De omstandigheden waaronder Taghi in de EBI in Vught verblijft, zijn volgens zijn advocaat 'zeer zorgelijk en in strijd met nationale en internationale wet- en regelgeving'. Maar zolang hij een 'extreem vluchtrisico' vormt, verandert zijn situatie niet.

Of het nu gaat over zijn belminuten, een oom die niet op bezoek mag komen of een geweigerd gebedshorloge: Ridouan Taghi diende al tientallen klachten in over de wijze waarop hij wordt vastgehouden en behandeld in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Dat blijkt uit gerechtelijke uitspraken over procedures die Taghi heeft aangespannen bij de beroepscommissie van de RSJ, de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming.

Strijd om te bellen

"Hij moet haast voor elke scheet procederen bij de beklagrechter", zegt Taghi's detentie-advocaat Thomas van der Horst. Beklagrechters houden toezicht op de uitvoering van straffen en beoordelen of beperkende maatregelen terecht zijn opgelegd aan gevangenen. Bijna alle verzoeken van Taghi worden afgewezen, maar een lang gevecht over zijn belminuten heeft hij wél gewonnen.

Vluchtgevaarlijke gedetineerden zoals Taghi hebben volgens het wettelijke reglement van de EBI recht op twintig persoonlijke belminuten per week. De gevangenisdirecteur gaf hem aanvankelijk toestemming om veertig minuten per week te bellen, maar dat is inmiddels teruggebracht tot dertig minuten. Die minuten zijn bedoeld voor gesprekken met familieleden en vrienden en staan los van de gesprekken met zijn advocaten: daar zit in principe geen tijdslimiet aan.

Bekijk ook

200 seconden per kind

Ridouan Taghi heeft zes merendeel minderjarige kinderen, die in het buitenland wonen en niet op bezoek kunnen komen. Hij dient begin 2021 een verzoek in om te voldoen aan het 'recht op family life': hij wil iedere week tien minuten per kind bellen, plus tien minuten met zijn moeder. Dit verzoek wordt afgewezen en hij moet het blijven doen met dertig belminuten per week.

"Per week kan hij dus ieder kind 200 seconden spreken", zegt zijn advocaat Thomas van der Horst. "Dat is inclusief de tijd waarin de telefoon door de kinderen moet worden doorgegeven. Taghi kijkt tijdens het bellen constant op zijn horloge, om voldoende tijd voor ieder kind over te houden." Volgens Van der Horst is dit in strijd met het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind.

Contact met familieleden

Ook worden strenge eisen gesteld aan de mensen die bij Ridouan Taghi op bezoek mogen komen. Een ex-zwager en een oom van Taghi worden geweigerd, omdat zij zich volgens het Gedetineerden Recherche Informatiepunt (GRIP) in het verleden schuldig hebben gemaakt aan strafbare feiten en hand- en spandiensten voor zijn criminele organisatie.

Een neef van Taghi werd begin oktober opgepakt in de EBI omdat hij de communicatie van de drugsbaron met de buitenwereld zou verzorgen. Hij kwam niet op bezoek als familielid, maar als advocaat van Taghi. Volgens het Openbaar Ministerie zou deze Youssef Taghi bezig zijn geweest een gewelddadige ontsnappingspoging uit de gevangenis voor te bereiden.

Bekijk ook

Incident in de Bunker

Ridouan Taghi doet ook pogingen om in contact te komen met zijn medeverdachten. Dit zou blijken uit een tot nu toe niet gepubliceerd rapport van het GRIP. Na een zitting in het Marengo-proces zou hoofdverdachte Taghi in het cellencomplex van de zwaarbeveiligde Bunker in Osdorp dit voorjaar door dichte celdeuren naar een medeverdachte hebben geschreeuwd.

Zijn advocaat stelt dat dit incident niets voorstelde: "Taghi zat in de cel beneden. De muziek stond keihard aan. Een medegedetineerde vroeg hoe het met hem ging. Hierop heeft Taghi alleen gezegd dat het goed met hem ging." Vervolgens wijst de advocaat nog maar eens op het zware EBI-regime: "Mijn cliënt mag niet luchten of sporten met medegedetineerden."

info

Minister wil meer digitale rechtszaken voor zware criminelen

Verdachten van zware misdrijven moeten hun strafzaak vaker via een videoverbinding in de gevangenis gaan volgen, in plaats van in de rechtbank. Dat plan lanceert demissionair minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming. Door het vervoer van vluchtgevaarlijke liquidatieverdachten te beperken wordt het moeilijker om te ontsnappen. Ook is het idee om zo de grote politie-inzet rondom liquidatieprocessen te verminderen.

