Meer en meer werknemers krijgen een vast contract. Dit na jaren waarin dit voor de meeste medewerkers ondenkbaar was. Voor het eerst sinds 2009 zijn er meer mensen die een vaste aanstelling in plaats van een tijdelijke aanstelling hebben gekregen. In de eerste drie maanden van dit jaar kregen 124.000 mensen een contract voor onbepaalde tijd. Volgens het CBS komt dit omdat het voor bedrijven moeilijk is gekwalificeerd personeel te vinden en deze ook te behouden.

Zeker in technische beroepen en in de zorg staat ‘vast contract’ weer in de vacaturetekst. De werknemer heeft meer te kiezen. Vooral ook het Midden- en Kleinbedrijf gelooft weer in de toekomst, aldus Leendert-Jan Visser van MKB Nederland. “Er is een krappe arbeidsmarkt met veel moeilijk te vervullen vacatures. Ondernemers hebben weer genoeg vertrouwen om mensen weer in vaste dienst te nemen.”

Talenten vasthouden

Het aantal banen in de handel, in het vervoer en in de horeca groeide het hardst. In totaal kwamen er daar 23.000 banen bij. Ook in de zorg, zakelijke dienstverlening en in de uitzendbranche nam het aantal banen fors toe. Ondernemers hebben volgens MKB Nederland het grootste belang om nieuw personeel te vinden maar ook om bestaand personeel vast te houden: “Hoe houd ik mijn talenten vast, daar zijn ondernemers nu mee bezig. Dat is veel leuker dan in crisistijd vechten om elke opdracht.”

'Voorheen stonden mensen aan de poort te kloppen'

Ook BASF in De Meern heeft moeite met het vinden van hoogwaardig technisch personeel. Bernadette van den Berg is verantwoordelijk voor het aannemen van gekwalificeerd personeel: “We zoeken van alles, vooral technisch personeel is lastig te vinden. We zetten nu uitzendcontracten om naar vaste contracten. Eigenlijk pas sinds een paar weken.” Het is letterlijk zorgen dat je de concurrent voor bent, aldus Van den Berg. “Als jij opereert op het niveau dat wij zoeken, dan krijg je meteen een contract voor onbepaalde tijd. Vaktechnische mensen hebben meestal al een vaste baan, die moeten wij ze dus ook bieden, naast gunstige arbeidsvoorwaarden”. Paul Evers, directeur BASF in De Meern zag de verandering aankomen: “Voorheen stonden mensen aan de poort te kloppen. Maar dat is niet meer zo, het is gewoon krap. Wij zijn er als bedrijf bij gebaat dat mensen langer blijven. We werken ook samen met ROC’s en geven een baangarantie en leveren stageplaatsen.”

'Opwinding over 'flexeconomie' was overdreven'

Matthijs Bouman, columnist bij Het Financieele Dagblad, reageert op het nieuws bij EenVandaag op NPO Radio 1. Volgens hem bewijst dit dat alle opwinding van de afgelopen jaren over de 'nieuwe flexeconomie' wat overdreven was. "Er waren mensen die dachten: er is echt iets gebeurd waardoor niemand meer een vaste baan krijgt. Als je dacht: het werkt niet meer zoals vroeger, we zijn echt in een andere tijd gekomen, dan laat dit zien dat er gewoon weer vaste banen worden gecreëerd, omdat bedrijven er ook behoefte aan hebben dat mensen bij hen blijven."

De huidige economische groei is hoger dan de arbeidsmarkt aankan, zegt hij. "De economie groeit bovengemiddeld hard, met 3 procent per jaar. Kijk je naar de vergrijzing en de ontgroening, dan hebben we misschien recht op 1 procent groei. Bedrijven moeten nu al alles op alles zetten om mensen aan te kunnen nemen."

CNV: Pas verandering als flex minder goedkoop wordt

CNV-voorzitter Maurice Limmen is nog voorzichtig over de cijfers van het CBS: "Eén zwaluw maakt nog geen zomer." Limmen verwacht pas weer een betere verdeling als flex veel minder goedkoop wordt dan vast, zoals het nu nog steeds is. "In sommige sectoren verdient een flexwerker maar de helft van wat een vaste werknemer verdient. Het gaat dan om dezelfde vaardigheden, dezelfde ervaring en hetzelfde werk. Die trend moet gekeerd worden." 

Er moeten volgens het CNV geen arbeidskrachten uit het buitenland gehaald worden om de vraag naar werknemers op te vangen. "Dit is het moment om een offensief te lanceren om langdurig werklozen aan de slag te helpen. Op de lange termijn is dat voor ons allemaal goed. Nu zie je dat we vaak voor de makkelijke weg kiezen. Dan schrijven we die mensen eigenlijk af."

