Gemeenten noemen val van het kabinet een onverantwoorde actie: 'Het laatste waar dit land op zit te wachten'

Burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht is 'enorm teleurgesteld' dat het kabinet is gevallen. "Zowel de gemeenten als de rijksoverheid staan voor enorme opgaven, de problemen stapelen zich op", zegt VNG-voorzitter Dijksma.

Terwijl de crisisonderhandelingen tussen coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie over een beperking van de asielinstroom aan het einde van de middag verder gaan, maakt voorzitter Sharon Dijksma van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zich zorgen. "Het laatste waar dit land op zit te wachten is de val van het kabinet", zegt ze.

Dossiers blijven liggen

Als het kabinet valt, blijven er een hoop belangrijke dossiers liggen. "De energietransitie, en alles wat met bestaanszekerheid van mensen te maken heeft. Of de hele discussie over hoe we asielzoekers opvangen. Dat is voor gemeenten een enorm probleem."

"Waar een eventuele val gevolgen voor zal hebben is de begroting van de gemeente", zegt Dijksma. De gemeenten onderhandelen op dit moment met het kabinet over de financiële toekomst in 2026. "Dat is wel geld dat nodig is voor onze inwoners. Dat gaat over de Wmo-voorziening en jeugdzorg, maar ook of we genoodzaakt zijn meer belasting te heffen."

Stikstof

Een van de dossiers die niet langer kan blijven liggen is het landbouwakkoord. Dat weet ook Maarten Smit. Hij verkocht samen met zijn vriendin Ruby hun woning om een nieuwe te bouwen, maar zij krijgen door stikstof maar geen vergunning. Ze waren genoodzaakt een ander huis te kopen, terwijl ze erop wachten.

Het stel uit Heiloo wacht al 2,5 jaar. "Zeer onverstandig dat je het laat klappen op een asieldeal", zegt Smit. Hij vreest dat bij nieuwe verkiezingen de BBB de grootste partij zal worden. "Dan kunnen we nog langer wachten tot we ons huis mogen bouwen."

Asielopvang

Een ander belangrijk dossier is natuurlijk de opvang van asielzoekers, het onderwerp waarover het kabinet het maar niet eens wordt. Gemeenten vragen allang om een langetermijnvisie. "Op deze manier blijven we maar in de crisissfeer hangen", zegt burgemeester Ryan Palmen van Horst aan de Maas. In zijn gemeente lopen ze tegen problemen aan.

Een val van het kabinet zou volgens hem voor de asielopvang problematisch zijn. "De druk om asielzoekers op te vangen wordt alleen maar groter, je kan moeilijk zeggen: 'We hebben geen kabinet, ga maar naar huis'."

Land regeren in tijden van crisis

Dijksma, die ook burgemeester van Utrecht is, maakt zich grote zorgen over de bestuurbaarheid van het land als de Rijksoverheid weg valt. "Mensen hebben een hoge energierekening, de economie is aan het haperen en mensen uit alle delen van de wereld komen naar Europa."

"Een opeenstapeling van problemen vraagt om daadkracht en een actief bestuur, niet om stilstand en verlamming", zegt Dijksma. Het advies aan Den Haag is dan ook: stop met praten en ga gewoon aan de slag. Een antwoord bleef nog uit. "Ik denk dat ze op dit moment vooral druk met zichzelf bezig zijn."