Op veel landbouwgrond in ons land groeit maar één ding: gras. Fijn voor het vee, minder goed voor de biodiversiteit. Een groep burgers komt daarom in actie en koopt grond op: "Wij vinden het landschap heel eentonig en leeg worden. Daar doen we wat aan."

Vorig jaar begon het initiatief Land van Ons met een paar honderd leden, via Facebook verzameld. Inmiddels hebben ze 12.000 deelnemers, die allemaal een bedrag vanaf 20 euro per jaar overmaken. Alleen grond kopen was onmogelijk, maar samen lukt het wel: door heel het land kopen ze nu landbouwgrond.

Nu ook mét boerderij

Voorzitter Franke Remerie vertelt over het nieuwste project van de organisatie. In Millingen aan de Rijn staat de boerderij 'Nieuw Zeeland', nu nog eigendom van boer Anton Remy. Hij heeft geen opvolgers en doet zijn bedrijf daarom van de hand. "Dit is ons grootste project tot nu toe," vertelt Remerie. "Tot nu toe hebben we alleen landbouwgrond aangekocht, nu hebben we ook de hele boerderij erbij."

"Ik had hier graag, in plaats van een paar paardenbloemen, er een half miljoen willen zien" zegt hij, uitkijkend over het nieuwe land. "We zien steeds minder planten en beestjes en het is belangrijk dat we dat herstellen."

Bron: EenVandaag

Veel landbouw niet 'natuurinclusief'

Op een biodivers weiland groeit veel meer dan alleen maar gras. Je vindt er ook klavertjes, kruiden, distels, paardenbloemen en onder de grond zijn wormen en andere insecten goed vertegenwoordigd. 74 procent van de landbouwgrond is nu niet 'natuurinclusief', blijkt uit onderzoek van Wageningen University uit 2019. Dit betekent dat de bedrijven zich wel aan milieuregels houden, maar het landschap of de natuur niet bevorderen.

Frank Remerie vertelt hoe de nieuwe boerderij aangepast gaat worden. "We maken er een wat meer omzoomd landschap van, waarbij de hagen die er vroeger stonden weer terugkomen. En er komt weer een boomgaard terug. Meer een coulissenlandschap met kleinere percelen. "In december van dit jaar komt de eerste nieuwe boer er op 25 hectare, later komen nog twee andere boeren de overige 50 hectare bewerken.

Grond is makkelijk te vinden

"Het gebrek aan biodiversiteit is geen nieuw probleem", vertelt Remerie. "Milieuorganisaties, boeren en politici zijn als sinds de jaren 60 bezig met dit probleem, maar ze komen er niet uit. De burgers stonden in dit proces eigenlijk buitenspel."

Land van Ons brengt daar dus verandering in. Maar zijn er wel genoeg boeren bereid om hun grond te verkopen om die biodiverser te maken? Volgens Remerie wel: "Als we ergens bezig zijn, dan gaat dat gelijk rond in de gemeenschap. We worden door veel boeren benaderd die gaan stoppen en interesse hebben. Dan gaan we ter plekke kijken of het wat is, en of we een boer kunnen vinden die het wil pachten."

Bron: EenVandaag

Voedselproductie niet vergeten

De pachtende boer moet wel aan een aantal eisen voldoen: er mogen bijvoorbeeld geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt en er mag geen mestinjectie worden gedaan. Landbouweconome Petra Berkhout vindt het initiatief van Land van Ons sympathiek: "Het duidt op betrokkenheid van burgers bij wat er gebeurt in de landbouw."

Toch moeten we volgens haar niet vergeten dat landbouw in eerste instantie bedoeld is voor voedselproductie: "Naar mijn mening moeten we de landbouwgrond die we hebben juist zo intensief mogelijk inzetten. Als we iets voor de natuur willen doen, kunnen we beter natuurgebieden met elkaar gaan verbinden. Dat plan is 10 jaar geleden gesneuveld. Aan landbouw doen zonder negatieve effecten is eigenlijk niet mogelijk."