Uitgeprocedeerde asielzoekers zouden de Europese Unie echt moeten verlaten: dat is de inzet van nieuwe plannen van de Europese Commissie. Maar hoogleraar migratie Arjen Leerkes is kritisch. "Voor een deel gaat het ook om beeldvorming."

Waarom krijgt de een na een schokkende gebeurtenis posttraumatische stress en de ander niet? Radboud Universiteit deed hier samen met de Nationale Politie onderzoek naar.

Mishandeling, een zwaar ongeval of oorlog, dit zijn enkele voorbeelden van situaties die kunnen leiden tot een posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). In Nederland krijgen jaarlijks 400.000 mensen de diagnose. Maar de een is hier gevoeliger voor dan de ander, blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Uniek onderzoek naar PTSS

Aan het onderzoek van de universiteit deden ruim 200 beginnende agenten mee. Volgens neurowetenschapper en een van de onderzoekers van de studie Linda De Voogd is dit uniek. "Er zijn weinig onderzoeken gedaan waarbij de deelnemers nog geen dingen hebben meegemaakt of geen PTSS-klachten hebben", vertelt ze.

En voor een goede meting moet je er juist bij zijn voordat iemand een traumatische ervaring meemaakt, weet de onderzoeker. "Ook richtten vorige studies zich vooral op kleinere onderzoeksgroepen en militairen."

Wel of niet schieten

Tijdens het onderzoek moesten de agenten onder een MRI-scan een schietopdracht doen. "Om de spanning op te bouwen moesten de deelnemers een poppetje in de gaten houden. Het poppetje kon een geweer of een telefoon uit zijn zak pakken", gaat De Voogd verder. En op basis daarvan moesten de agenten een keuze maken: wel of niet schieten.

"Bij het pakken van het geweer, moesten de agenten op het poppetje schieten. Bij het pakken van de telefoon, moeten ze niks doen. Dat was dan de veilige situatie," vertelt De Voogd. "Bij een foute keuze kregen de agenten een elektrisch schokje. De schok doet niet echt pijn, maar het is wel vervelend. Er stond dus wel iets op het spel."

Actieve amygdala

Het uitvoeren van de oefening stimuleert hersenactiviteit, vooral in de amygdala. "Dat is een gebied in de hersenen dat betrokken is bij het verwerken van informatie en het detecteren van dreiging", legt De Voogd uit.

Anderhalf jaar na de MRI-scan moesten de onderzochte agenten terugkomen naar de universiteit. "Uit de studie blijkt dat agenten met een hyperactieve amygdala vaker kampen met de symptomen die passen bij PTSS", vertelt De Voogd. "Mensen met een actievere amygdala hebben dus meer kans op het ontwikkelen van PTSS na het meemaken van trauma."

Nachtmerries en overprikkeld

Voormalig politieagent Maaike Zegers heeft te maken gehad met zo'n trauma. "Tijdens mijn werk kreeg ik steeds vaker een onveilig gevoel en wilde ik niet terug naar bepaalde plekken", vertelt ze.

"In het begin dacht ik: dat is logisch en dit hoort nou eenmaal bij mijn baan. PTSS was ook geen onderwerp dat destijds bij de politie besproken werd. Maar mijn klachten gingen van kwaad tot erger: nachtmerries, overprikkeld en een extreem kort lontje. Na enige tijd kwam ik thuis te zitten en startte ik met intensieve traumaverwerking."

'Donkere wolk ging weg'

"Inmiddels gaat het mentaal goed met mij en ik werk niet meer bij de politie", vertelt ze. Ze schreef een paar jaar geleden het boek 'Een kast vol', om families te helpen om met PTSS om te gaan. "Juist door het woord 'PTSS' in huis te halen, ging de donkere wolk weg. Dat was verhelderend."

Zegers was geen onderdeel van het onderzoek van de Radboud Universiteit, maar juicht dit soort studies erg toe. "Als ik van tevoren had geweten dat ik misschien een hoger risico had op PTSS, dan had ik nog steeds het vak gekozen. Ik heb bij de politie ook een hele fijne tijd gehad."

Eén stukje in een grote puzzel

Met de studie probeert de onderzoeker preventief te kijken naar PTSS en mensen zoals Maaike Zegers te helpen.

"Met dit onderzoek zijn er wellicht mogelijkheden om beter om te gaan met trauma of aversieve gebeurtenissen. In de hoop om de kans op PTSS te verkleinen, ook voor andere beroepen buiten de politie,'' zegt De Voogd. "Maar de studie is slechts één stukje in een grote puzzel."