Groep burgers koopt in hele land landbouwgrond op voor meer biodiversiteit: 'Durf buiten je eigen tuin te kijken'

Op veel landbouwgrond in ons land groeit maar één ding: gras. Fijn voor het vee, minder goed voor de biodiversiteit. Een groep burgers komt daarom in actie en koopt grond op: "Wij vinden het landschap heel eentonig en leeg worden. Daar doen we wat aan."

Vorig jaar begon het initiatief Land van Ons met een paar honderd leden, via Facebook verzameld. Inmiddels hebben ze 12.000 deelnemers, die allemaal een bedrag vanaf 20 euro per jaar overmaken. Alleen grond kopen was onmogelijk, maar samen lukt het wel: door heel het land kopen ze nu landbouwgrond.

Nu ook mét boerderij

Voorzitter Franke Remerie vertelt over het nieuwste project van de organisatie. In Millingen aan de Rijn staat de boerderij 'Nieuw Zeeland', nu nog eigendom van boer Anton Remy. Hij heeft geen opvolgers en doet zijn bedrijf daarom van de hand. "Dit is ons grootste project tot nu toe," vertelt Remerie. "Tot nu toe hebben we alleen landbouwgrond aangekocht, nu hebben we ook de hele boerderij erbij."

"Ik had hier graag, in plaats van een paar paardenbloemen, er een half miljoen willen zien" zegt hij, uitkijkend over het nieuwe land. "We zien steeds minder planten en beestjes en het is belangrijk dat we dat herstellen."

Bron: EenVandaag

Veel landbouw niet 'natuurinclusief'

Op een biodivers weiland groeit veel meer dan alleen maar gras. Je vindt er ook klavertjes, kruiden, distels, paardenbloemen en onder de grond zijn wormen en andere insecten goed vertegenwoordigd. 74 procent van de landbouwgrond is nu niet 'natuurinclusief', blijkt uit onderzoek van Wageningen University uit 2019. Dit betekent dat de bedrijven zich wel aan milieuregels houden, maar het landschap of de natuur niet bevorderen.

Frank Remerie vertelt hoe de nieuwe boerderij aangepast gaat worden. "We maken er een wat meer omzoomd landschap van, waarbij de hagen die er vroeger stonden weer terugkomen. En er komt weer een boomgaard terug. Meer een coulissenlandschap met kleinere percelen. "In december van dit jaar komt de eerste nieuwe boer er op 25 hectare, later komen nog twee andere boeren de overige 50 hectare bewerken.

Grond is makkelijk te vinden

"Het gebrek aan biodiversiteit is geen nieuw probleem", vertelt Remerie. "Milieuorganisaties, boeren en politici zijn als sinds de jaren 60 bezig met dit probleem, maar ze komen er niet uit. De burgers stonden in dit proces eigenlijk buitenspel."

Land van Ons brengt daar dus verandering in. Maar zijn er wel genoeg boeren bereid om hun grond te verkopen om die biodiverser te maken? Volgens Remerie wel: "Als we ergens bezig zijn, dan gaat dat gelijk rond in de gemeenschap. We worden door veel boeren benaderd die gaan stoppen en interesse hebben. Dan gaan we ter plekke kijken of het wat is, en of we een boer kunnen vinden die het wil pachten."

Bron: EenVandaag

Voedselproductie niet vergeten

De pachtende boer moet wel aan een aantal eisen voldoen: er mogen bijvoorbeeld geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt en er mag geen mestinjectie worden gedaan. Landbouweconome Petra Berkhout vindt het initiatief van Land van Ons sympathiek: "Het duidt op betrokkenheid van burgers bij wat er gebeurt in de landbouw."

Toch moeten we volgens haar niet vergeten dat landbouw in eerste instantie bedoeld is voor voedselproductie: "Naar mijn mening moeten we de landbouwgrond die we hebben juist zo intensief mogelijk inzetten. Als we iets voor de natuur willen doen, kunnen we beter natuurgebieden met elkaar gaan verbinden. Dat plan is 10 jaar geleden gesneuveld. Aan landbouw doen zonder negatieve effecten is eigenlijk niet mogelijk."

Slagkracht ligt ergens anders

"De grote slagkracht moet echt komen van maatregelen die financieel makkelijker door te voeren zijn in de reguliere landbouw: hagen aanleggen bijvoorbeeld. Het roer hoeft niet radicaal om", zegt ze. Want: grond opkopen is erg duur, zo'n 60.000 euro per hectare. "Vanuit de maatschappij heb je dan een enorme kapitaalinjectie nodig. Als ze naar 15 procent van de landbouwgrond willen in 10 jaar, dan kom je op 17 miljard euro uit. Dat is een enorm bedrag."

Toch hoopt Land van Ons de komende jaren wél een verschil te maken. Met veel deelnemers denkt voorzitter Remerie ver te kunnen komen: "Als elk huishouden voor 200 euro per jaar grond koopt, hebben we het hele biodiversiteitsprobleem in Nederland opgelost. Dus dat gaat nergens over. Geef dat geld een keer niet uit bij de Intratuin, maar durf buiten je eigen tuin te kijken."