Slagkracht ligt ergens anders

"De grote slagkracht moet echt komen van maatregelen die financieel makkelijker door te voeren zijn in de reguliere landbouw: hagen aanleggen bijvoorbeeld. Het roer hoeft niet radicaal om", zegt ze. Want: grond opkopen is erg duur, zo'n 60.000 euro per hectare. "Vanuit de maatschappij heb je dan een enorme kapitaalinjectie nodig. Als ze naar 15 procent van de landbouwgrond willen in 10 jaar, dan kom je op 17 miljard euro uit. Dat is een enorm bedrag."

Toch hoopt Land van Ons de komende jaren wél een verschil te maken. Met veel deelnemers denkt voorzitter Remerie ver te kunnen komen: "Als elk huishouden voor 200 euro per jaar grond koopt, hebben we het hele biodiversiteitsprobleem in Nederland opgelost. Dus dat gaat nergens over. Geef dat geld een keer niet uit bij de Intratuin, maar durf buiten je eigen tuin te kijken."

Het ‘strengste asielbeleid ooit’ dat asielminister Marjolein Faber wil uitvoeren, is weer een stapje dichterbij. De fel bekritiseerde asielwetten zijn vrijwel ongewijzigd goedgekeurd door de ministerraad en kunnen worden voorgelegd aan de Tweede Kamer.

Het zijn misschien wel de meest beeldbepalende wetten van dit kabinet: de asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel. Deze twee wetten regelen dat niet elke asielzoeker onder dezelfde voorwaarden in Nederland mag blijven, maken gezinshereniging moeilijker, verblijfsvergunningen korter en schaffen ook de verblijfsvergunningen voor onbepaalde tijd af.

Tweede ronde

De ministerraad boog zich vandaag voor de tweede keer over de wetten van Faber (PVV), aanleiding hiervoor is het spoedadvies van de Raad van State. Faber zegt dat de kritiek over de onzekerheden bij de uitvoering is besproken. 'Maar ik heb één zekerheid. Zo kan het niet langer," aldus Faber.

Vorige maand raadde het belangrijke adviesorgaan asielminister Faber af de wetten in de 'huidige vorm' in te dienen. De wetten zijn volgens de Raad van State onzorgvuldig voorbereid.

Niets aanpassen, alleen kleine correctie

Maar al voor de ministerraad begon, liet Faber weten dat ze behalve een 'kleine correctie' niets zou wijzigen aan haar asielwetten. Die kleine aanpassing komt volgens haar neer op een 'technische correctie'.

Hierdoor kunnen asielzoekers na een afwijzing niet langer bezwaar maken bij de de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), de organisatie die bepaalt of mensen een verblijfsvergunning krijgen. Ze moeten nu direct beroep instellen bij de rechter.

Wel extra geld

Wel wordt er extra geld vrijgemaakt om de wetten beter uitvoerbaar te maken. In totaal wordt 115 miljoen euro vrijgemaakt.

Het gaat dan om 101,8 miljoen euro voor het tweestatusstelsel en 13,3 miljoen euro voor de asielnoodmaatregelenwet. Daarmee komt Faber enigszins tegemoet aan de snoeiharde kritiek van de Raad van State.

Kritiek

Het adviesorgaan is kritisch omdat de plannen van Faber in de praktijk niet haalbaar zouden zijn. Zo zouden er volgens het orgaan, en uitvoeringsorganisaties, nog meer opvangplekken nodig zijn omdat asielzoekers langer moeten wachten op een besluit. En dat wil het kabinet juist niet.

Ook krijgt de IND er door deze wet veel meer werk bij, maar extra geld kan die problemen dus wel iets verzachten. Tot vandaag werd de organisatie vanaf 2027 juist gekort.

'Gaat ten koste van de rechtszekerheid'

Eerder liet ook nog de Raad voor de Rechtspraak zich al kritisch uit over de plannen van Faber. De Raad noemt het 'bijzonder onwenselijk', dat de regelingen aangepast worden net voordat er nieuwe Europese regels in gaan.

Dat 'gaat ten koste gaan van de rechtszekerheid', zegt de Raad. Het zou helpen als de nieuwe regels wat later in zouden gaan, maar dat wil het kabinet niet.

Gemeenten kritisch

Mark Boumans, burgemeester van Doetinchem en voorzitter van commissie asiel en migratie van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), noemt het 'zorgelijk' dat de wetten niet zijn aangepast.

