Overgoten worden met heet vet of aangevallen worden met een vork: Lenny en Alma maakten schokkende dingen mee als medewerkers in de psychiatrische kliniek Veldzicht in Balkbrug. Vorig weekend ging het helemaal mis, toen er een medewerker omkwam.

De dader, een patiënt van de kliniek in Overijssel, beroofde zich van het leven. Naast de medewerker die omkwam, raakten twee andere medewerkers gewond. De gebeurtenis in Veldzicht maakt veel los bij oud-medewerkers Lenny en Alma.

Bang, boos en verdrietig

Want ook zij maakten heftige dingen mee bij de kliniek in Balkbrug. "In 2009 ben ik met heet vet overgoten door een tbs-patiënt, in de keuken van de kliniek." Er werd alarm geslagen, de cliënt werd weggevoerd en Alma ging direct naar het ziekenhuis.

Pas toen ze weer thuis was, besefte Alma wat er gebeurd was. "Ik was bang, maar ook boos en verdrietig." Ze ging weer aan het werk, maar merkte al snel dat het niet meer ging. "Ik kwam erachter dat ik de prikkels niet meer kon verdragen, dat ik me anders voelde dan anders. Uiteindelijk ging het slechter en slechter en toen zei mijn huisarts: heb jij geen PTSS?"

Bron: ANP

Draad oppakken en door

Ook Lenny kampt nu nog met de gevolgen van een incident jaren geleden. Samen met een collega ging ze een kamer van een cliënt binnen, die zich achter de deur verborg met een vork in zijn zak. "Toen wij de deur open deden, viel hij ons aan. Ik kon nog afweren, maar de kracht was zo enorm dat de vork alsnog in mijn voorhoofd ging."

Ze maakte haar dienst af en werkte ook daarna gewoon door. "Je praat er soms over met collega's. We kwamen dan met het team bij elkaar na een incident en daarna werd de draad weer opgepakt en ga je door." In de maanden die volgden, zag Lenny meerdere gewelddadige incidenten tussen cliënten en collega's. Zij kreeg nachtmerries en na weer een incident vertrok ze bij Veldzicht.

'Niet oké dat zoiets gebeurt'

Later werd ook bij haar PTSS vastgesteld en kwam ze thuis te zitten. "Het beeld van het werk dat ik had, is veranderd. Maar vooral is het vertrouwen in mensen waar je op moet kunnen bouwen beschaamd, juist in dit soort werk."

Dat ze met haar werk op één van de heftigste afdeling van de kliniek risico liep, daar was ze zich altijd van bewust. "Mijn familie zegt ook, je hebt er zelf voor gekozen. Je weet dat je risico loopt. Natuurlijk, dat is zo, maar dat maakt het niet normaal en oké. Ook binnen een afdeling is het niet oké dat er zoiets gebeurt."

Geen kleuters met gedragsproblemen

Volgens Lenny worden de protocollen binnen de kliniek niet altijd goed nageleefd. "Je werkt niet met kleuters die gedragsproblemen hebben. Ik denk dat protocollen belangrijk zijn en als iemand zegt van niet, dan moet je daar met elkaar over spreken."

Alma zag ook dat er soms te weinig personeel aan het werk was. "Dat was ook aan de hand op het moment dat het met mij gebeurde. We waren wel met zijn drieën, maar er moest ook gelopen worden, patiënten moesten weggebracht worden, er moest gerapporteerd worden. Er was dan zoveel op de afdeling dat moest gebeuren, waardoor je soms even alleen op een afdeling bent. We wisten ook niet anders dan dat het zo ging."

Dood medewerker 'raakt meer dan diep'

Dat afgelopen weekend een medewerker is omgekomen, is iets waar Alma al die tijd bang voor is geweest. "Mijn incident is niet te vergelijken met wat er is gebeurd. Ik ben er nog, ik kan het navertellen."

"Maar ik heb in de 10 jaar dat ik nu thuiszit zo gehoopt dat er niet nog veel ernstiger dingen zouden gebeuren. Dit raakt mij meer dan diep, omdat het heel dichtbij komt." Dat geldt ook voor Lenny: "Het haalt alles naar boven wat ik zelf heb meegemaakt."

Bron: EenVandaag

Ministerie doet verder onderzoek

Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat in een reactie weten 'hevig ontdaan' te zijn door de gebeurtenissen in de kliniek. "We leven met de twee gewonde collega's mee en zijn nauw bij hen betrokken. Daarnaast gaan onze gedachten uit naar onze overleden collega en haar familie."

Op de verhalen van Alma en Lenny wil het ministerie niet reageren. "We vinden het niet passend om in media te reageren op verhalen van oud-medewerkers. De komende tijd zullen verschillende instanties, waaronder de arbeidsinspectie, de politie en Inspectie JenV verder onderzoek doen. Wij wachten de resultaten daarvan af."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."