radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Greenpeace roept Rutte op aan tafel te komen: 'Hij sprak wel met de boeren'

Greenpeace roept Rutte op aan tafel te komen: 'Hij sprak wel met de boeren'
Rutte op bezoek bij een melkveehouderij
Bron: ANP

"Rutte, kom maandag aan tafel!" Met deze oproep hoopt Greenpeace dat premier Rutte maandag alsnog bij de gesprekken is. De natuurorganisaties zijn uitgenodigd voor een gesprek over de stikstofcrisis, maar moeten het doen met bemiddelaar Johan Remkes.

"Meneer Rutte, wees erbij. Het gaat wel om de boeren, maar het gaat ook over de natuur." Zo blikt Greenpeace-directeur Andy Palmen vooruit op de gesprekken.

Oproep aan de politiek

Komende maandag schuiven de natuur- en milieuorganisaties aan bij Johan Remkes om te praten over de stikstofcrisis. De vogelbescherming ondersteunt deze oproep, laat een woordvoerder desgevraagd weten.

Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht, begrijpt deze oproep volkomen. "Het kabinet en Rutte zijn de juiste gesprekspartner, niet allerlei organisaties die onderling eruit moeten komen. De politiek moet de beslissingen nemen."

Bekijk ook

'Hij geeft niet thuis'

"Hij sprak wel met de boeren", zegt Palmen. Hij vraagt zich af waarom Rutte er maandag niet bij is. "Misschien bedenkt hij zich nog", vervolgt de Greenpeace-directeur. "Het is natuurlijk raar dat je wel komt om de boeren te woord te staan en elke stal van Nederland bezoekt, maar dat je niet aan tafel zit met de natuur. Hij geeft dan niet thuis."

"Ik denk dat hij zo verstandig is om te bedenken dat hij zich hier echt mee moet bemoeien. Het gaat in de stikstofcrisis heel erg om de natuur, en die natuur is wel van 17,5 miljoen Nederlanders. Wees erbij en los dat probleem op."

Gang naar de rechter

Als er aan de doelen gemorreld gaat worden, stapt Greenpeace naar de rechter. "De dag erna", stelt Palmen. "Als de politiek er niet uitkomt, moet de rechter er maar een uitspraak over doen."

Juist nu Farmers Defense Force de harde acties naar eigen zeggen opschort, volgens hen als teken van goede wil, laat Greenpeace dus van zichzelf horen en dreigt al met een gang naar de rechter.

Bekijk ook

Onderhandelen 'niet aan de orde'

Palmen hoort Remkes telkens over 'taboevrij' praten. "Het kan echt niet dat dat betekent dat er water bij de wijn moet. De natuur heeft die tijd niet meer. Onderhandelen is niet aan de orde."

Twee jaar geleden zat de directeur ook al bij Remkes aan tafel, die toen adviesrapporten over stikstof opstelde. "Hij heeft toen ook met iedereen gesproken. Het kabinet moet zelf nu op dit moment gewoon doorpakken." Hij snapt dat het kabinet niet helemaal anders kan nu, maar na de gesprekken moet er eind augustus volgens Palmen gewoon doorgepakt worden.

Volksvertegenwoordigers moeten onderhandelen

Wim Voermans, staatsrechtgeleerde, snapt goed dat Greenpeace zich niet helemaal kan vinden in het feit dat alle organisaties weer met elkaar aan tafel moeten gaan. "Het haalt het politieke uit de politiek weg", zegt hij.

Daarmee bedoelt dat het kabinet nu organisaties bij elkaar zet, om te praten over iets, dat volgens Voermans eigenlijk in het parlement zou moeten plaatsvinden. De volksvertegenwoordigers van alle Nederlanders moeten volgens hem onderhandelen, in plaats van dat organisaties daar onderling uit moeten komen.

'Typisch Rutte'

"Dit is typisch Rutte", vervolgt hij. "Hij zet het parlement daarmee buitenspel. De kiezer en de volksvertegenwoordiger heeft er zo niks over te zeggen, omdat alle betrokken partijen er dan onderling uitkomen."

Volgens Voermans rammelt het dat het kabinet kiest wie er als betrokken partijen over praten. "Daar heeft de kiezer op die manier geen invloed op."

Bekijk hier de televisiereportage over dit onderwerp.

Bekijk ook

info

Rutte, de man van de polderakkoorden

Sinds 1982 zijn er nauwelijks meer akkoorden gesloten in het Nederlandse poldermodel, nadat er destijds het befaamde 'Akkoord van Wassenaar' werd gesloten tussen de werkgevers en de werknemers. Toen werd het 2010 en kwam Rutte aan het hoofd van het landsbestuur te staan. "Sindsdien zijn er in 12 jaar tijd wel 10 akkoorden gesloten. De zorg, de pensioenen, energie, klimaat, onderwijs, alles is gepolderd", vertelt Voermans. Een polderakkoord is een akkoord waar betrokken organisaties met elkaar afspraken maken over een bepaalde kwestie. Voermans ziet dat Rutte de moeilijke besluiten graag over laat aan deze clubs.

'Rutte zou gesprekspartner moeten zijn'

De staatsrechtgeleerde snapt goed dat Greenpeace de oproep doet aan Rutte om bij dit gesprek aanwezig te zijn. "De zaak moet worden teruggebracht naar het kabinet. Rutte zou gesprekspartner moeten zijn, hij moet dat niet aan Remkes overlaten om te zoeken naar een breder akkoord."

Voermans vreest namelijk dat er dan allerlei organisaties dingen uitonderhandelen om tot een soort akkoord te komen, waar de Tweede Kamer dan eigenlijk alleen maar ja op kan zeggen omdat er zoveel betrokkenen bij zaten. Volgens hem moet de politiek die afwegingen maken.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom EU-miljoenenboete voor Apple en Meta volgens deze expert wél zin heeft

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'
Bron: Oost-Europa expert Bob Deen

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

Bekijk ook

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

info

Wat ligt er nu op tafel?

  • Wat Rusland krijgt:
    • De Krim wordt officieel erkend als Russisch door de VS.
    • Behoud van bezette delen van Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja.
    • Garantie dat Oekraïne nooit lid wordt van de NAVO.
    • Opheffing van alle westerse sancties sinds 2014.
    • Economische samenwerking met de VS, vooral op het gebied van energie en industrie.
  • Wat Oekraïne krijgt:
    • Een vage 'veiligheidsgarantie' van een losse groep Europese landen. De VS doet niet mee.
    • Een klein deel van Charkiv terug, vrije doorgang over de Dnipro-rivier.
    • Beloften over wederopbouw (maar zonder duidelijk budget of financiering).
    • De kerncentrale van Zaporizja blijft formeel in Oekraïense handen, maar wordt beheerd door de VS. De opgewekte stroom gaat zowel naar Oekraïne als naar Rusland.
    • Een mijnbouwdeal met de VS, ondertekening staat gepland voor donderdag.

Bekijk ook

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Bekijk ook

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

Bekijk ook

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant