heel leuk en uitdagend werk", vertelt Zoubida trots. "Ik vind de gesprekken met mensen nog steeds heel leuk. Je hebt mensen van over de hele wereld aan je balie staan. Het werk heeft z'n charmes, anders blijf je niet 23 jaar."

"ik ben een luchtvaartmaniak", lacht Danny. "Ik speelde vroeger al met vliegtuigen in plaats van met auto's. Alles wat vliegt, vind ik geweldig mooi." De bagageafhandelaar houdt van zijn werk. "Natuurlijk zijn de omstandigheden nu een stuk slechter geworden, maar ik wil ervoor strijden om ervoor te zorgen dat het weer mooi wordt om hier te werken."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."