De overheid geeft te veel uit aan extern personeel, gemeente Langedijk zelfs 8 keer meer dan begroot

Consultants, ICT'ers, communicatiedeskundigen: ze worden bij bosjes ingehuurd door de overheid. De gemeente Langedijk spant de kroon volgens raadslid Maurice Schoutsen. "700 procent boven het budget, ik vind dit waanzin."

Het is een terugkerend thema in de politiek: de stijgende kosten die gemaakt worden bij het inhuren van externe medewerkers door het Rijk, gemeenten en provincies. Om die reden stelde toenmalig Minister Donner in 2010 de 'Roemernorm' vast, vernoemd naar de bedenker van dit criterium, oud-SP leider Emile Roemer. Die norm houd in dat ministeries niet meer dan 10 procent van hun personeelskosten mogen uitgeven aan externe werknemers.

Kosten consultants exploderen

Vorig jaar bleek dat de helft van de ministeries deze norm aan de laars lapte. In totaal werd in 2018 maar liefst 1,4 miljard euro uitgegeven aan personeel dat van buiten de organisatie kwam. "Schandalig en heel slecht", zegt Tweede Kamerlid voor de SP Ronald van Raak.

Van Raak komt om die reden nu met een initiatiefwet om de 'Roemernorm' wettelijk te verankeren voor alle overheden. "Je merkt dat de overheid zelf heel weinig kennis in huis heeft. Dan word je afhankelijk van externe medewerkers en je moet steeds voor heel veel geld mensen inhuren. Je leert dan niet als Rijk of gemeente om je eigen taken serieus te nemen."

Bron: ANP

'Geen idee wat al die externe mensen doen'

Eén van die gemeenten waar de kosten voor extern personeel de spuigaten uitlopen is de gemeente Langedijk. Volgens berekeningen heeft de gemeente ruim 4 miljoen euro uitgegeven aan het inhuren van extern personeel. Dat berekende GroenLinks raadslid Maurice Schoutsen op basis van openbare cijfers. En dat is maar liefst 700 procent meer dan in de begroting van de gemeente stond. "Ik vind het waanzin en absurd. En wat mij helemaal stoort is dat wij als gemeenteraad hier helemaal niet over geïnformeerd worden", zegt Schoutsen.

Hij vroeg het gemeentebestuur om opheldering over het werk dat dit externe personeel doet, maar ving bot. "Ik kreeg alleen maar vage antwoorden van de wethouder. Dat het ging om projecten die vanuit het Rijk op de gemeente afkomen. Maar het kwalijke is, we weten gewoon niet wat het rendement van deze ingehuurde mensen is en of het geld op de juiste manier besteed wordt."

Provincies spannen de kroon

Kamerlid Van Raak kent meer gemeenten waar de kosten van de inhuur van dit soort extern personeel exploderen. "Bij gemeenten zie je dat er vaak meer dan 20 procent van de personeelskosten aan externen wordt besteed. Bij provincies loopt dat aantal zelfs op tot 30 procent. Daarom is het zo belangrijk dat we hier wettelijk voor alle overheden een plafond voor afspreken", zegt Van Raak.

Hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam Evert Verhulp snapt de gedachte achter het wetsvoorstel van de SP, maar vreest dat het zijn doel voorbij kan schieten. "Ik denk dat de consequentie is dat heel veel projecten dan simpelweg niet meer uitgevoerd kunnen worden. Het diepere probleem is dat deze ICT'ers en consultants kennelijk niet voor de overheid willen werken. Het lijkt me beter om dat eerst op te lossen", zegt Verhulp.

Van Raak dient eind van deze maand zijn initiatief wetsvoorstel in bij het debat over de begroting van Binnenlandse Zaken. Onduidelijk is nog of andere partijen het voorstel van de SP zullen steunen.