"Wij vrezen overlast en chaos voor mensen in dorpen en steden waar wij verantwoordelijk voor zijn," zegt Boumans. "Het lijkt heel moedig en strak beleid. Maar het effect zou weleens tegengesteld kunnen zijn, waardoor de kiezer die graag wil dat er iets gebeurt nog meer teleurgesteld raakt."

Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers wil af van de forse dwangsom van 50.000 euro per dag. En dus staan twee overheden weer tegenover elkaar. "Zo komt het weer op het bord van de rechter, terwijl de landelijke politiek het eigenlijk moet oplossen."

"Ik had hier liever niet gestaan. Ik had liever gezien dat het COA zich zou richten tot de politiek en de minister en niet richting Westerwolde", zegt Jaap Velema, burgemeester van Westerwolde. Het is vandaag de derde keer dat Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) en de gemeente, waar aanmeldcentrum Ter Apel zich bevind, tegenover elkaar in de rechtszaal zitten.

COA in hoger beroep

Het COA ging in hoger beroep tegen een eerdere uitspraak van de rechter over het te volle aanmeldcentrum in Ter Apel. De rechter had toen bepaald dat er maximaal 2.000 asielzoekers in het centrum mogen verblijven en legde een dwangsom op van €50.000 per dag als dit aantal werd overschreden. Deze dwangsom kon tot maximaal 5 miljoen euro oplopen.

Dit bedrag ligt veel hoger dan de eerdere dwangsom van 15.000 euro per dag (en maximaal 1,5 miljoen euro), die al door het COA aan de gemeente Westerwolde is betaald. De organisatie was niet van plan om naar de rechter te stappen, maar ziet nu geen andere oplossing.

'We hebben geen prikkel nodig'

"Wij vinden echt niet dat we een prikkel nodig hebben, want we werken ons al een slag in de ronde en we kunnen ook niet makkelijker mensen uitplaatsen", reageert COA-bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker. Hij stelt dat het COA afhankelijk is van externe factoren en dat een dwangsom geen oplossing biedt.

"Daarom zijn we in beroep gegaan", gaat hij verder. "Ook zijn we geen fan van dwangsommen, we steken dat geld liever in goede opvanglocaties in het land dan dat we het nu naar de gemeente moeten overmaken."

Overheid moet het oplossen

Volgens hoogleraar Bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen Herman Broring, is het bijzonder dat twee overheden elkaar in de rechtszaal treffen. "Er staan twee partijen tegenover elkaar die er eigenlijk niks aan kunnen doen", zegt hij.

Volgens Broring vechten ze een ruzie uit die vooral door asielminister Faber op te lossen is. "Het is net als twee huurders die ergens ruzie over hebben, bijvoorbeeld een lekkage, die alleen de verhuurder kan oplossen." In dit geval wijst de hoogleraar de overheid als de verhuurder aan.

Op het bord van de rechter

"De oplossing zou moeten komen van de minister, die heeft de mogelijkheden", legt de hoogleraar uit.

"Maar de politiek die laat het zitten. En ja, waar de politiek het laat zitten, komt de zaak uiteindelijk terecht in een juridische procedure voor de rechter."

Teleurgesteld in minister

Over zo'n 4 weken zal de rechter een uitspraak doen. Maar de echte belangrijke uitspraken moeten komen van asielminister Marjolein Faber (PVV) en Mona Keijzer (minister Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, BBB), vinden ook Schoenmaker en burgemeester Velema.

"De minister is ook verantwoordelijk voor de asielopvang op dit moment. Dus daar waar ze veel inspanningen verricht met de beperking van de instroom, heeft ze ook een verantwoordelijkheid met betrekking te opvang. En die is tot dusver nog steeds heel erg teleurstellend", merkt Velema op.

'IND krijgt meer werk'

De burgemeester benadrukt dat hij zich zorgen maakt over de beperkte samenwerking met de Vereniging van Gemeenten en het ministerie om tot een werkbare oplossing te komen. Ook het COA ziet de opvangproblemen met de nieuwe asielwetten van Faber niet meteen verdwijnen.

"Wij denken dat het zomaar zou kunnen zijn dat de doorstroom, dus de tijd die mensen verblijven bij ons, nog langer wordt", zegt Schoenmaker. "En daar zijn we niet erg gelukkig mee. Want de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) moet dan langer en meer doen aan beoordelingen."