"De minister lijkt voor zijn plannen het Marengo-proces en mijn cliënt Ridouan Taghi te misbruiken", zegt Inez Weski, de strafrechtadvocaat van Taghi. "Ter realisatie van de wens dat verdachten en 'criminelen' niet meer naar hun zitting mogen worden getransporteerd. De werkelijkheid is echter dat mijn cliënt snel na aanvang van het Marengo-proces niet meer aanwezig wenste te zijn ter zitting en dus ook niet getransporteerd wilde worden." De rechtbank heeft Taghi's aanwezigheid op sommige dagen wel bevolen.

De minister wil verder dat advocaten niet meer een-op-een bij gedetineerden in de EBI langsgaan, maar alleen in duo's. "Blijkbaar mogen verdachten van deze minister geen onafhankelijke, vertrouwelijke rechtsbijstand meer hebben", zegt Weski. "Grondrechten worden genegeerd. De werkelijkheid is dat bij de meer dan 10.000 advocaten zelden sprake is geweest van ernstige misstappen."

Moordopdrachten en bevrijdingspogingen

Politie en OM vrezen al sinds zijn geruchtmakende arrestatie in Dubai dat Ridouan Taghi nieuwe moordopdrachten verstrekt zodra hij in contact komt met medegedetineerden of met de buitenwereld. Daarom is hij direct in het zwaarste individuele regime van de EBI geplaatst. Sinds februari 2020 komt er bij de politie ook serieuze informatie binnen dat handlangers van Taghi een zeer gewelddadige bevrijdingspoging voorbereiden om hem uit de EBI te laten ontsnappen.

Taghi zelf is van mening dat hij door deze 'eenzame opsluiting' in een 'sociaal isolement' is geplaatst. "Cliënt wordt ongekend kort gehouden en verblijft veelal in volledig isolement", zegt advocaat Van der Horst. "Hoewel Taghi met name benadrukt dat hij niet op zoek is naar medelijden, acht ik de huidige detentieomstandigheden zeer zorgelijk en in strijd met nationale en internationale wet- en regelgeving."

Gebedshorloge

Naast de inperking van zijn contacten, heeft Taghi ook klachten ingediend over zijn medische behandeling in de EBI. Zo zegt hij dat hem na aankomst in de EBI 'geen passende zorg' wordt geboden. De topcrimineel kwam gewond aan in Nederland en claimt dat hij na zijn arrestatie in Dubai dagenlang zwaar mishandeld is. Naar eigen zeggen kreeg hij maandenlang geen (zware) pijnstillers en mocht hij geen eigen arts van buiten de gevangenis raadplegen.

Bekijk ook

Ook mocht Ridouan Taghi maandenlang niet met de imam in de gevangenis praten. Als zijn digitale gebedshorloge kapotgaat, mag hij geen nieuwe invoeren. Op zo'n horloge kon hij de gebedstijden aflezen. "Het recht op godsdienstvrijheid wordt met voeten getreden", zegt zijn advocaat hierover. Over deze kwestie en de kwestie van de eigen arts heeft Taghi overigens wél gelijk gekregen van de beklagrechter.

Reactie van ministerie

In een reactie laat een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie het volgende weten: "We doen geen uitspraken over individuele gedetineerden. Elke gedetineerde krijgt de medische zorg die noodzakelijk is. Als gedetineerden het niet eens zijn met besluiten die genomen worden, kunnen zij hierover een klacht indienen."

info

Waar verblijft Ridouan Taghi?

De Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught is een gevangenis in een gevangenis, bestemd voor extreem vluchtgevaarlijke misdadigers en terroristen. Zoals Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, de Utrechtse tramschutter Gökmen T. en de tot levenslang veroordeelde Willem Holleeder. De EBI bestaat uit vier vleugels, met in totaal 24 cellen.

Een van deze blokken is helemaal gereserveerd voor Ridouan Taghi. De cellen naast hem zijn leeg. Sporten, koken of luchten met andere gevangenen is voor Taghi strikt verboden. Voor de topcrimineel is zelfs een speciale verhoorstudio gebouwd in het gevangeniscomplex. In deze ruimte zijn zeer geavanceerde camera's en microfoons geïnstalleerd. Vanuit een speciale regieruimte kunnen vijf rechercheurs tijdens de verhoren van Ridouan Taghi meekijken.

Als hoofdverdachte in het Marengo-proces staat de drugsbaron terecht voor het opdracht geven van meerdere liquidaties. Ook wordt Taghi door politie en OM in verband gebracht met de moorden op de broer van kroongetuige Nabil B., diens advocaat Derk Wiersum en vertrouwenspersoon Peter R. de Vries.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.