Geen Gevaar Voor De Volksgezondheid

Het eerste wat zo’n beetje gecommuniceerd werd net nadat de grootste vlammen van de brand bij het chemische bedrijf Chemie-pack in Moerdijk gedoofd waren was “Er is geen gevaar voor de volksgezondheid.” De stelligheid en het moment waarop dit gezegd werd lijkt een voortzetting van een jarenlange traditie van eerst altijd ontkennen.

De eerstvolgende stap zal bagatelliseren zijn om daarna over te gaan tot het aankondigen van een onderzoek. Bij eerdere, soortgelijke rampen is het meestal de overheid die als eerste roept dat er geen gevaar is, rookwolken zwarter dan zwart, of geel, blauw, oranje, beetje paars, het maakt niet uit, er is geen gevaar. Sluit u wel uw ramen en deuren, houd de dieren binnen, blijf van de laatste spruiten uit de tuin af maar er is geen gevaar, wij herhalen, er is geen gevaar. Als de verantwoordelijke ministers de plek bezoeken blijven ze angstvallig in het busje zitten, maar er is geen gevaar, ik herhaal, geen gevaar voor de volksgezondheid.

De opmerking ‘geen gevaar’ kreeg men in 2000 ook te horen na een soortgelijke brand in het Friese Drachten. Daar gingen honderden tonnen zogeheten klein chemisch afval in vlammen op. Hulpverleners en omwonenden moesten zeven jaar wachten op een onderzoek naar de gevolgen van de brand voor hun gezondheid alvorens werd vastgesteld dat er wel degelijk nog steeds mensen gezondheidsproblemen hebben als gevolg van de brand. En zo zijn er meer voorbeelden uit het verleden waarbij na lange strijd eindelijk werd toegegeven dat er schadelijke stoffen zijn vrijgekomen bij een brand, crash of ramp.

Hoe het in Moerdijk zit is momenteel nog onduidelijk. De eerste berichten zijn dat er weliswaar verhoogde concentraties lood en dioxines zijn gevonden maar dit zou tot nu toe nog niet geleid hebben tot gevaar voor de volksgezondheid. Maar bewoners en hulpverleners maken zich zorgen, tientallen hebben zich met klachten over hun gezondheid gemeld bij de autoriteiten. Bij andere rampen bleek pas jaren later dat mensen gezondheidsklachten ontwikkelden. Open communicatie is dan ook zeer belangrijk. Reportages van EenVandaag toonden een geschiedenis van tekortkomingen bij het bedrijf Chemie-pack. En we hebben allemaal de gitzwarte rookwolken kunnen zien, de ontploffingen van vele tonnen chemicaliën. Roetdeeltjes kwamen op kilometers afstand uit de lucht dwarrelen. Uiteraard is het belangrijk te weten of iemand veel van de rook of roetdeeltjes heeft ingeademd, hoe dichtbij iemand stond, wat iemand in het gebied deed. Maar het is beter om als bestuurder een slag om de arm te houden en niet later terug te hoeven krabbelen dan andersom. Misschien wordt “Geen gevaar voor de volksgezondheid” vanaf het eerste moment gecommuniceerd om paniek te voorkomen, aansprakelijkheid verre van je te houden. Wie weet... Misschien horen we liever dat het wel schadelijk is omdat dit bij het beeld past. Zou dat beter zijn qua communicatie? Dat er gezegd wordt dat het sowieso schadelijk is? Zegt u het maar...