In eerste instantie mocht Antonio Nazeraj blijven, nu is besloten dat hij en zijn gezin worden uitgezet. Deze Albanese politieagent, die in Nederland asiel zoekt, werd onbedoeld een belangrijke getuige in een drugs- en corruptierechtszaak.

Dat een auto aanhouden op een koude avond in maart zijn leven totaal zou veranderen had politieagent Antonio Nazeraj niet voorzien. Hij was samen met collega's bezig met een doorsnee controle. "Die zwarte Audi reed gewoon veel te hard."

Doodsbedreigingen

In de auto zitten twee mannen, ze hebben gedronken. "Ze schreeuwden of we wel wisten wie ze waren, van wie de auto was en dat we ze vrij moesten laten." Op het politiebureau van Fier, een stad in Albanië, blijken het de broers Habilaj: notoire criminelen met een verleden in moordzaken, afpersing en drugshandel. "Ze bedreigden me met de dood, schreeuwden dat ze me gaan omleggen en dat ze dit nooit zullen vergeten." Een paar minuten later krijgen de agenten een telefoontje: ze moeten de Audi en de inzittenden laten gaan.

Nazeraj en zijn baas Zagani maken een rapport van het incident en starten een onderzoek. Ze ontdekken dat de Audi op naam van de minister van Binnenlandse Zaken Tahiri staat. Tahiri is dan een van de populairste ministers uit het kabinet van premier Rama. Hij wordt gezien als één van de toekomstige leiders van de Socialistische Partij.

Criminelen in de auto van de minister?

De agenten kunnen het bijna niet geloven: "Ik dacht: 'wat doen die criminelen in de auto van de minister?' Ze bleken verre familie: de Habilaj-broers zijn achterneven van Tahiri." Na een paar dagen sturen de agenten het rapport naar het hoofdbureau in Tirana met het verzoek om verder onderzoek te mogen doen.

Tirana beslist negatief, het rapport verdwijnt in een la en binnen een week zijn Antonio en zijn collega's gedegradeerd. Een jaar later worden ze ontslagen op verdenking van corruptie. Ze zouden geldbedragen van ongeveer vijftig euro aangenomen hebben. De drie agenten ontkennen, maar worden veroordeeld. Antonio zit drie maanden in de gevangenis, daar is hij zijn leven niet zeker: "Ik ben daar meerdere keren bedreigd en mishandeld."

Bron: EenVandaag

Maffia connecties

In 2016 duikt de naam van minister Tahiri op in een Italiaans maffia-onderzoek. De politie brengt hem in verband met drugshandel en corruptie. Ook hier zijn de Habilaj-achterneven verdacht. Een van hen wordt daar opgepakt voor drugssmokkel met een speedboot die, wederom, op Tahiri's naam staat.

Uit het Italiaanse onderzoek, veelal telefoontaps, blijkt dat de bende van de Habilaj broers tussen de vijf en twintig miljoen betaalde aan Tahiri. Hij gebruikte dit geld volgens de Italianen voor zijn verkiezingscampagne.

Vogelvrij, dus vluchten

Hoewel premier Rama achter zijn minister blijft staan moet Tahiri aftreden. Er start een strafrechtelijk en parlementair onderzoek. Commissielid Alibeaj: "We onderzoeken zowel de politieke gedragingen van Tahiri, als zijn banden met de onderwereld."

De drie agenten betrokken bij de aanhouding van de Audi worden opgeroepen te getuigen in het strafrechtelijk onderzoek naar de oud-minister. Antonio's Nederlandse advocaat Maartje Terpstra: "Tot nu toe wordt er alles aan gedaan om hem niet de informatie te laten geven die hij heeft. Het lijkt erop dat zelfs de president probeert te voorkomen dat hij kan getuigen."

Het aanpakken van criminaliteit en corruptie is in Albanië niet zonder risico. Ook premier Rama bemoeit zich met de zaak. Hij noemt de agenten 'verraders, criminelen in uniform'. Vanaf dat moment voelen de agenten zich vogelvrij, ze vluchten alle drie met hun gezinnen naar het buitenland. Twee van hen krijgen asiel in Zwitserland, Antonio gaat naar Nederland met zijn vrouw en dochter.

Bron: EenVandaag

Toch geen asiel

Het gezin krijgt in eerste instantie asiel in Nederland, maar de IND gaat in hoger beroep. Antonio verliest de zaak en moet terug. Parlementariër en commissielid Alibeaj: "Het leven van zowel Antonio als zijn familie is in gevaar. Ze worden bedreigd door criminelen maar ook door mensen rond oud-minister Tahiri."

Antonio's ouders leven in angst: "Iedere ochtend kijk ik onder de auto of er geen bom onder zit", vertelt zijn vader. Zijn moeder vult aan: "Als hij de grens over komt maken ze hem dood, ze laten hem niet leven."

Generaties criminaliteit en corruptie

De zaak Tahiri staat niet op zichzelf, Albanië worstelt al generaties met criminaliteit en corruptie. En dit terwijl Albanië onderhandelingen wil beginnen om bij de Europese Unie te gaan horen. Kamerlid Alibeaj ziet dit voorlopig nog niet gebeuren. "Als parlementslid doet het me pijn om te zeggen, maar zolang er geen wet is en de dienst wordt uitgemaakt door criminelen denk ik dat Albanië geen lid kan worden van de Europese Unie."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."