Je boodschappen binnen 10 minuten thuisbezorgd: het lijkt haast onmogelijk, toch schieten de flitsbezorgdiensten als paddenstoelen uit de grond en kan het écht. Maar het heeft wel een prijs. De gezondheid van de medewerkers bijvoorbeeld.

"Wekelijks gebeuren er ongelukken, onze fietsen zijn slecht onderhouden en ik heb er rugklachten aan overgehouden." *Gijs is bezorger bij zo'n flitsbezorgdienst en doet anoniem zijn verhaal bij EenVandaag.

Mediaverbod

"Eigenlijk mag ik helemaal niet met jullie praten", zegt de 24-jarige koerier van Gorillas. "Er is een mediaverbod. Dat geeft ook wel aan dat er iets mis is. Waarom zouden medewerkers niet met de pers mogen praten als 't allemaal zo goed gaat?"

De druk bij bezorgdiensten als Gorillas is hoog. Als een klant besteld heeft, moet er binnen 10 minuten een bezorger aan de deur staan. "In de juiste omstandigheden kan het wel, want de afstanden zijn niet heel groot", zegt hij. "Toch lukt het regelmatig ook niet."

Ideaal

Luc van Emmerik van Gorillas laat weten dat het bedrijf er inderdaad altijd naar streeft om die 10 minuten te halen. "Daarnaast kan de klant alles precies volgen in de app, dus is 'ie exact op de hoogte als iets later bezorgd wordt."

Volgens van Emmerik zijn de steden in Nederland ideaal voor turbobezorging. In principe moeten die 10 minuten altijd haalbaar zijn.

Ongelukken

"Toch schaam je je wel een beetje als je te laat aan de deur staat, juist omdat we promoten met 'bezorging binnen 10 minuten'", zegt Gijs. Daarnaast voelt hij de hete adem van het interne systeem in zijn nek. "Een emoji toont aan hoe snel ik ben. Als er constant een slak staat, dan word ik wel op het matje geroepen."

"Maar je bent nou eenmaal niet de enige in de stad, dus soms duurt het gewoon iets langer. Het verkeer is een flink obstakel en dan gebeuren er weleens ongelukken." Daarnaast zijn veel bezorgers internationale studenten waardoor zij volgens Gijs niet goed weten wat de verkeersregels zijn.

Zorgen

Gijs maakt zich zorgen. "Om mijn gezondheid en om die van mijn collega's." Zelf heeft hij al rugklachten vanwege de zware rugtas, vertelt hij. "En verschillende collega's hebben al armen gebroken. Straks kom ik zelf in het ziekenhuis te liggen, omdat ik binnen 10 minuten een fles wijn moet bezorgen."

"Het doel is zo'n 50 bestellingen per dag, maar er is een enorme strijd onder de bezorgers", vertelt hij. "Wie kan de meeste bestellingen per dag aanpakken?" De grote competitie gaat ten koste van de bezorger. Alle bezorgers zijn competitief en daardoor krijg je wel spanning, waardoor ik me zorgen ga maken."

Welzijn

Voor Gorillas is welzijn van de bezorgers het allerbelangrijkste, zo zegt Luc van Emmerik. "We proberen altijd te verbeteren. Er komen nu ook bakfietsen aan, zodat de bezorging beter gefaciliteerd kan worden."

"Als je als bedrijf groeit moet je altijd een balans proberen te vinden (tussen hard groeien en welzijn personeel, red.)", vertelt Van Emmerik. "Dat is lastig, de ene keer gaat het beter dan de andere keer." Toch streeft het bedrijf er altijd naar om het zo goed mogelijk te doen. "In het belang van de klant, want wij voorzien echt in een bepaalde behoefte, we groeien niet voor niets zo hard."

Gevoelige informatie

Van een mediaverbod voor het personeel is volgens Gorillas geen sprake: "We kennen geen mediaverbod. Wel vragen we onze riders om ons ervan op de hoogte te stellen als ze mediaverzoeken krijgen. We zijn hier namelijk als jong bedrijf voorzichtig in."

"We zijn actief in een nieuwe competitieve markt en willen niet dat gevoelige informatie over onze processen en plannen op straat komt te liggen."

*De naam van de bezorger is gefingeerd, zijn echte naam is bij de redactie bekend.

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak. Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geïsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."